Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]: Folia Historiae Artium (17.1981)

12. Wawrzyniec-Laurenty Krzczonowicz, Matka Boska Ilińska

z jego dzieł wileńskich. Do takich należy w pier-
wszym rzędzie szrafowane tło. Zastosowane tu
jednolicie proste kreski zmieniając swą grubość
tworzą miejscami małe prześwity, całości dopeł-
niają gęsto rozsiane kropki. Dzięki temu tło nie
stanowi jednolitej martwej plamy, ale wygląda
jakby żyło w różnie załamującym się świetle
i naśladowało matowe tło ikony, od którego od-
bijają błyszczące, wygładzone krążki nimbów.
Również znamienny dla Krzczonowicza jest spo-
sób traktowania drzew (pierwowzór w sztychach
bitwy pod Chocimiem i tryumfie chrześcijań-
stwa).

W świetle powyższych stwierdzeń autorstwo
Krzczonowicza w odniesieniu do tego sztychu
zdaje się nie ulegać wątpliwości. Był to zarazem

jego debiut artystyczny w nowym środowisku
i nasuwa się pytanie, kiedy on nastąpił i w ja-
kich okolicznościach.

Na pierwsze pytanie odpowiedź jest dość ła-
twa. Zważywszy bowiem, że Krzczonowicz — jak
wynika z jego autobiografii — przeniósł się na
Ukrainę w końcu r. 1674 albo w pierwszych
dniach następnego roku, sztych zaś został wyda-
ny najpóźniej w r. 1676, przyjąć można, że pow-
stał on w ciągu r. 1675. Pewne względy prze-
mawiają za tym, że pierwsze wydanie tego szty-
chu pojawiło się wcześniej, zaś pobieżne potrak-
towanie prawego drzewa w tle zdaje się wska-
zywać, że klisza kończona była pośpiesznie. Cza-
su zatem na wykonanie sztychu nie było wiele,
gdyż w ciągu kilku miesięcy trzeba było nie tyl-

80