DOI Artikel:
Pencakowski, Paweł: Rzeźby w kaplicy Ogrojcowej przy kościele Św. Barbary w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20538#0038
7. Warsztat Wita Stwosza (z udziałem mistrza w partii
głowy?), postać św. Piotra, kaplica Ogrojcowa
(fot. P. Pencakowski)
8. Wit Stwosz (?), głowa św. Piotra, kaplica Ogrojcowa
(fot. P. Pencakowski)
nie i trzymaną w splecionych dłoniach, mógł zo-
stać zaczerpnięty przez wykonawcę dzieła z mie-
dziorytu Modlitwa w Ogrojcu Martina Schon-
gauera 47.
Wszystkie cztery postacie zbudowane zostały
zupełnie poprawnie z anatomicznego punktu wi-
dzenia, jednak wyraźnie wyczuć można efektow-
ną sztuczność w pozach apostołów. Zastosowany
kanon figurowy zdaje się być identyczny z kano-
nem postaci w dziełach Stwosza. Zachowane zo-
stały prawidłowe proporcje odkrytych części cia-
ła do całości. Pod obfitymi szatami rysuje się
ich konstrukcja, wyczuwalna szczególnie w wyż-
szych partiach — barkach, ramionach — jak
również w częściach wypukłych (kolana). Przeko-
nywające wydają się ich zastygłe w bezruchu gesty.
Wszystkie osoby przebywające w Ogrodzie
Oliwnym ubrane są w długie szaty spodnie, pro-
9. Wit Stwosz (?), głowa św. Piotra, kaplica Ogrojcowa
(fot. P. Pencakowski)
ste w kroju; na: nie to śś. Piotr i Jan imają na-
rzucone spięte pod szyją płaszcze. Ubiory te są
tylko częściowo związane z układem okrywanych
przez nie ciał. Ujawniają bowiem własną, konsek-
wentną i autonomiczną dynamikę. Komponowane
są na zasadzde zestawiania kontrastów i „spięć
dysonansowych”. Artysta łączy w jedną całość
i przeciwstawia sobie sferycznie wygięte płaszczy-
zny nie przerwane załamaniami i partie silnie
sfałdowane. Występują ostre krawędzie, charak-
terystyczne wieloboki, wywołujące skojarzenie z
rozkwitłą różą, widoczne w miejscu, gdzie odwi-
nięta i udrapowana poła płaszcza lub kraj szaty
ukazuje podszewkę (przy kolanach Chrystusa, śś.
Piotra i Jana). Subtelnie rozwiązane zostały licz-
ne partie załamane i wgłębione, co zauważalne
jest najwyraźniej w grupie Jakuba i Jana, gdzie
ponadto fałdowania są drobniejsze. Fałdy szat
Chrystusa i św. Piotra są „grubsze”, co do pew-
nego stopnia może być wynikiem większych roz-
miarów tych figur 48. Wypukłe części osłoniętych
szatami ciał pozostawiono gładkie. W ten sposób
miękko okrywająca górną część ciała tkanina sta-
je się stopniowo coraz bardziej obfita i sfałdowa-
na ku dołowi.
47 Za zwrócenie mi uwagi na ten fakt w czasie pi-
sania pracy magisterskiej dziękuję drowi hab. A. M.
Olszewskiemu. Miedzioryt ten wykorzystał też autor
przypisywanego Stwoszowi półwypukłego Ogrojca w Mu-
zeum Narodowym w Krakowie — por. A. M. Olsze w-
s k i, Pierwowzory graficzne późnogotyckiej sztuki Ma-
łopolski, Wrocław 1975, s. 139 (tamże literatura przed-
miotu).
48 Szczególnie wyraźne różnice zauważyć można po-
równując rękawy szat Chrystusa i św. Piotra oraz śś.
Jakuba i Jana.
30
głowy?), postać św. Piotra, kaplica Ogrojcowa
(fot. P. Pencakowski)
8. Wit Stwosz (?), głowa św. Piotra, kaplica Ogrojcowa
(fot. P. Pencakowski)
nie i trzymaną w splecionych dłoniach, mógł zo-
stać zaczerpnięty przez wykonawcę dzieła z mie-
dziorytu Modlitwa w Ogrojcu Martina Schon-
gauera 47.
Wszystkie cztery postacie zbudowane zostały
zupełnie poprawnie z anatomicznego punktu wi-
dzenia, jednak wyraźnie wyczuć można efektow-
ną sztuczność w pozach apostołów. Zastosowany
kanon figurowy zdaje się być identyczny z kano-
nem postaci w dziełach Stwosza. Zachowane zo-
stały prawidłowe proporcje odkrytych części cia-
ła do całości. Pod obfitymi szatami rysuje się
ich konstrukcja, wyczuwalna szczególnie w wyż-
szych partiach — barkach, ramionach — jak
również w częściach wypukłych (kolana). Przeko-
nywające wydają się ich zastygłe w bezruchu gesty.
Wszystkie osoby przebywające w Ogrodzie
Oliwnym ubrane są w długie szaty spodnie, pro-
9. Wit Stwosz (?), głowa św. Piotra, kaplica Ogrojcowa
(fot. P. Pencakowski)
ste w kroju; na: nie to śś. Piotr i Jan imają na-
rzucone spięte pod szyją płaszcze. Ubiory te są
tylko częściowo związane z układem okrywanych
przez nie ciał. Ujawniają bowiem własną, konsek-
wentną i autonomiczną dynamikę. Komponowane
są na zasadzde zestawiania kontrastów i „spięć
dysonansowych”. Artysta łączy w jedną całość
i przeciwstawia sobie sferycznie wygięte płaszczy-
zny nie przerwane załamaniami i partie silnie
sfałdowane. Występują ostre krawędzie, charak-
terystyczne wieloboki, wywołujące skojarzenie z
rozkwitłą różą, widoczne w miejscu, gdzie odwi-
nięta i udrapowana poła płaszcza lub kraj szaty
ukazuje podszewkę (przy kolanach Chrystusa, śś.
Piotra i Jana). Subtelnie rozwiązane zostały licz-
ne partie załamane i wgłębione, co zauważalne
jest najwyraźniej w grupie Jakuba i Jana, gdzie
ponadto fałdowania są drobniejsze. Fałdy szat
Chrystusa i św. Piotra są „grubsze”, co do pew-
nego stopnia może być wynikiem większych roz-
miarów tych figur 48. Wypukłe części osłoniętych
szatami ciał pozostawiono gładkie. W ten sposób
miękko okrywająca górną część ciała tkanina sta-
je się stopniowo coraz bardziej obfita i sfałdowa-
na ku dołowi.
47 Za zwrócenie mi uwagi na ten fakt w czasie pi-
sania pracy magisterskiej dziękuję drowi hab. A. M.
Olszewskiemu. Miedzioryt ten wykorzystał też autor
przypisywanego Stwoszowi półwypukłego Ogrojca w Mu-
zeum Narodowym w Krakowie — por. A. M. Olsze w-
s k i, Pierwowzory graficzne późnogotyckiej sztuki Ma-
łopolski, Wrocław 1975, s. 139 (tamże literatura przed-
miotu).
48 Szczególnie wyraźne różnice zauważyć można po-
równując rękawy szat Chrystusa i św. Piotra oraz śś.
Jakuba i Jana.
30