Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]
Folia Historiae Artium — 26.1990

DOI Artikel:
Małkiewicz, Adam: Udział Bartłomieja Nataniela Wąsowskiego w budowie kościoła kolegium jezuitów (obecnie farnego) w Poznaniu
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.20611#0097
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
przebiegiem konturu czerwonego i wypełnienie
go czarnym kropkowaniem wskazuje, że — jako
I wariant — przewidywano wzniesienie tej partii
budowli zgodnie z pierwotnym („czerwonym”) pro-
jektem, a więc ujęcie wejściowego przęsła nawy
głównej dwiema wieżami nad nawami bocznymi i
umieszczenie w nim chóru muzycznego wspartego
na dwóch opilastrowanych filarkach, które wraz z
odpowiadającymi im małymi pilastramd dodanymi
— ohok pilastrów artykułujących nawę — do potę-
żnych filarów 'dźwigających wewnętrzne narożni-
ki wież, podtrzymywałyby trzy luki (ewentual-
nie belkowanie) stanowiące podstawę chóru.

Na, istnienie innego (II) wariantu projektu
wskazują dodatkowe czarne linie w obrębie dwóch
wielkich filarów wież, sprowadzające je do wiel-
kości i kształtu pozostałych filarów międzynawo-
wych; w „odcięte” w ten 'sposób części muru au-
tor rysunku wprowadził — obok czarnego — rów-
nież czerwone kropkowanie, jakim komsekwen-

6- „Żółta” wersja rzymskiego planu A — III projekt
kościoła jezuitów w Poznaniu: a — wariant bez apsydy
)’ b hipotetyczny wariant z apsydą (II) (rys. B.
Konig)

7. „Czarna” wersja rzymskiego planu A —-IV projekt
kościoła jezuitów w Poznaniu (rys. B. Konig)

tnie oznaczał te partie starszych fundamentów,
które w nowym projekcie nie znajdowały za-
stosowania. Wskazuje to wyraźnie na zarzucenie
koncepcji dwuwieżowej fasady. Co więcej, rów-
nież w zarysie bocznych murów kościoła, w miej-
scu, w którym były one — jako podstawa wież —
znacznie pogrubione, projektant wprowadził czar-
ne limie wyznaczające odpowiadające filarom pda-
stiry, identyczne do tych, które dzielą nawy bo-
czne na przęsła. I choć te linie urywają się na-
gle, a „zbędnych” partii murów nie zaznacza tym
razem czerwone kropkowanie, wydaje się niewąt-
pliwe, że w tej wersji projektiu przewidziano zwę-
żenie murów bocznych kościoła do takiej grubo-
ści, jaką mają one w swym pozostałym biegu.
Brak natomiast w planie jakichkolwiek linii wska-
zujących, czy ta wersja projektu przewidywała
również konsekwentne zwężenie skrajnych partii
murów fasady, stanowiących w I wariancie (i w
pierwotnym, „czerwonym” projekcie) podstawę
wież, jednak rysunek odpowiedniej arkady mię-
dzynawcwej i narożnych pilastrów w przekroju
kościoła chyba jednoznacznie wskazuje na konie-
czność wprowadzenia takiej korektory. Przez
zmniejszenie filarów podtrzymujących w „czer-
wonym” projekcie wieże, filarki chóru muzycz-

93
 
Annotationen