Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Editor]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Editor]
Folia Historiae Artium — 28.1992

DOI article:
Gadomski, Jerzy: Mistrz Rodziny Marii - krakowski malarz pierwszej ćwierci XVI wieku
DOI Page / Citation link: 
https://doi.org/10.11588/diglit.20613#0086
Overview
loading ...
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
8. Matka Boska z Dzieciątkiem, śś. Andrzejem i Piotrem. Łękawica, kościół parafialny (wg Szabłowskiego)

„warsztatowe” powstało może przy udziale pomoc-
nika Mistrza.

6. Jeszcze w połowie pierwszego dziesięciolecia
wieku XVI powstały zapewne wielkie skrzydła tryp-
tyku z śś. Janem Jałmużnikiem i Janem Chrzcicielem
na awersach, pochodzące z Jędrzejowa (Kielce,
Rezydencja biskupia — ryc. 9, 10)20. Herb Zadora
u stóp patriarchy z Aleksandrii zaświadcza, że skrzy-
dła powstały z fundacji Lanckorońskich21. W manie-
rze Mistrza Rodziny Marii utrzymane są monumen-
talne postacie obydwu śś. Janów, a szczególnie

20 Skrzydła opublikował M. Walicki, Fragmenty późnogotyc-
kiego ołtarza z Jędrzejowa w Kieleckim Muzeum Diecezjalnym
(Biuletyn Historii Sztuki i Kultury, 1, 1932—1933), s. 75—77;
Tenże, La peinture..., s. 32, tabl. XLV. Do dzieł Mistrza Rodziny

Marii zaliczył je Juszczak, o. c., s. 314, natomiast Walicki,
Malarstwo polskie. Gotyk..., s. 323, związał skrzydła z „kręgiem”
Mistrza Legendy św. Jana Jałmużnika; podobnie Dobrowolski,
Malarstwo [w:] Historia sztuki... (1962), s. 409; Tenże, Malarstwo

[w:] Historia sztuki... (1965), s. 444—445.

Chrzciciela: zawiły układ jego płaszcza o ostro za-
kończonych wypustkach, wielkie stopy Prekursora,
a nade wszystko twarz. Podobne środki wyrazu
stosował Mistrz w tryptyku w Dębnie — na obrazie
głównym i na kwaterach awersów, m.in. w przed-
stawieniu św. Jana Chrzciciela.

W dłoni św. Jana Jałmużnika na skrzydle le-
wym tkwi moneta z czytelnym w otoku napisem
„ALEXANDER REX POLON”22 i znakiem w po-
lu środkowym, przypominającym uproszczoną syl-
wetkę heraldycznego Orła. W czasach króla Ale-

21 Fundatorem mógł być marszałek nadworny Mikołaj Lanc-
koroński (zm. 1520), propagator kultu św. Jana Jałmużnika, albo

— jak mógłby wskazywać związek skrzydeł z ziemią kielecką

— nieznany przedstawiciel wodzisławskiej linii tego rodu. Zob. S.
Gawęda, Początki i rola rodziny Lanckorońskich do końca średnio-
wiecza [w:] Studia z historii i historii sztuki (Zeszyty Naukowe
Uniwersytetu Jagiellońskiego, DCCCLXXXVI, Prace Historyczne,
89, 1989), s. 61—63.

22 Napis zauważył Walicki, Fragmenty..., s. 75—76.

82
 
Annotationen