Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]
Folia Historiae Artium — N.S. 5/​6.2001

DOI Artikel:
Kobielus, Stanisław: Instrumentarium Boga jako Najwyższego Muzyka (starożytność i średniowiecze)
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.20618#0021
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
6. Rozpięty na harfie skazaniec w Piekle Hieronima Boscha, po 1500 (wg Fraenger, Hieronymus...)

Zresztą, jak wyjaśnił dalej, tego rodzaju instrumenty mu-
zyczne skłaniają bardziej do delektacji niż do odpowie-
dniego formowania wnętrza człowieka77.

Dla autorów chrześcijańskich harfa oznaczała ducha,
cytra zaś ciało. Harfa wskazywała na naturę boską Chry-
stusa, cytra zaś na ludzką78. Harfa była instrumentem łą-
czącym symbolicznie niebo z ziemią, cytra atrybutem
umiarkowania, które opierało się na mierze, a więc na

iości grzechu. W Starym Testamencie były one przez Boga jedynie
tolerowane ze względu na słabość Izraelitów. Nie wszyscy Ojcowie
zgadzali się też z ich alegoryczną interpretacją. Zależało to od tego,
jakiej szkoły egzegetycznej byli zwolennikami. Zob. McKinnon, o.
c., s. 7-8.

77 Summa Theologica, II—II, 102, 4, ad 4.

liczbie. Była symbolem Universum oraz panującej w nim
harmonii. Dla Filona Aleksandryjskiego w Alegoriach
praw najlepszym instrumentem była lira: „W muzyce
lira o siedmiu strunach jest najlepszym ze wszystkich in-
strumentów muzycznych, ponieważ na niej najdoskonalej
rozbrzmiewa harmonia, jako rzecz najwspanialsza z wszy-
stkich melodyjnie komponowanych utworów”79. Lira była
także symbolem Universum, co potwierdzają słowa

78 Ś w. Augustyn, Objaśnienia do psalmów, PSP, t. 38, przeł. J.
Sulowski, Warszawa 1986, s. 141, 376. W niektórych przypadkach harfa
w rękach osia stosowana była jako symbol ignorancji. Na ten temat H.
Adolf, The Ass and the Hatp, Speculum 25: 1950, s. 49 nn.

^Filon A1 eksan d ryjsk i, Alegorie praw [w:] Tenże, Pi-
sma, t. I, s. 88.

17
 
Annotationen