12. Dirck Volkertszoon Coornhert (?), Triumf Sławy nad Śmiercią, około 1550, akwaforta z serii Trionfi.
Biblioteka Naukowa PAU i PAN w Krakowie
pierwszy ten typ przedstawień pojawił się w grafice ni-
derlandzkiej już około roku 1537 w obrazującym cztery
pory roku cyklu drzeworytów Monogramisty AP12 109.
W drugiej połowie stulecia ta konwencja ikonograficzna
rozpowszechniła się w seriach rycin opisujących porzą-
dek wszechświata, m.in. takich jak alegorie czterech ży-
wiołów110 czy pięciu zmysłów111. Maarten van Heems-
kerck, zanim przystąpił do zilustrowania cyklu petrar-
109 Hollstein, Dutch and Flemish Etchings..., t. XIII, s. 12-13,
poz. 1-4. Zob. też C. Nor de nf alk, The Five Sernes in Flemish Art
before 1600 [w:] Netherlandish Mannerism. Papers Given at a Sympo-
sium in Nationalmuseum Stockholm, September 21-22, 1984, Stoc-
kholm 1985, s. 135-154, tu s. 152, przyp. 32.
110 Np. seria czterech miedziorytów Antoniego Wierixa. M a u -
quoy-Hendrickx, o. c., poz. 1530-1533 i tabl. 208.
kiańskiego, kilkakrotnie podejmował oparty na jego
ikonografii wątek alegorycznych triumfów. Wykorzystał
klasyczną morfologię tematu w projekcie do tytułowej
ryciny serii Patientiae Triumphus, wykonanej w roku
1559 przez Coornherta112, w sposób zaś szczególnie peł-
ny nawiązał do kanonu Triumfów w cyklu Circulus vi-
cissitudinis rerum humanarum, zrealizowanym w mie-
dziorycie przez Cornelisa Corta w roku 1564 (ryc. II)113.
111 Cykl miedziorytów Pietera Coola wg Martena de Vosa. Holl-
stein, o. c., t. IV, poz. 4; N o r de nf a 1 k, o. c., s. 142, il. 10-11.
112 The New Hollstein..., Heemskerck II, poz. 436.
113 Tamże, poz. 482-490. Williams i Ja cq u o t (o. c., s. 359-
388) łączą tę serię ze współczesnymi antwerpskimi ommegangs.
110
Biblioteka Naukowa PAU i PAN w Krakowie
pierwszy ten typ przedstawień pojawił się w grafice ni-
derlandzkiej już około roku 1537 w obrazującym cztery
pory roku cyklu drzeworytów Monogramisty AP12 109.
W drugiej połowie stulecia ta konwencja ikonograficzna
rozpowszechniła się w seriach rycin opisujących porzą-
dek wszechświata, m.in. takich jak alegorie czterech ży-
wiołów110 czy pięciu zmysłów111. Maarten van Heems-
kerck, zanim przystąpił do zilustrowania cyklu petrar-
109 Hollstein, Dutch and Flemish Etchings..., t. XIII, s. 12-13,
poz. 1-4. Zob. też C. Nor de nf alk, The Five Sernes in Flemish Art
before 1600 [w:] Netherlandish Mannerism. Papers Given at a Sympo-
sium in Nationalmuseum Stockholm, September 21-22, 1984, Stoc-
kholm 1985, s. 135-154, tu s. 152, przyp. 32.
110 Np. seria czterech miedziorytów Antoniego Wierixa. M a u -
quoy-Hendrickx, o. c., poz. 1530-1533 i tabl. 208.
kiańskiego, kilkakrotnie podejmował oparty na jego
ikonografii wątek alegorycznych triumfów. Wykorzystał
klasyczną morfologię tematu w projekcie do tytułowej
ryciny serii Patientiae Triumphus, wykonanej w roku
1559 przez Coornherta112, w sposób zaś szczególnie peł-
ny nawiązał do kanonu Triumfów w cyklu Circulus vi-
cissitudinis rerum humanarum, zrealizowanym w mie-
dziorycie przez Cornelisa Corta w roku 1564 (ryc. II)113.
111 Cykl miedziorytów Pietera Coola wg Martena de Vosa. Holl-
stein, o. c., t. IV, poz. 4; N o r de nf a 1 k, o. c., s. 142, il. 10-11.
112 The New Hollstein..., Heemskerck II, poz. 436.
113 Tamże, poz. 482-490. Williams i Ja cq u o t (o. c., s. 359-
388) łączą tę serię ze współczesnymi antwerpskimi ommegangs.
110