DOI Artikel:
Małkiewicz, Adam; Stolot, Franciszek [Gefeierte Pers.]: Franciszek Stolot: (1937 - 2006)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20622#0155
nad polskim malarstwem XVII wieku, poruszył też
w innych artykułach9. Dyscyplina naukowa i spraw-
ność pisarska sprawiły, że Jego opracowania popula-
ryzatorskie, zwykle o charakterze albumowym, mają
też wartość merytoryczną, jak np. syntetyczne ujęcie
dziejów malarstwa w Polsce od średniowiecza do kla-
sycyzmu czy książka o Henryku Siemiradzkim10.
Naukowy dorobek muzealny Franciszka Stolota
obejmuje scenariusze wystaw krakowskiego Mu-
zeum Narodowego oraz autorstwo (zwykle współ-
autorstwo) i redakcję merytoryczną ich katalogów,
wreszcie autorski udział w katalogach wystaw
organizowanych przez inne instytucje muzealne.
Ważne znaczenie dla upowszechnienia sztuki pol-
skiej za granicą miały zrealizowane przez Niego
wystawy w krajach języka niemieckiego. W roku
1982 urządził — wraz z Barbarą Kuczałówną — wy-
stawę prac Jana Matejki, pokazaną w Norymberdze,
Brunszwiku i Konstancji11. W następnym roku
wspólnie z Haliną Blak zorganizował w Wiedniu
wystawę obrazów Piotra Michałowskiego i Artura
Grottgera12. Wyjątkowe znaczenie miała zrealizo-
wana w roku 1986 według Jego scenariusza wielka
wystawa jagiellońska w zamku w centrum między-
narodowych wystaw sztuki w Schallaburgu (Dolna
Austria)13. Ciesząca się ogromnym powodzeniem
wśród publiczności, doczekała się ona wielu pochleb-
nych, niekiedy wręcz entuzjastycznych omówień
prasowych, a jej monumentalny (niemal pełne 600
stron), a przy tym świetnie wydany katalog, dzieło
70 autorów, stał się dla europejskiej nauki ważnym
źródłem wiedzy o gotyckiej i renesansowej sztuce
w Polsce. Rok później eksponowana w zmodyfikowa-
nej wersji w Zamku Królewskim w Warszawie była
jedyną polską wystawą, którą zaszczycił obecnością
Jan Paweł II (maj 1987).
Już jako student zajmował się inwentaryzacją
zabytków, a w latach siedemdziesiątych na zlecenie
Instytutu Sztuki PAN podjął się wraz z żoną Ewą
9 Tenże, Monstrancja z kościoła parafialnego iv Krośnie,
Biuletyn Historii Sztuką 36: 1974, s. 227—232; Tenże, Nie-
znany obraz Mateusza Kossiora. (Ze studiów nad malarstwem
polskim z końca XVI wieku). Folia Historiae Artium, 11: 1975,
s. 167-170.
10 S. K r z y s z t o fo w i c z - Ko z a k o w s k a, F. Stolot,
Historia malarstwa polskiego, [Kraków 2000] (tekst F. Stolota: s.
6—113); F. Stolot, Henryk Siemiradzki, Wrocław 2001.
11 B. Kuczała, F. Stolot, Jan Matejko (1838—1893) '■
Gemalde, Aąuarelle, Zeichnungen, [Niirnberg 1982],
12 H. Blak, F. Stolot, Zweipolnische Romantiker: Michaloiu-
ski, Grottger, Wien 1983.
13 Polen im Zeitalter der Jagiellonen 1386—1372, red. F. Sto-
lot i in., [Wien 1986],
Śnieżyńską-Stolot redakcji Katalogu zabytkóiu sztuki
tu Polsce ówczesnych województw rzeszowskiego
i krośnieńskiego. Efektem tych prac jest sześć wo-
luminów opublikowanych w latach 1974—1991,
w tym pięć autorstwa pary redaktorów (niektóre
z wykorzystaniem wstępnych wersji innego autor-
stwa)14. Penetracja terenu zaowocowała też ich syn-
tetycznymi opracowaniami sztuki tych rejonów15.
Franciszek Stolot chętnie inspirował zbiorowe
przedsięwzięcia naukowe. Pod koniec lat siedemdzie-
siątych XX wieku, jako wiceprezes krakowskiego
oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki, podjął
wraz z Ewą Śnieży ńską-Stolot inicjatywę organizo-
wania na zamku w Niedzicy spotkań uczonych pol-
skich, czeskich, słowackich i węgierskich, dyskutują-
cych o związkach artystycznych między ich krajami.
Wynikiem tej inicjatywy było siedem konferencji
w latach 1980—1991, z których materiały zostały
następnie opublikowane w serii zatytułowanej Se-
minaria Niedzickie (t. I—VII, 1981-1992). Skrom-
niejszym przedsięwzięciem była Jego inicjatywa
utworzenia pod własną redakcją popularnonaukowej
serii wydawniczej Skarbiec Polski złożonej z niewiel-
kich książeczek, w których obszernemu zestawowi
ilustracji miał towarzyszyć raczej krótki (ok. 1 ark.
aut.) fachowy tekst. Niestety, skandaliczny poziom
edytorski ilustracji pozbawił sensu przyjętą kon-
cepcję, toteż tylko cztery tomiki tej serii ukazały się
w latach 1985—1989.
Działalność Franciszka Stolota spotykała się
z uznaniem. Uczestniczył w zbiorowej Nagrodzie
Państwowej I stopnia za działalność naukową (1979),
uzyskał Grand Prix w konkursie ministra kultury
i sztuki na najważniejsze wydarzenia muzealne za
wystawę w Schallaburgu (1986), Nagrodę Ministra
Kultury i Sztuki I stopnia za osiągnięcia i zasługi dla
muzealnictwa polskiego (1989), Nagrodę Miasta
Krakowa (1989), został odznaczony Złotym Krzy-
żem Zasługi (1984).
14 Katalogi zabytków powiatu brzozowskiego (t. XIII/2 —
1974; opr. M. Kornecki i J. Samek) oraz — autorstwa
redaktorów — Krosna, Dukli i okolic (NS t. 1/1 — 1977), Rop-
czyc, Strzyżowa i okolic (NS t. III/1 — 1978), Leska, Sanoka,
Ustrzyk Dolnych i okolic (NS t. 1/2 - 1982), Leżajska, Sokoło-
wa Małopolskiego i okolic (NS t. III/4 — 1989) oraz Kolbuszo-
wej, Mielca i okolic (NS t. III/2 — 1991)-
15 E. Śnieżyńska-Stolot, F. Stolot, Zabytki sztuki
w okolicach Strzyżowa [w:] Studia nad dziejami Strzyioioa i oko-
lic, red. S. Cynarski, Rzeszów 1980, s. 383—412; Ci sami,
Sztuka Sanoka między Zachodem a Wschodem [w:] Sanok. Dzieje
miasta, red. F. Kiryk, Kraków 1995, s. 933—949; Ci sami,
Zabytki sztuki w Leżajsku i okolicy [w:] Dzieje Leżajska, red.
K. Bączkowski, J. Półćwiartek, Leżajsk 1996, s. 576—636.
149
w innych artykułach9. Dyscyplina naukowa i spraw-
ność pisarska sprawiły, że Jego opracowania popula-
ryzatorskie, zwykle o charakterze albumowym, mają
też wartość merytoryczną, jak np. syntetyczne ujęcie
dziejów malarstwa w Polsce od średniowiecza do kla-
sycyzmu czy książka o Henryku Siemiradzkim10.
Naukowy dorobek muzealny Franciszka Stolota
obejmuje scenariusze wystaw krakowskiego Mu-
zeum Narodowego oraz autorstwo (zwykle współ-
autorstwo) i redakcję merytoryczną ich katalogów,
wreszcie autorski udział w katalogach wystaw
organizowanych przez inne instytucje muzealne.
Ważne znaczenie dla upowszechnienia sztuki pol-
skiej za granicą miały zrealizowane przez Niego
wystawy w krajach języka niemieckiego. W roku
1982 urządził — wraz z Barbarą Kuczałówną — wy-
stawę prac Jana Matejki, pokazaną w Norymberdze,
Brunszwiku i Konstancji11. W następnym roku
wspólnie z Haliną Blak zorganizował w Wiedniu
wystawę obrazów Piotra Michałowskiego i Artura
Grottgera12. Wyjątkowe znaczenie miała zrealizo-
wana w roku 1986 według Jego scenariusza wielka
wystawa jagiellońska w zamku w centrum między-
narodowych wystaw sztuki w Schallaburgu (Dolna
Austria)13. Ciesząca się ogromnym powodzeniem
wśród publiczności, doczekała się ona wielu pochleb-
nych, niekiedy wręcz entuzjastycznych omówień
prasowych, a jej monumentalny (niemal pełne 600
stron), a przy tym świetnie wydany katalog, dzieło
70 autorów, stał się dla europejskiej nauki ważnym
źródłem wiedzy o gotyckiej i renesansowej sztuce
w Polsce. Rok później eksponowana w zmodyfikowa-
nej wersji w Zamku Królewskim w Warszawie była
jedyną polską wystawą, którą zaszczycił obecnością
Jan Paweł II (maj 1987).
Już jako student zajmował się inwentaryzacją
zabytków, a w latach siedemdziesiątych na zlecenie
Instytutu Sztuki PAN podjął się wraz z żoną Ewą
9 Tenże, Monstrancja z kościoła parafialnego iv Krośnie,
Biuletyn Historii Sztuką 36: 1974, s. 227—232; Tenże, Nie-
znany obraz Mateusza Kossiora. (Ze studiów nad malarstwem
polskim z końca XVI wieku). Folia Historiae Artium, 11: 1975,
s. 167-170.
10 S. K r z y s z t o fo w i c z - Ko z a k o w s k a, F. Stolot,
Historia malarstwa polskiego, [Kraków 2000] (tekst F. Stolota: s.
6—113); F. Stolot, Henryk Siemiradzki, Wrocław 2001.
11 B. Kuczała, F. Stolot, Jan Matejko (1838—1893) '■
Gemalde, Aąuarelle, Zeichnungen, [Niirnberg 1982],
12 H. Blak, F. Stolot, Zweipolnische Romantiker: Michaloiu-
ski, Grottger, Wien 1983.
13 Polen im Zeitalter der Jagiellonen 1386—1372, red. F. Sto-
lot i in., [Wien 1986],
Śnieżyńską-Stolot redakcji Katalogu zabytkóiu sztuki
tu Polsce ówczesnych województw rzeszowskiego
i krośnieńskiego. Efektem tych prac jest sześć wo-
luminów opublikowanych w latach 1974—1991,
w tym pięć autorstwa pary redaktorów (niektóre
z wykorzystaniem wstępnych wersji innego autor-
stwa)14. Penetracja terenu zaowocowała też ich syn-
tetycznymi opracowaniami sztuki tych rejonów15.
Franciszek Stolot chętnie inspirował zbiorowe
przedsięwzięcia naukowe. Pod koniec lat siedemdzie-
siątych XX wieku, jako wiceprezes krakowskiego
oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki, podjął
wraz z Ewą Śnieży ńską-Stolot inicjatywę organizo-
wania na zamku w Niedzicy spotkań uczonych pol-
skich, czeskich, słowackich i węgierskich, dyskutują-
cych o związkach artystycznych między ich krajami.
Wynikiem tej inicjatywy było siedem konferencji
w latach 1980—1991, z których materiały zostały
następnie opublikowane w serii zatytułowanej Se-
minaria Niedzickie (t. I—VII, 1981-1992). Skrom-
niejszym przedsięwzięciem była Jego inicjatywa
utworzenia pod własną redakcją popularnonaukowej
serii wydawniczej Skarbiec Polski złożonej z niewiel-
kich książeczek, w których obszernemu zestawowi
ilustracji miał towarzyszyć raczej krótki (ok. 1 ark.
aut.) fachowy tekst. Niestety, skandaliczny poziom
edytorski ilustracji pozbawił sensu przyjętą kon-
cepcję, toteż tylko cztery tomiki tej serii ukazały się
w latach 1985—1989.
Działalność Franciszka Stolota spotykała się
z uznaniem. Uczestniczył w zbiorowej Nagrodzie
Państwowej I stopnia za działalność naukową (1979),
uzyskał Grand Prix w konkursie ministra kultury
i sztuki na najważniejsze wydarzenia muzealne za
wystawę w Schallaburgu (1986), Nagrodę Ministra
Kultury i Sztuki I stopnia za osiągnięcia i zasługi dla
muzealnictwa polskiego (1989), Nagrodę Miasta
Krakowa (1989), został odznaczony Złotym Krzy-
żem Zasługi (1984).
14 Katalogi zabytków powiatu brzozowskiego (t. XIII/2 —
1974; opr. M. Kornecki i J. Samek) oraz — autorstwa
redaktorów — Krosna, Dukli i okolic (NS t. 1/1 — 1977), Rop-
czyc, Strzyżowa i okolic (NS t. III/1 — 1978), Leska, Sanoka,
Ustrzyk Dolnych i okolic (NS t. 1/2 - 1982), Leżajska, Sokoło-
wa Małopolskiego i okolic (NS t. III/4 — 1989) oraz Kolbuszo-
wej, Mielca i okolic (NS t. III/2 — 1991)-
15 E. Śnieżyńska-Stolot, F. Stolot, Zabytki sztuki
w okolicach Strzyżowa [w:] Studia nad dziejami Strzyioioa i oko-
lic, red. S. Cynarski, Rzeszów 1980, s. 383—412; Ci sami,
Sztuka Sanoka między Zachodem a Wschodem [w:] Sanok. Dzieje
miasta, red. F. Kiryk, Kraków 1995, s. 933—949; Ci sami,
Zabytki sztuki w Leżajsku i okolicy [w:] Dzieje Leżajska, red.
K. Bączkowski, J. Półćwiartek, Leżajsk 1996, s. 576—636.
149