DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.29798#0118
na politeistycznym pogaństwie celtyckim jako podłożu mitologii
tego łudu. Otóż trzeba wyraźnie stwierdzić, że mitologia celtycka
nie kończy się wraz z pogaństwem, ale poprzez bardziej złożone
kulty wschodnie, o których była mowa, wkracza w chrześcijaństwo.
Mity wczesnochrześcijańskie tego ludu tak dalece są nasycone
pogaństwem lub też, odwrotnie ujmując problem, mity pogańskie
tak łagodnie wtapiają się w rzeczywistość chrześcijańską, że jest
to jedno z najbardziej interesujących zjawisk w historii kultury
europejskiej.
Wczesne chrześcijaństwo pojawiło się u Celtów około połowy
II wieku n.e. Z początku i z połowy III wieku mamy wiadomości
o pierwszych prześladowaniach chrześcijan w Brytanii, jeszcze zaś
wcześniejsze, bo z roku 177, o prześladowaniach w Lyonie, na
terenie Galii. W roku 250 istniały już gminy chrześcijańskie w
Arles, Autun, Tułuzie, Paryżu, Reims i Trewirze. Wczesne chrześci-
jaństwo celtyckie rozwijało się wyłącznie w gminach wyznaniowych
w zromanizowanych miastach, nie sięgając na wieś. Wielką rolę
spełniali męczennicy, kreowani na pierwszych świętych. W ciągu
II i III wieku zarówno w Galii, jak w Brytanii mitraizm był znacznie
bardziej popularny niż chrześcijaństwo. Dopiero u schyłku III wieku
chrześcijaństwo zyskało szybko na znaczeniu i stało się, zwłaszcza
w Galii, religią dominującą. Chrystianizacja Galii co najmniej do
VI wieku, a w niektórych rejonach nawet dłużej, ogarniała tylko
miasta i nieliczną warstwę arystokracji ziemskiej. Dopiero rozwój
sieci kłasztorów umożliwił penetrację religijną wsi w Galii merowiń-
skiej, pozostającej pod rządami najeźdźczej dynastii germańskiej.
W procesie romanizacji kultów celtyckich chrześcijaństwo ode-
grało rolę najważniejszą. Wszystkie bowiem inne wierzenia, związane
z penetracją Rzymian, nie wykraczały poza granice wyznaczone
zasięgiem podboju. Tylko chrześcijaństwo zdołało przekroczyć
zaklęty krąg limesu rzymskiego. Stało się to jednak wtedy, kiedy
zachodnie imperium legło w gruzach.
W 431 roku wyruszyła do Irlandii misja Palladiusza, a w na-
stępnym roku wyprawił się tam Patryk — później najważniejszy
tego łudu. Otóż trzeba wyraźnie stwierdzić, że mitologia celtycka
nie kończy się wraz z pogaństwem, ale poprzez bardziej złożone
kulty wschodnie, o których była mowa, wkracza w chrześcijaństwo.
Mity wczesnochrześcijańskie tego ludu tak dalece są nasycone
pogaństwem lub też, odwrotnie ujmując problem, mity pogańskie
tak łagodnie wtapiają się w rzeczywistość chrześcijańską, że jest
to jedno z najbardziej interesujących zjawisk w historii kultury
europejskiej.
Wczesne chrześcijaństwo pojawiło się u Celtów około połowy
II wieku n.e. Z początku i z połowy III wieku mamy wiadomości
o pierwszych prześladowaniach chrześcijan w Brytanii, jeszcze zaś
wcześniejsze, bo z roku 177, o prześladowaniach w Lyonie, na
terenie Galii. W roku 250 istniały już gminy chrześcijańskie w
Arles, Autun, Tułuzie, Paryżu, Reims i Trewirze. Wczesne chrześci-
jaństwo celtyckie rozwijało się wyłącznie w gminach wyznaniowych
w zromanizowanych miastach, nie sięgając na wieś. Wielką rolę
spełniali męczennicy, kreowani na pierwszych świętych. W ciągu
II i III wieku zarówno w Galii, jak w Brytanii mitraizm był znacznie
bardziej popularny niż chrześcijaństwo. Dopiero u schyłku III wieku
chrześcijaństwo zyskało szybko na znaczeniu i stało się, zwłaszcza
w Galii, religią dominującą. Chrystianizacja Galii co najmniej do
VI wieku, a w niektórych rejonach nawet dłużej, ogarniała tylko
miasta i nieliczną warstwę arystokracji ziemskiej. Dopiero rozwój
sieci kłasztorów umożliwił penetrację religijną wsi w Galii merowiń-
skiej, pozostającej pod rządami najeźdźczej dynastii germańskiej.
W procesie romanizacji kultów celtyckich chrześcijaństwo ode-
grało rolę najważniejszą. Wszystkie bowiem inne wierzenia, związane
z penetracją Rzymian, nie wykraczały poza granice wyznaczone
zasięgiem podboju. Tylko chrześcijaństwo zdołało przekroczyć
zaklęty krąg limesu rzymskiego. Stało się to jednak wtedy, kiedy
zachodnie imperium legło w gruzach.
W 431 roku wyruszyła do Irlandii misja Palladiusza, a w na-
stępnym roku wyprawił się tam Patryk — później najważniejszy