Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Grieken, Th. M. M.
de Plant in hare Ornamentale Behandeling: met eene Inleiding : "over de Zinnebeeldige Voorstelling". 2 Titelplaten, 38 Albumplaten, 4 tekstplaten en 150 tekstfiguren — Groningen, 1888

DOI Page / Citation link: 
https://doi.org/10.11588/diglit.43156#0014
Overview
loading ...
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
7 —

candiduni) en het Sneeuwklokje (Galanthus nivalis)) liefkoozing, door de Oranje- of Vuur-
lelie (Liliïtm bulbiferum)-, terwijl eene soort van Anjelier (de Lychnis chalcedonica) bij onze
Duitsche naburen onder den naam van „Brennende Liebe” bekend staat, en daardoor voldoende hare
beteekenis uitdrukt.
Het blauwe Korenbloempje (Centaurea cyanus), met de witte Ganzebloem (Chrysan-
themum leucanthemum) door het Bind- of Mariagras (Phalaris arundinacea variegatd) vereenigd,
drukken hoop en verhooring uit.
Op de scheiding duiden de Bitterklaver (Menyanthes trifoliata) en de echte Goudsbloem
of Oranjebloem, ook wel Doodsbloem genoemd (Calendula officinalis).
Op eenzamheid en verlangen doelen de gevlekte Anjelier (Dianthus deltoides), waarbij
de bloemen alleen staan en niet tot bundels zijn vereenigd, en de Muurbloem of Violier (Chei-
ranthus cheiri).
Den groet der vriendschap brengen ons het Vergeet-mij-nietj e (Myosotis), de Juniperus,
waarvan de eenige inlandsche soort (de Juniperus communis') oncler den naam van Jeneverstruik
bij ons bekend is, en het Viooltje (Viola).
Het Boterbloempje (Ranunculus) duidt op het wederzien, terwijl zalige herinnering
door het Klimop of Boom veil (Hedera helix) en de wilde Kamperfoelie (Lonicera periclyme-
num, duitsche Jelctngerjelieber) wordt uitgedrukt. — De zoogenoemde Jerichoroos (Anastatica
hierochntntüd) waaraan men eene bijzondere eigenschap toeschrijft, moet niet verward worden met de
ook wel eens aldus genoemde tuin- of Italiaansche Kamperfoelie (Lonicera caprifolium).
Eindelijk noemen wij nog bij deze namen, die aan de zangen der dichters zijn ontleend, de
Rosmarijn en de Mirt, waarvan de beteekenis algemeen bekend is. Mirteloof en mirtebloesem
waren reeds in de hooge oudheid het symbool der jonkvrouwlijkheid. — De bloesem en knoppen van
den oranjeboom zijn bij ons het kenteeken van de bruid. De voorstelling is echter niet zoo geheel
juist. Bij de rankversiering der Arabieren (Arabeske) zal men deze plant aantreffen.
Wij zullen de afleiding van deze namen, voor zooverre zij niet dadelijk voor de hand ligt,
zooals bijv, bij het Kruidje-roer-mij-niët (Mimosa pudica), niet verder nagaan. Men bestudeere
aandachtig de plant, waarvan men in dezen zin de beteekenis wenscht te vinden, en het zal blijken, dat
die afleiding niet zoover behoeft te worden gezocht, niet alleen, maar ook, om met Dr. H. Witte
te spreken, dat de plant als een schepsel beschouwd moet worden, toegerust met eigenschappen,
waarvan men de waarde over ’t algemeen veel te laag schat.
De witte leliebloem, leliestengel en lelietak werden reeds in de oudheid als symbool der
maagdelijke reinheid beschouwd en waren derhalve aan Vesta toegewijd.
*
De beeldspraak der roos is in ’t algemeen liefde; in middeleeuwsch-kerkelijken zin be-
teekent de roos echter martelaarsbloed. In de eerste beteekenis is zij aan Amor, de Dioscuren
(Castor en Pollux, de tweelingzonen van Leda en Tyndareus of van Zeus en Leda) Erato en Venus
toegewijd.
Van niet minder algemeene bekendheid is de Laurier als symbool van den roem, de over-
winning, of de toewijding aan de kunst. Hij was aan Apollo toegewijd en is ook als zinnebeeld
van het zegevieren over voorgekomen moeilijkheden te beschouwen. Hij komt ook allegorisch voor
met betrekking tot den adel.
De eik was reeds bij de oude Grieken heilig en een orakelboom ; evenzoó bij de Kelten en
Germanen; hij was bij de Grieken en Romeinen aan Zeus (Jupiter) toegeheiligd. De Romeinen
vlochten hunne eerekransen voor getrouwe strijders uit eikenloof met veel eikels.
De boom, in ’t algemeen, werd bij de heidensche volken veelal beschouwd als het heiligdom
of de verblijfplaats eener godheid, en daarom in hooge eer gehouden. Zoo was de Olijfboom
 
Annotationen