DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.43156#0028
21 —
de zieken, maar wekte ook de dooden op. Dit verdroot Hades, die zeer goed begreep , dat het er
slecht voor hem zoude uitzien, wanneer de menschen onsterfelijk werden. Hij verzocht daarom aan
Zeus, Aesculapius te dooden. Zeus trof hem met zijnen bliksem, doch wees hem eene plaats onder
de sterren aan. — De slang, als zinnebeeld van verjongde levenskracht, was hem geheiligd; na
herstel uit eene ziekte offerde men hem eenen haan. Hij wordt afgebeeld als een denkend , ernstig
man, met zwaren baard, steunende op eenen knotsvormigen staf, waaromheen eene slang opkruipt.
Ook wel met eene schaal in de hand, waarin hij het gift eener slang opvangt.
Amazonen werden bij de ouden een mythisch volk genoemd, bestaande uit krijgshaftige
vrouwen, onder bevel eener koningin. De naam amazone geeft aanleiding tot het vermoeden, dat
de rechterborst haar was ontnomen, om des te beter de wapens en vooral den boog te kunnen han-
teeren. Deze wapens bestonden, behalve uit pijl en boog, uit speer, bijl, zwaard, gordel en
schild. Het amazoneschild (lat. peltd) komt in de oudheid bijna bij alle afbeeldingen van amazonen
voor als eene halfcirkelvormige schijf, voorzien van twee eveneens halfcirkelvormige uitsnijdingen. •—■
In den Romeinschen en Renaissance-stijl heeft men deze schilden dikwijls aangewend, hetzij in
eene Dorische fries, bij tropeeën enz., vereenigd met andere wapens, of men heeft ze in rijen naast
elkaar geplaatst, ter versiering van een doorloopend bouwdeel, bijv, carnis of kwartstaf, en ook
wel als simabekroning gebezigd. — De amazonen komen dikwijls bij gebouwen voor, hetzij als statue
of als relief, te paard zittende in elegante wapenrusting. — Met betrekking tot het zoo juist ge-
noemde woord tropee , herinneren wij hier aan de gewoonte der Grieken, om de wapenrusting hunner
gesneuvelde vijanden aan eenen boom of daartoe opzettelijk in den grond geslagen paal op te
hangen. Dit geschiedde doorgaans op de plaats, waar de vijand was begonnen te wijken. Eenen
dusdanig versierden boom of paal noemden zij tropaion, welk woord van een werkw. is afgeleid ,
dat „op de vlucht drijven” beteekent. — Bij de tropeeën uit wapens samengesteld, gelijk wij die aan
tuighuizen , enz. aantreffen, dient men er vooral voor te zorgen , in de keuze der wapenen geene
anachronismen te begaan, d. w. z. geene wapens bij elkaar te plaatsen, die niet bij elkaar behooren. —
Men kan de tropeeën ook samenstellen uit werktuigen of gereedschappen tot het gebied der kun-
sten, wetenschappen, industrie, enz., behoorende, ter verheerlijking van deze, bijv, aan gebouwen ,
eerepoorten, enz.
Argus, met den bijnaam Panoptus, de alziende, was volgens de Grieksche myth. een reus
in dienst van Hera, die Io, de beminde van Zeus, met zijne ioo oogen bewaakte (dus symb. de
ijverzucht voorstellende). Nadat hij door Hermes was gedood (symb. de list overwint zelfs de
waakzaamste ijverzucht) plaatste Hera (Juno) zijne oogen in den staart van haren pauw (symb.
ijdelheid en ijverzucht zijn onafscheidbaar).
Ariadne, dochter van Minos, die door middel van een kluwen garen (draad van Ariadne)
Theseus door het labyrinth eenen uitweg wees. Hij nam haar mede naar het eiland Naxos, waar zij
werd gedood of, volgens een ander verhaal, door hem in den steek werd gelaten. Bacchus trok zich
haar lot aan, zoodat zij doorgaans in de Bacchusoptochten voorkomt. Beroemd is de Ariadne van
het Vaticaan; ook de groep van Dannecker, Ariadne op den panter, is algemeen bekend.
Charon. De stokoude, schamel gekleede veerman, met verwilderden baard en vlammenden
blik , die de schimmen der dooden over de rivieren der onderwereld roeide. Hij ontving daarvoor
eenen obool, dien men daartoe in den mond van den doode had gelegd.
De Dioscuren (Zeuszonen), Castor en Pollux, eigenlijk Polydeukes, morgen- en avondster,
tweelingzonen van Zeus en Leda; volgens Homerus zonen van Tyndareus, vanwaar hun naam,
Tyndaridae. Bij de Romeinen worden zij ook wel Castores genoemd. Zij zijn de schutspatronen
der gymnastiek en scheepvaart, de opzichters der Olympische spelen. Castor wordt in ’t bijzonder als
ruiter en ridder, Polydeukes als vuistvechter geroemd. Zij worden afgebeeld met eenen eivormigen
de zieken, maar wekte ook de dooden op. Dit verdroot Hades, die zeer goed begreep , dat het er
slecht voor hem zoude uitzien, wanneer de menschen onsterfelijk werden. Hij verzocht daarom aan
Zeus, Aesculapius te dooden. Zeus trof hem met zijnen bliksem, doch wees hem eene plaats onder
de sterren aan. — De slang, als zinnebeeld van verjongde levenskracht, was hem geheiligd; na
herstel uit eene ziekte offerde men hem eenen haan. Hij wordt afgebeeld als een denkend , ernstig
man, met zwaren baard, steunende op eenen knotsvormigen staf, waaromheen eene slang opkruipt.
Ook wel met eene schaal in de hand, waarin hij het gift eener slang opvangt.
Amazonen werden bij de ouden een mythisch volk genoemd, bestaande uit krijgshaftige
vrouwen, onder bevel eener koningin. De naam amazone geeft aanleiding tot het vermoeden, dat
de rechterborst haar was ontnomen, om des te beter de wapens en vooral den boog te kunnen han-
teeren. Deze wapens bestonden, behalve uit pijl en boog, uit speer, bijl, zwaard, gordel en
schild. Het amazoneschild (lat. peltd) komt in de oudheid bijna bij alle afbeeldingen van amazonen
voor als eene halfcirkelvormige schijf, voorzien van twee eveneens halfcirkelvormige uitsnijdingen. •—■
In den Romeinschen en Renaissance-stijl heeft men deze schilden dikwijls aangewend, hetzij in
eene Dorische fries, bij tropeeën enz., vereenigd met andere wapens, of men heeft ze in rijen naast
elkaar geplaatst, ter versiering van een doorloopend bouwdeel, bijv, carnis of kwartstaf, en ook
wel als simabekroning gebezigd. — De amazonen komen dikwijls bij gebouwen voor, hetzij als statue
of als relief, te paard zittende in elegante wapenrusting. — Met betrekking tot het zoo juist ge-
noemde woord tropee , herinneren wij hier aan de gewoonte der Grieken, om de wapenrusting hunner
gesneuvelde vijanden aan eenen boom of daartoe opzettelijk in den grond geslagen paal op te
hangen. Dit geschiedde doorgaans op de plaats, waar de vijand was begonnen te wijken. Eenen
dusdanig versierden boom of paal noemden zij tropaion, welk woord van een werkw. is afgeleid ,
dat „op de vlucht drijven” beteekent. — Bij de tropeeën uit wapens samengesteld, gelijk wij die aan
tuighuizen , enz. aantreffen, dient men er vooral voor te zorgen , in de keuze der wapenen geene
anachronismen te begaan, d. w. z. geene wapens bij elkaar te plaatsen, die niet bij elkaar behooren. —
Men kan de tropeeën ook samenstellen uit werktuigen of gereedschappen tot het gebied der kun-
sten, wetenschappen, industrie, enz., behoorende, ter verheerlijking van deze, bijv, aan gebouwen ,
eerepoorten, enz.
Argus, met den bijnaam Panoptus, de alziende, was volgens de Grieksche myth. een reus
in dienst van Hera, die Io, de beminde van Zeus, met zijne ioo oogen bewaakte (dus symb. de
ijverzucht voorstellende). Nadat hij door Hermes was gedood (symb. de list overwint zelfs de
waakzaamste ijverzucht) plaatste Hera (Juno) zijne oogen in den staart van haren pauw (symb.
ijdelheid en ijverzucht zijn onafscheidbaar).
Ariadne, dochter van Minos, die door middel van een kluwen garen (draad van Ariadne)
Theseus door het labyrinth eenen uitweg wees. Hij nam haar mede naar het eiland Naxos, waar zij
werd gedood of, volgens een ander verhaal, door hem in den steek werd gelaten. Bacchus trok zich
haar lot aan, zoodat zij doorgaans in de Bacchusoptochten voorkomt. Beroemd is de Ariadne van
het Vaticaan; ook de groep van Dannecker, Ariadne op den panter, is algemeen bekend.
Charon. De stokoude, schamel gekleede veerman, met verwilderden baard en vlammenden
blik , die de schimmen der dooden over de rivieren der onderwereld roeide. Hij ontving daarvoor
eenen obool, dien men daartoe in den mond van den doode had gelegd.
De Dioscuren (Zeuszonen), Castor en Pollux, eigenlijk Polydeukes, morgen- en avondster,
tweelingzonen van Zeus en Leda; volgens Homerus zonen van Tyndareus, vanwaar hun naam,
Tyndaridae. Bij de Romeinen worden zij ook wel Castores genoemd. Zij zijn de schutspatronen
der gymnastiek en scheepvaart, de opzichters der Olympische spelen. Castor wordt in ’t bijzonder als
ruiter en ridder, Polydeukes als vuistvechter geroemd. Zij worden afgebeeld met eenen eivormigen