DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0347
a Id eſt, neque
iudicare, neq;
iudicatum e¬
xequi quis po-
eſt in ſu-
cauſa vide ex-
ceptiones ad
banc legem a¬
pud Socinum
reg. 195. &
103. Balbum
deciſ.107. For-
catul. Necyo-
mant. dialog.
p6num.5.
t Cod. Theod.
2. 1.
* Concor, cum
hac lc-conque-
rente. cum Gl.
ſuper verbo, vo-
lueris, extr. de
re. ſpon.
dicen eſ-
ſe, & ius dicere
differunt.
e mdicis, &
arbitratoris
differentia.
d Arbitrator
in ſua cauſa
arbitrari po-
teſt.
* conſistere.
e Sententia la-
ta pro pupillo
(idem in adul-
to)ſine eius tu-
tore, valet. vi-
de Balbum de-
ciſ 342.
fSubaudi,
mittendo in
589 Qui legitimam perſonam, &c. Tit vj. 590
interdicto vnde vi, ad recuperandam poſſeſſionem ſuam, queri-
Enerali.CASVS. Ne quis in ſua cauſa ſit iudex, vel ius ſi-
bi dicat, prohibet Imperator & in? rubro, & in nigO,
Et quod dicit, qud nullus ſit iudex, intelligo in poſſeſſorio,
vel petitorio:vel non ſit iudex, definiendo:vel ius ſibi dicat, etiam
interloquendo:vel ſit iudex in iudicando, & ius ſibi dicat in exe-
quendo: & cauſam ſub-
iicit, in re enim propria,
&c.
a qConiunge huic legi
l.j. j. de teſt vide ſeripta
ad l.j.illotit. CVIAC.
Neminem ſibi eſſe
iudicem.JNiſi pater fi-
lio, aut filius parri iu-
dex datus ſit, conſen-
tiente aduerſario:l. 77.
ff.de iudic. CVIAC.
a Iudicem quoad pro-
prietatem.
b Debere. quoad poſ-
ſeſſionem. 2. Vel primd
definiendo, poſteà in-
terloquendo. 3. Vel iu-
dicem iudicando: ius b
dicere, exequé doſic &
ff.quod met cau. l.extat.
3.5 Sed contrà, j. de fi-
deicom. l. fi. Solu vt ibi.
Ité contrà, j. man. l. in
re mandata. Solu. vt ibi.
T Item cõtrà, ff.de offic.
praſid l. ſenatuſconſulto.
Sed ibi cûm lis aliàs
peritura erat.
4 Item cõtrà ff.de con-
feſl.j. Sed ibi non ſenté-
tlando, ſed confitendo.
c Admodum. valdé.
d Sententiæ. vt ff. de
iudie. l. Iulianus. & de
iur. omn iudi. l. qui iu-
riſdictioni. & de arbit.l.
enult. Sed S arbitrator
d ſic:vt ffede ope. liberto.
l. ſi libertus, i. & j. de
contrahen empt. l. fin.
QVI LEGITIMAM
perſonam ſtandi in
iudiciis habeant,
vel non.
Suprà de perſona iu-
dicis, nune actoris, & rei.
I cum eſſes. JCCa-
Ss m apilon ſune
tutoris auctoritate in
iudicio conueniſti, &
condemnatus eſt: an
valeat ſententia, quœri-
tur? Reſpon. quod non.
Lex ſequẽs idem dicit,
quod iſta, ſed addit
idem eſſe in adulto,
quod in pupillo.
e Conſiſtens. in iudi-
cio: ſed in arbitrio dic:
vt ff-de arbitris. l. ſi pu-
pillus.
f Aduerſus te. ſecus-
ſi pro te:vtS. de procur.
l non eo. Item intell ige,
pronunciauerit, definiti-
ue:ve , ſi aduer rem iu-
dic. L. cum & minores. &
ffde re iud. l.acta.S. con-
tur? Reſpond. quod ſic. & hoc in princip.
Sed quid ſi ſuccumbat in
poſſeſſorio: an petitorium ſimiliter curatore non auctore inten-
tare poſſir, quæritur? Reſpond. quod non.
tem obtinuit in poſſeſſorio, an aduerſa
qui iuriſdictioni.ff de iuriſd. Iudieat iudex, vel arbiter datus, receptûſve, ius dicit
magiſtratus:omnes in re aliena. Toſtimonium quoque dicit quiſque in re aliena, non
in re propria: quod etiam in conſtitutionibus huius tituli fuiſſe additum conſtabit, ſi
adhibeatur: l. j. de teſt. Hodie receptum eſt, vt & in ſua quis cauſa iudicet, cum de
ortulis iudiciariis agitur, vtque ſit inea re idem aduerſarius & iudex, itêmque ſi
de iuriſdictione eius agatur:l. çff. de iud. CVIAC.
Nemo eſt iudex in cauſa propria.
BALD. & SALYC.
1. Imppp. VALENS, GRATIANVS, & VA-
LENTINIANVS AAA, ad Gracchu. P.V.
Enerali * lege decerni-
Imus, neminem ſibi eſſe iu-
dicema, vel ius ſibi dicere debe-
re P. In re enim propria iniquum
admodum eſt, alicui licentiam
tribuere ſententiæ d . Dat. Ral.
Decembr. Valente VI. & Valenti-
niano * Il. AA. Coss.
QVI
LEGITIMAM.
PERSONA M
ſtandi fin iudiciis habeant, vel non.
TITVLVS
VI.
&remmamodun mon valer ſentia, quan direit ié qui ns iure dutus eſt iudex.
ita nec quæ in pupillum, vel adoleſcentem dicta eſt, abſente tutore, vel curatore:
l.I & 2. hoc tit.l.3.S.ſi adu rem iud.I1. J. qui dare tut. l. acta. S. vlt. ff.de re iud.
quod hodie obtinet etiam in cauſis criminalibus: l. 4. J. de auct. praeſt. Nam vt legiti-
mum iudicem, ita legitimum litigatorem eſſe oportet, & legitimus litigator non eſt
minor indefenſus:l.1. Cod. Theod. de den. vel ed. reſ-propter quam in l.4.eod. addi-
tur inter iuſtas, legitimaſque perſonas. idémque dicitur de Republica indefenſa:l.1.
J de iure reip. & generaliter legitimus litigator, qui non poteſt rem in iudicium de-
ducere, & conſequenter nec ſilijfamilias ſine volunta te patris:l. vlt. . neceſſitate. J. de
bon, qu lib. nec ſerui aſt ad litigandum idenea perſona, quia nec perſonam habere in-
telligitur:l. 4. j de obpat. praſt.l ſeruus, & ſeq.S de iud. & Nouell. Valentiniani de
competit. & hoc eſt, quod dicitur, cum ſeruo non eſſe actionem. Inuenio nec precis offe-
rende capacem eum eſſe: l.1.S. de prec. Imp. off. & tamen admitti in criminali iudi-
cio, ſicut olim minor in eo admittebatur, etiam ſine tutore, aut curatore. Excipitur
etiam cauſa momenti, id eſt, repetendæ poſſeſſionis: l. J. ſi per vim, vel alio modol.4.
Cod. Theod. vnde vi.l vlt hoc tit.in qua etiam admitterem pupillum ſine tutore, &
adoleſcentem ſine curatore, reſeruata tamen proprletatis actione ſecunda, qua poti-
tionis verbo ſignificatur: del. vlt. iustis, legitimiſque perſonis, legitimiſve procurato-
ribus. GVIAC.
Sententia lata contra pupillum in-
defenſum, ipſo iure non tenet. BALD.
1. Imp. GORDIANVSA. Candida.
& cum eſſes pupilaris atatis,
ſine tutoris auctoritate cum
aduerſario tuo cõſiſtens e * præ-
ſes prouinciæ aduerſus te f pro-
nunciauerit: minimè auctorita-
te iudicati nititur, quod ſtatutum
eſt. Dat. Id. Decembr. Gordiano
A.& Auiola Coss.
Pupillus cum auctoritate tutoris,
& adultus cum auctoritate curato-
ris recte poſſunt agere, & conueniri.
BALD.
11. Impp. DIocLETIANvS, & MAXI-
MIANVS AA. &CC. Gemacha.
tra. in fin. ſecus in interlocutoria:fvt ffex quibus cau. in poſſeſeat.
cto iud poſſid l ſi minor.
e lapud Iulianum.S. Marcellus. & l.in poſſeſſione. S.j. & de bonis au-
poſſeſſionem Et hœc omnia ſerua in adultorvt j.I.proxi.
ex primo, &
ſecundo de-
creto.
clarum.
g JN rebus, qua priuati, vel publici t vt j. de aucto prastandal.
h Ita adultus hîc excipe, niſi impetrauerit veniam ætatis! vt
S de his qui ve.ata impetr l.ij. Et niſi interdicto de libero homi-
ne exhibendo: vt ff.de lib. hoexh.l quod & lex. S. ſed & fi mulier.
3. Vel niſi interdicto momentanez poſſeſſionis:vt j. l. proxi. 4. Vel
niſi pro coniunctis:vt ff-de proc. minor.
Omentanea.JCASVS. An minor de poſſeſſione rei ſu
per vim expulſus, ſine curatoris auctoritate agere poſſit
Codex.
N rebus, qua priuati s iudicij
queſtionem habent, ſicut pu-
pillus, tutore auctore, & agere, &
conueniri poreſt: ita adultus h
curatore conſentiente, litem &
intendere, & excipere debet. Dat.
IX. Ral. Ianuar. CC. Coss.
Minor poteſt mouere poſſeſſorium:
ſed non poteſt mouere petitoriumenec
ſibi moueri ſine auctoritate tutoris, vel
curatoris. BALD.
II1. Impp. HONORIvS, & THrono-
SIVS AA. Iuliano proconſuli Africæ.f
MOmentanez i t poſeſſio-
LVAnis actio exerceri po-
teſt per quamcumq; perſonam.
Sub colore autem adipiſcend
vel alia pro poſſeſſione competens: vt
quia non ſic, ſi conueniatur pupillus. A
ACCVRS.
re, & idem vellet de proprietate agere
vt non admitteretur. & hic eſt caſus ſe
& hoc in ſecunda. Si au-
rius ſine tutore aduerſus
ipſum poſſit intentare
re conueniendo petito-
rium, quaritur? Reſp.
quod non, & hoc in ter-
tia. ſic conſuenit poni
caſus hie.
iMomentanee. aliàs,
momentariæ.
J Iudicium a aliud pe-
titorium, aliud poſ-
ſeſſorium. Petitorium.
cum aliquam tem, vel
poſſeſſionem ratione
dominij peto, ve per-
petuô apud me ſit. Poſ-
ſeſſorium, b quando de
poſſeſſione tantûm, ſiue
adipiſcenda, vt inter-
dicto quorum legato-
rum, ſiue retinenda,
vt per vti poſſidetis,
ſiue recuperanda, vt
per vnde vi. quod vl-
timum dicunt quidam
corrigi per l. j. vnde
vi. l. ſi quis in tan-
tam. Sed certè quod
perpetuô ſit apud acto-
rem, eſt ex vi conſtitu-
tionis, non interdicti:
vt & in eod. tit. l. momen..
taneæ.
Item agitur de F poſ-
ſeſſione per actionem,
vel per officium iudi-
cis, vel condictionem
indebiti, vel triticaria:
vt j. loca. l. ſi quis con-
ductionis. & ff de con-
dict. indebi. l. indebiti.
S.j. & de triticaria. l. ij.
Item per interdictum
de precario. Irem per
interdictum quod vi
a Iuieium eſt
duplex, peti-
torium, & poſ-
ſeſſorium.
bPoſeſſorium
eſt triplex.
4 Cûm omni-
bus in ſe pro-
prie dicendo
teſtimonij fa-
cultatem iura
ſubmouerint.
addit Theodo-
fius, & perpe-
ram dempſit
Trebonianus.
* al. Valente
V.Valentiniano
AA.
* Deeſt in ve-
teribus, non
male.
e Poſſeſſio
multis modis
repetitur.
aut clam. & per Saluia-
num, quod datur pro
rebus coloni: loco ta-
men cuiuſlibet inter-
dicti in factum actio
hodie datur: vt Inſtit.
de interdi. Sfin. & dic, ve
ibi, & ff.de vi, & vi ar-
ma. l. j S fin.
Prædicta quidem iu-
dicia dicuntur momé-
taria d’aptirudine: quia
poterat eſſe, quod qui
amiſit in poſſeſſorio,
vincet in petitorio: &
ſe parun uorabi pus
eum poſſeſſio poteſt eſ-
ſe econtrà, & ſic mul-
tum durabit apud eum
poſſeſſio. 2 Poteſt etiã
dici momentaria, quia
citô debet experiri, &
ſine mora! vt arg. j. vt
intra certum tempus. l.
ij.S fin.
l q Actio. ſe. in factum,
dixi. Et nota, e actio:
lij idem, ſi conueniatur.
l Per quamcumque. id eſt, quelibet perſona nomine ſuo age-
re poteſt, etiam pupillus, & ſeruus in f recuperanda, vel re-
tinenda, non ſic in adipiſcenda: vt j. ſi per vim vel alio modo.
l. j. & hic eſt primus caſus huius legis. Si tamen pupillus ſuc-
cumbens in poſſeſſorio obrependo pedetentim agere velit de
proprietate, non poreſt, vt alter tencatur ei reſpondere
ſub colore quaſtionis de poſſeſſione. Maximé autem ided
ſubiungit, quia ſi de poſſeſſione egiſſet pupillus cum tuto-
ſine tutore, idem eſſet,
cundus. Sed ſi pupillus
T 4 obei
d Momentaria
iudicia cur di-
cantur.
J cod. Theod.4.
20.6.
* momentariæ.
in omnibus
manuſcriptis.
e Poffeſſionis
iudicia vtrum
proponi poſ-
ſint aduerſus
minorem.
fDe quo poſ-
ſeſſorio hic a¬
gatur.
iudicare, neq;
iudicatum e¬
xequi quis po-
eſt in ſu-
cauſa vide ex-
ceptiones ad
banc legem a¬
pud Socinum
reg. 195. &
103. Balbum
deciſ.107. For-
catul. Necyo-
mant. dialog.
p6num.5.
t Cod. Theod.
2. 1.
* Concor, cum
hac lc-conque-
rente. cum Gl.
ſuper verbo, vo-
lueris, extr. de
re. ſpon.
dicen eſ-
ſe, & ius dicere
differunt.
e mdicis, &
arbitratoris
differentia.
d Arbitrator
in ſua cauſa
arbitrari po-
teſt.
* conſistere.
e Sententia la-
ta pro pupillo
(idem in adul-
to)ſine eius tu-
tore, valet. vi-
de Balbum de-
ciſ 342.
fSubaudi,
mittendo in
589 Qui legitimam perſonam, &c. Tit vj. 590
interdicto vnde vi, ad recuperandam poſſeſſionem ſuam, queri-
Enerali.CASVS. Ne quis in ſua cauſa ſit iudex, vel ius ſi-
bi dicat, prohibet Imperator & in? rubro, & in nigO,
Et quod dicit, qud nullus ſit iudex, intelligo in poſſeſſorio,
vel petitorio:vel non ſit iudex, definiendo:vel ius ſibi dicat, etiam
interloquendo:vel ſit iudex in iudicando, & ius ſibi dicat in exe-
quendo: & cauſam ſub-
iicit, in re enim propria,
&c.
a qConiunge huic legi
l.j. j. de teſt vide ſeripta
ad l.j.illotit. CVIAC.
Neminem ſibi eſſe
iudicem.JNiſi pater fi-
lio, aut filius parri iu-
dex datus ſit, conſen-
tiente aduerſario:l. 77.
ff.de iudic. CVIAC.
a Iudicem quoad pro-
prietatem.
b Debere. quoad poſ-
ſeſſionem. 2. Vel primd
definiendo, poſteà in-
terloquendo. 3. Vel iu-
dicem iudicando: ius b
dicere, exequé doſic &
ff.quod met cau. l.extat.
3.5 Sed contrà, j. de fi-
deicom. l. fi. Solu vt ibi.
Ité contrà, j. man. l. in
re mandata. Solu. vt ibi.
T Item cõtrà, ff.de offic.
praſid l. ſenatuſconſulto.
Sed ibi cûm lis aliàs
peritura erat.
4 Item cõtrà ff.de con-
feſl.j. Sed ibi non ſenté-
tlando, ſed confitendo.
c Admodum. valdé.
d Sententiæ. vt ff. de
iudie. l. Iulianus. & de
iur. omn iudi. l. qui iu-
riſdictioni. & de arbit.l.
enult. Sed S arbitrator
d ſic:vt ffede ope. liberto.
l. ſi libertus, i. & j. de
contrahen empt. l. fin.
QVI LEGITIMAM
perſonam ſtandi in
iudiciis habeant,
vel non.
Suprà de perſona iu-
dicis, nune actoris, & rei.
I cum eſſes. JCCa-
Ss m apilon ſune
tutoris auctoritate in
iudicio conueniſti, &
condemnatus eſt: an
valeat ſententia, quœri-
tur? Reſpon. quod non.
Lex ſequẽs idem dicit,
quod iſta, ſed addit
idem eſſe in adulto,
quod in pupillo.
e Conſiſtens. in iudi-
cio: ſed in arbitrio dic:
vt ff-de arbitris. l. ſi pu-
pillus.
f Aduerſus te. ſecus-
ſi pro te:vtS. de procur.
l non eo. Item intell ige,
pronunciauerit, definiti-
ue:ve , ſi aduer rem iu-
dic. L. cum & minores. &
ffde re iud. l.acta.S. con-
tur? Reſpond. quod ſic. & hoc in princip.
Sed quid ſi ſuccumbat in
poſſeſſorio: an petitorium ſimiliter curatore non auctore inten-
tare poſſir, quæritur? Reſpond. quod non.
tem obtinuit in poſſeſſorio, an aduerſa
qui iuriſdictioni.ff de iuriſd. Iudieat iudex, vel arbiter datus, receptûſve, ius dicit
magiſtratus:omnes in re aliena. Toſtimonium quoque dicit quiſque in re aliena, non
in re propria: quod etiam in conſtitutionibus huius tituli fuiſſe additum conſtabit, ſi
adhibeatur: l. j. de teſt. Hodie receptum eſt, vt & in ſua quis cauſa iudicet, cum de
ortulis iudiciariis agitur, vtque ſit inea re idem aduerſarius & iudex, itêmque ſi
de iuriſdictione eius agatur:l. çff. de iud. CVIAC.
Nemo eſt iudex in cauſa propria.
BALD. & SALYC.
1. Imppp. VALENS, GRATIANVS, & VA-
LENTINIANVS AAA, ad Gracchu. P.V.
Enerali * lege decerni-
Imus, neminem ſibi eſſe iu-
dicema, vel ius ſibi dicere debe-
re P. In re enim propria iniquum
admodum eſt, alicui licentiam
tribuere ſententiæ d . Dat. Ral.
Decembr. Valente VI. & Valenti-
niano * Il. AA. Coss.
QVI
LEGITIMAM.
PERSONA M
ſtandi fin iudiciis habeant, vel non.
TITVLVS
VI.
&remmamodun mon valer ſentia, quan direit ié qui ns iure dutus eſt iudex.
ita nec quæ in pupillum, vel adoleſcentem dicta eſt, abſente tutore, vel curatore:
l.I & 2. hoc tit.l.3.S.ſi adu rem iud.I1. J. qui dare tut. l. acta. S. vlt. ff.de re iud.
quod hodie obtinet etiam in cauſis criminalibus: l. 4. J. de auct. praeſt. Nam vt legiti-
mum iudicem, ita legitimum litigatorem eſſe oportet, & legitimus litigator non eſt
minor indefenſus:l.1. Cod. Theod. de den. vel ed. reſ-propter quam in l.4.eod. addi-
tur inter iuſtas, legitimaſque perſonas. idémque dicitur de Republica indefenſa:l.1.
J de iure reip. & generaliter legitimus litigator, qui non poteſt rem in iudicium de-
ducere, & conſequenter nec ſilijfamilias ſine volunta te patris:l. vlt. . neceſſitate. J. de
bon, qu lib. nec ſerui aſt ad litigandum idenea perſona, quia nec perſonam habere in-
telligitur:l. 4. j de obpat. praſt.l ſeruus, & ſeq.S de iud. & Nouell. Valentiniani de
competit. & hoc eſt, quod dicitur, cum ſeruo non eſſe actionem. Inuenio nec precis offe-
rende capacem eum eſſe: l.1.S. de prec. Imp. off. & tamen admitti in criminali iudi-
cio, ſicut olim minor in eo admittebatur, etiam ſine tutore, aut curatore. Excipitur
etiam cauſa momenti, id eſt, repetendæ poſſeſſionis: l. J. ſi per vim, vel alio modol.4.
Cod. Theod. vnde vi.l vlt hoc tit.in qua etiam admitterem pupillum ſine tutore, &
adoleſcentem ſine curatore, reſeruata tamen proprletatis actione ſecunda, qua poti-
tionis verbo ſignificatur: del. vlt. iustis, legitimiſque perſonis, legitimiſve procurato-
ribus. GVIAC.
Sententia lata contra pupillum in-
defenſum, ipſo iure non tenet. BALD.
1. Imp. GORDIANVSA. Candida.
& cum eſſes pupilaris atatis,
ſine tutoris auctoritate cum
aduerſario tuo cõſiſtens e * præ-
ſes prouinciæ aduerſus te f pro-
nunciauerit: minimè auctorita-
te iudicati nititur, quod ſtatutum
eſt. Dat. Id. Decembr. Gordiano
A.& Auiola Coss.
Pupillus cum auctoritate tutoris,
& adultus cum auctoritate curato-
ris recte poſſunt agere, & conueniri.
BALD.
11. Impp. DIocLETIANvS, & MAXI-
MIANVS AA. &CC. Gemacha.
tra. in fin. ſecus in interlocutoria:fvt ffex quibus cau. in poſſeſeat.
cto iud poſſid l ſi minor.
e lapud Iulianum.S. Marcellus. & l.in poſſeſſione. S.j. & de bonis au-
poſſeſſionem Et hœc omnia ſerua in adultorvt j.I.proxi.
ex primo, &
ſecundo de-
creto.
clarum.
g JN rebus, qua priuati, vel publici t vt j. de aucto prastandal.
h Ita adultus hîc excipe, niſi impetrauerit veniam ætatis! vt
S de his qui ve.ata impetr l.ij. Et niſi interdicto de libero homi-
ne exhibendo: vt ff.de lib. hoexh.l quod & lex. S. ſed & fi mulier.
3. Vel niſi interdicto momentanez poſſeſſionis:vt j. l. proxi. 4. Vel
niſi pro coniunctis:vt ff-de proc. minor.
Omentanea.JCASVS. An minor de poſſeſſione rei ſu
per vim expulſus, ſine curatoris auctoritate agere poſſit
Codex.
N rebus, qua priuati s iudicij
queſtionem habent, ſicut pu-
pillus, tutore auctore, & agere, &
conueniri poreſt: ita adultus h
curatore conſentiente, litem &
intendere, & excipere debet. Dat.
IX. Ral. Ianuar. CC. Coss.
Minor poteſt mouere poſſeſſorium:
ſed non poteſt mouere petitoriumenec
ſibi moueri ſine auctoritate tutoris, vel
curatoris. BALD.
II1. Impp. HONORIvS, & THrono-
SIVS AA. Iuliano proconſuli Africæ.f
MOmentanez i t poſeſſio-
LVAnis actio exerceri po-
teſt per quamcumq; perſonam.
Sub colore autem adipiſcend
vel alia pro poſſeſſione competens: vt
quia non ſic, ſi conueniatur pupillus. A
ACCVRS.
re, & idem vellet de proprietate agere
vt non admitteretur. & hic eſt caſus ſe
& hoc in ſecunda. Si au-
rius ſine tutore aduerſus
ipſum poſſit intentare
re conueniendo petito-
rium, quaritur? Reſp.
quod non, & hoc in ter-
tia. ſic conſuenit poni
caſus hie.
iMomentanee. aliàs,
momentariæ.
J Iudicium a aliud pe-
titorium, aliud poſ-
ſeſſorium. Petitorium.
cum aliquam tem, vel
poſſeſſionem ratione
dominij peto, ve per-
petuô apud me ſit. Poſ-
ſeſſorium, b quando de
poſſeſſione tantûm, ſiue
adipiſcenda, vt inter-
dicto quorum legato-
rum, ſiue retinenda,
vt per vti poſſidetis,
ſiue recuperanda, vt
per vnde vi. quod vl-
timum dicunt quidam
corrigi per l. j. vnde
vi. l. ſi quis in tan-
tam. Sed certè quod
perpetuô ſit apud acto-
rem, eſt ex vi conſtitu-
tionis, non interdicti:
vt & in eod. tit. l. momen..
taneæ.
Item agitur de F poſ-
ſeſſione per actionem,
vel per officium iudi-
cis, vel condictionem
indebiti, vel triticaria:
vt j. loca. l. ſi quis con-
ductionis. & ff de con-
dict. indebi. l. indebiti.
S.j. & de triticaria. l. ij.
Item per interdictum
de precario. Irem per
interdictum quod vi
a Iuieium eſt
duplex, peti-
torium, & poſ-
ſeſſorium.
bPoſeſſorium
eſt triplex.
4 Cûm omni-
bus in ſe pro-
prie dicendo
teſtimonij fa-
cultatem iura
ſubmouerint.
addit Theodo-
fius, & perpe-
ram dempſit
Trebonianus.
* al. Valente
V.Valentiniano
AA.
* Deeſt in ve-
teribus, non
male.
e Poſſeſſio
multis modis
repetitur.
aut clam. & per Saluia-
num, quod datur pro
rebus coloni: loco ta-
men cuiuſlibet inter-
dicti in factum actio
hodie datur: vt Inſtit.
de interdi. Sfin. & dic, ve
ibi, & ff.de vi, & vi ar-
ma. l. j S fin.
Prædicta quidem iu-
dicia dicuntur momé-
taria d’aptirudine: quia
poterat eſſe, quod qui
amiſit in poſſeſſorio,
vincet in petitorio: &
ſe parun uorabi pus
eum poſſeſſio poteſt eſ-
ſe econtrà, & ſic mul-
tum durabit apud eum
poſſeſſio. 2 Poteſt etiã
dici momentaria, quia
citô debet experiri, &
ſine mora! vt arg. j. vt
intra certum tempus. l.
ij.S fin.
l q Actio. ſe. in factum,
dixi. Et nota, e actio:
lij idem, ſi conueniatur.
l Per quamcumque. id eſt, quelibet perſona nomine ſuo age-
re poteſt, etiam pupillus, & ſeruus in f recuperanda, vel re-
tinenda, non ſic in adipiſcenda: vt j. ſi per vim vel alio modo.
l. j. & hic eſt primus caſus huius legis. Si tamen pupillus ſuc-
cumbens in poſſeſſorio obrependo pedetentim agere velit de
proprietate, non poreſt, vt alter tencatur ei reſpondere
ſub colore quaſtionis de poſſeſſione. Maximé autem ided
ſubiungit, quia ſi de poſſeſſione egiſſet pupillus cum tuto-
ſine tutore, idem eſſet,
cundus. Sed ſi pupillus
T 4 obei
d Momentaria
iudicia cur di-
cantur.
J cod. Theod.4.
20.6.
* momentariæ.
in omnibus
manuſcriptis.
e Poffeſſionis
iudicia vtrum
proponi poſ-
ſint aduerſus
minorem.
fDe quo poſ-
ſeſſorio hic a¬
gatur.