DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1109
Ium in libel-
uandorvt in c.
a Argumentú
2113
pignol grege. cum pignori. in fine. & d de pigno. act l. ſi conuene-
rit. & facit j. de donat.l.ij.
ſi eſt certus per
& ff. de tranſac. l. venditor. J Sed quid
ſeipſum, vel ab alio? Reſp. neceſſe eſt quod à
me ſit certus: arg ſuprà de pigno l debitores.nn
AooIT10. Aduertas quod Bart hic reprehendit finem iſtius gl.
dicens denunciationem
non eſſe neceſſariã ſciẽ-
ti, arg l.j in fin. ff. de act.
mp. & ibi not. & melius
in fin. ff de tranſact. & ſo-
let notari in l.emptor. in-
frà de euict. JNon obſt.
ſecundûm eum l. debito-
res. quam gloſ. allegat:
quia il la loquitur de vo-
Iuntate, ſeu vrbanitate:
vt ibi not.
Pem.J CASVS. An
lathleta ſpem victo-
riæ quam de aduerſario
ſuo habiturus eſt obli-
gare poſſit, quritur? Et
dicitur quod non, neque
ſi generaliter omnia bo-
na obliget, illam ſpem
intelligitur obligaſſe.
VIVIAN.
aJSpẽ eorum.Spes future
rei recte vẽditur, dona-
tur & pignoratur. l. non
emptioffide cont. emptl.
ſpem inf de don. CVIAC.
Pramiorum. Ergo
nec ipſa premia: id eſt,
commoda: prœmia, que
dantur athletis pro vi-
ctoria: quia ſacra ſunt
prœmia. CViAc.
a Spem eorum pramio-
rum. in pecunia.
b Coronis. i. victoria.
Recte Accurſius, coro-
nas: id eſt, victorias, quia
viceruut. Nam a thletz
victores coronati perpe-
tua vit commoda, pre-
mia, vectiglia à Repub.
conſequebantur: alebã-
tur de publico: vt ait
Vitruuius lib. 9. in princ.
Hc premia non poſ-
ſunt pignori obligari.
CvraC.
e Priuata. ſed nec pu-
blica: vtS. de exec. rei
iudic. l. ſtipendia. niſi in
ſubſidium, vt ibi dixi, per
l, ffde re iud.l. commodi.
AccVRSIVS. Niſi in
cauſa iudicati. Nam cõ-
demnato, ſi non ſatisfa-
ciat iudicato, interdici-
tur his commodis, l.cõ-
modi.ff.de re iudic. l. 6 in
gloobnoxia. CVIAC.
dJEt ideo.ſic argumen-
tatur non poreſt ſpe-
cialiter, ergo nec gene-
raliter, argu. contra ff.
de regul iur. l. actus. & ff.
de pact l ſi vnus. S. illud.
Tenet. id eſt, non
veniunt in generalem
hypothecam de omnib.
bonis. CVIAC.
* De quibus
vide Taurel-
lo de militiis.
4 Poſſunt ta
men dari ob-
ſides pro ar-
bitrio obſer-
expofita. cum
Gl. fin. extr. de
ar.
à ſpecialis pi-
gnoris prohi-
bitione ad ge-
eralem.
tCTh.30. Vi. CASVS. An
aliquis filium ſuu,
putà liberum homi-
nem obligare poſſit,
queritur? Et dicitur
quod non.
e 5Accepit. quid ſi pro-
pter famem hëc fiant:
Reſpond. tenet argum.
S. de patribus, qui filios
diſtral.j. & ij.
f J Manifeſtum. vt ſu-
prà tit. jl qua pradium.
Codex.
quod tibi deberi à creditore e¬
ius probaueris, compelletur:
quatenus tamen ipſe debet.
PP. pridie Ralendas Martij,
Fuſco II. & Dextro Conſuli-
bus.
Quod non poteſt ſpecialiter, non
poteſt generaliter obligari.BART.
Vel ſic: Non poteſt obligari genus
plus quam ſpecies. BAL. Vel ſic:
Stipendium, ſeu præmium futuræ
victoriæ non poteſt specialiter, vel
generaliter obligariSAL.
V. Idem A. Septimio.
SPen corum a pramiori o
que pro coronis b * athle-
tis penſitanda ſunt, priuatae
pactione pignorari minime ad-
mittendum eſt, & ideô d nec ſi
generale pactum de omnibus
bonis pignori obligandis inter-
uenerit, tenet . PP.iij. & Ra-
lend. Maij, Maximo Il. & Pater-
no Coss.
Res, qu non ſunt in bonis noſtris,
non poſſunt obligariBBAL. Vel ſic:
Pater filium, vel alium liberum
hominem hypothecare non poteſt.
BALD.
V1. Impp. DIOcLETIANvS, &
MAXIMIANVS AA. &
CC. Rufo.
Vi filios veſtros, vel libe-
ros homines pro pecunia,
quam vobis credebat, pignoris
titulo accepite, diſſimulatione
ſe iuris circûuenit, cum ſit ma-
nifeſtum f obligationem pigno-
ris non conſiſtere *, niſi in his,
qua quis de bonis ſuis facit ob-
noxia 8. S. Ralen. Maiis, Hera-
cliæ, CC. Coss.
Pro executione ſententiæ non
poſſunt capi boues aratori, & alia
quæ ſunt neceſſaria ad agricultu-
ram, vt ſunt ligones, & inſtru-
menta ferrea, h.d. Sed quotidie fa-
ciunt contrarium baiuli tributo-
rum: quia ſi boues non ararent, nõ
ſoluerentur tributa, & alia onera.
BALD.
VII. Imp. CONSTANTINVS A. ad
vniuer ſos prouinciales.
Xecutores S à quocunque
iudice dati ad exigenda de-
bita ea, quæ ciuiliter poſcun-
tur, ſeruos aratores, aut boues
aratoriose, aut inſtrumentum a¬
ratorium h pignoris cauſa de
poſſeſſionibus non abſtrahant,
ex quo tributorum i illatio
retardatur. Si quis igitur inter-
ceſſor n, aut creditor, vel præ-
Qu res pignoblig &c. Tit xvij. 2114
g5 Obnoxia. Imo etiam relegatur creditor, qui filiumfamil.
in pignore accepit, vt ff- eod. lfina. Sed hæc regula fallit in ca-
pto ab hoſtibus:vt j de capt & poſtliminio reuerſl finali. & ffdel
legatis. jl ſenatus. S finali. Item fallit in ſeruitute ruſtica, quæ
nec eſt in bonis, nec eſt extra bona:vt ffde vſufr leg.l.j. & tamé
fectus pagi, vel vici, vel decu-
rio in hac re fuerit detectus: e¬
ſtimãdo à iudice ſupplicio ſub-
iugetur. Dat.IIl. Non. Iun. Sir-
mij, Conſtantino A. & Licini P
Coss.
Hec lex eſt delarata ſuprà l.
proxim. & loquitur generaliter
tam in prouincia, quam in Ita-
lia: in quibuſdam autem parti-
bus ſeruatur ad vnguem, in qui-
buſdam vero in nullo ſeruatur.
BALD.
VI1I.Impp.HONORIVS, & THEo.
AA. Probo com ſac larg.
Plnorun gratia aliquid,
quod ad culturam agri per-
tinet, auferri non conuenitl.
Dat. VI.Id. Iun. Conſtante, &
Conſtantino Coss.
IN AVTHENTIC.
collax de ſtatutis, & conſue-
tud. contra Eccleſi liber-
tatem editis. S. agriculto-
res. & eſt conſtitutio Fri-
derici.
In l. Cod. dictum eſt de ſeruis
agricultoribus: hic autem dici-
tur de liberis, & hoc dicit: Ru-
ſticus donec laborat agrum, non
poteſt capi pro debito: aliàs con-
tra faciens auſu temerario puni-
tur. BALD.
Gricultores circa rem ru-
ſticam occupati, dum
villis inſident, dum agros co-
lunt, ſecuri ſint in quacunque
parte terrarum: ita vt nullus
inueniatur tam audax, vt per-
ſonas, boues, & agrorum in-
ſtrumenta, aut ſi quid aliud ſit
quod ad agrorum operam ru-
ſticam pertineat, inuadere,
aut capere, aut violenter au-
ferre prſumat. Si quis au-
tem huiuſmodi ſtatutum auſu
temerario violare preſumpſe-
rit, in quadruplum ablata re-
ſtituat: & infamiæ notam ip-
ſo iure incurrat: imperiali ani-
maduerſione nihilominus pu-
niendus.
Iſta eſt vna de quinquaginta
deciſionibus Iuſtiniani, & non eſt
alibi. Quibuſcunque verbis con-
stet de voluntate, hypotheca con-
trahitur: & in hypotheca gene-
rali veniunt praſentia, & futu-
ra.BAL. Vel ſic: Appellatione re-
rũ, vel bonorum in obligatione de-
ductorum, continentur praſentia,
& fuura BART.
XXx
obligatur:vt ff. de pigno.
l.ſed an via. vel non eſt
ibi obligatio: ſed com-
modum retinendi ha-
bet creditor. Item in ca-
ſu huiuſmodi leg. hodie
unitur plus:vt in auth,
vt nulli iudic. S. quia ve-
rô huiuſmodi. collat-ix. &
facit ad legẽ iſtamff. de
euictionibus.l. minor. . ſi
pater ſciens. ACCVRS.
Xecutores. CASVS.
Si debitore meo non
comparente datus fue-
rit mihi executor ad
mittendu me in bonoru
poſſeſſionem debitoris
pro menſura declarati
debiti:an bouesaratorij,
vel inſtrumenta aratri.
vel bubulci intelligãtur
obligata, quaritur? Et
dicitur quôd nõ, ne per
defectum culturæ tri-
buti exolutio retarde-
tur quod ſi creditor de-
tectus fuerit, &c ſuppli-
cio ſubiugabitur. Ac-
CVRS.
S Executores. Qui ini-
tio dicitur executor, in
fine dicitur interceſſor.
Executores iudicati in-
telligit.Sic l. ne quis. S.
de offic rect prou. CVIAc.
e Aratorios. Sic He-
ſiodo v gorng. CvI.
h Arator ium ſed quid
ſi aliud non habet? Reſp.
capiantur etiam hc, ve
S de executio. rei iudicl.
ſtipendia.
i Tributorum. in pro-
uincia ergo tantnm lo-
quitur hæc lex. Et die.
Tributorẽ preſtandorû
ab his, quoru ſunt pr-
dia, quæ tributa nõ poſ-
ſent praſtari, ſi boues
qui terram colut, aufer-
rentur. ACcvRS.
Illatio. Eadẽ ratione
Valerius vetuit, ne quis
vitulorum carnibusveſ-
ceretur, vtilitati agricul-
turæ præuidens, vt ſeri-
bit Hieron. lib. 2. ad Io-
uiniani. Eadé quoq; ra-
tione Cõſtantinus cõſti-
tuit, ne boues aratorij
abſtrahãtur, etiamſi de-
ficiãt, deſtinati itineri, &
curſui publ.l. 1.C. Th, de
curſu publ. Iter fiat vehi-
culis, iis iugebantur bo-
ues: vetas iugi aratorios.
CVIAC.
nJIntereſſe. Qui aég-
x dicitur à Iuſtin. in
edicto de Alexãdrinis &
utg CVIAC.
Pagi. id eſt, burgi.
vel villæ.
Ignorum. JCASVS.
Si bona debitoris
mei loco pignoris capi
debeant, ea, que ad agri-
culturã pertinẽt, capi nõ
debent. Sequitur authẽt.
Agricultores, quæ idẽ di-
cit, quod lex, Executores.
aucis additis. VIVIAN.
lNon conuenit. per
iudicem,
uandorvt in c.
a Argumentú
2113
pignol grege. cum pignori. in fine. & d de pigno. act l. ſi conuene-
rit. & facit j. de donat.l.ij.
ſi eſt certus per
& ff. de tranſac. l. venditor. J Sed quid
ſeipſum, vel ab alio? Reſp. neceſſe eſt quod à
me ſit certus: arg ſuprà de pigno l debitores.nn
AooIT10. Aduertas quod Bart hic reprehendit finem iſtius gl.
dicens denunciationem
non eſſe neceſſariã ſciẽ-
ti, arg l.j in fin. ff. de act.
mp. & ibi not. & melius
in fin. ff de tranſact. & ſo-
let notari in l.emptor. in-
frà de euict. JNon obſt.
ſecundûm eum l. debito-
res. quam gloſ. allegat:
quia il la loquitur de vo-
Iuntate, ſeu vrbanitate:
vt ibi not.
Pem.J CASVS. An
lathleta ſpem victo-
riæ quam de aduerſario
ſuo habiturus eſt obli-
gare poſſit, quritur? Et
dicitur quod non, neque
ſi generaliter omnia bo-
na obliget, illam ſpem
intelligitur obligaſſe.
VIVIAN.
aJSpẽ eorum.Spes future
rei recte vẽditur, dona-
tur & pignoratur. l. non
emptioffide cont. emptl.
ſpem inf de don. CVIAC.
Pramiorum. Ergo
nec ipſa premia: id eſt,
commoda: prœmia, que
dantur athletis pro vi-
ctoria: quia ſacra ſunt
prœmia. CViAc.
a Spem eorum pramio-
rum. in pecunia.
b Coronis. i. victoria.
Recte Accurſius, coro-
nas: id eſt, victorias, quia
viceruut. Nam a thletz
victores coronati perpe-
tua vit commoda, pre-
mia, vectiglia à Repub.
conſequebantur: alebã-
tur de publico: vt ait
Vitruuius lib. 9. in princ.
Hc premia non poſ-
ſunt pignori obligari.
CvraC.
e Priuata. ſed nec pu-
blica: vtS. de exec. rei
iudic. l. ſtipendia. niſi in
ſubſidium, vt ibi dixi, per
l, ffde re iud.l. commodi.
AccVRSIVS. Niſi in
cauſa iudicati. Nam cõ-
demnato, ſi non ſatisfa-
ciat iudicato, interdici-
tur his commodis, l.cõ-
modi.ff.de re iudic. l. 6 in
gloobnoxia. CVIAC.
dJEt ideo.ſic argumen-
tatur non poreſt ſpe-
cialiter, ergo nec gene-
raliter, argu. contra ff.
de regul iur. l. actus. & ff.
de pact l ſi vnus. S. illud.
Tenet. id eſt, non
veniunt in generalem
hypothecam de omnib.
bonis. CVIAC.
* De quibus
vide Taurel-
lo de militiis.
4 Poſſunt ta
men dari ob-
ſides pro ar-
bitrio obſer-
expofita. cum
Gl. fin. extr. de
ar.
à ſpecialis pi-
gnoris prohi-
bitione ad ge-
eralem.
tCTh.30. Vi. CASVS. An
aliquis filium ſuu,
putà liberum homi-
nem obligare poſſit,
queritur? Et dicitur
quod non.
e 5Accepit. quid ſi pro-
pter famem hëc fiant:
Reſpond. tenet argum.
S. de patribus, qui filios
diſtral.j. & ij.
f J Manifeſtum. vt ſu-
prà tit. jl qua pradium.
Codex.
quod tibi deberi à creditore e¬
ius probaueris, compelletur:
quatenus tamen ipſe debet.
PP. pridie Ralendas Martij,
Fuſco II. & Dextro Conſuli-
bus.
Quod non poteſt ſpecialiter, non
poteſt generaliter obligari.BART.
Vel ſic: Non poteſt obligari genus
plus quam ſpecies. BAL. Vel ſic:
Stipendium, ſeu præmium futuræ
victoriæ non poteſt specialiter, vel
generaliter obligariSAL.
V. Idem A. Septimio.
SPen corum a pramiori o
que pro coronis b * athle-
tis penſitanda ſunt, priuatae
pactione pignorari minime ad-
mittendum eſt, & ideô d nec ſi
generale pactum de omnibus
bonis pignori obligandis inter-
uenerit, tenet . PP.iij. & Ra-
lend. Maij, Maximo Il. & Pater-
no Coss.
Res, qu non ſunt in bonis noſtris,
non poſſunt obligariBBAL. Vel ſic:
Pater filium, vel alium liberum
hominem hypothecare non poteſt.
BALD.
V1. Impp. DIOcLETIANvS, &
MAXIMIANVS AA. &
CC. Rufo.
Vi filios veſtros, vel libe-
ros homines pro pecunia,
quam vobis credebat, pignoris
titulo accepite, diſſimulatione
ſe iuris circûuenit, cum ſit ma-
nifeſtum f obligationem pigno-
ris non conſiſtere *, niſi in his,
qua quis de bonis ſuis facit ob-
noxia 8. S. Ralen. Maiis, Hera-
cliæ, CC. Coss.
Pro executione ſententiæ non
poſſunt capi boues aratori, & alia
quæ ſunt neceſſaria ad agricultu-
ram, vt ſunt ligones, & inſtru-
menta ferrea, h.d. Sed quotidie fa-
ciunt contrarium baiuli tributo-
rum: quia ſi boues non ararent, nõ
ſoluerentur tributa, & alia onera.
BALD.
VII. Imp. CONSTANTINVS A. ad
vniuer ſos prouinciales.
Xecutores S à quocunque
iudice dati ad exigenda de-
bita ea, quæ ciuiliter poſcun-
tur, ſeruos aratores, aut boues
aratoriose, aut inſtrumentum a¬
ratorium h pignoris cauſa de
poſſeſſionibus non abſtrahant,
ex quo tributorum i illatio
retardatur. Si quis igitur inter-
ceſſor n, aut creditor, vel præ-
Qu res pignoblig &c. Tit xvij. 2114
g5 Obnoxia. Imo etiam relegatur creditor, qui filiumfamil.
in pignore accepit, vt ff- eod. lfina. Sed hæc regula fallit in ca-
pto ab hoſtibus:vt j de capt & poſtliminio reuerſl finali. & ffdel
legatis. jl ſenatus. S finali. Item fallit in ſeruitute ruſtica, quæ
nec eſt in bonis, nec eſt extra bona:vt ffde vſufr leg.l.j. & tamé
fectus pagi, vel vici, vel decu-
rio in hac re fuerit detectus: e¬
ſtimãdo à iudice ſupplicio ſub-
iugetur. Dat.IIl. Non. Iun. Sir-
mij, Conſtantino A. & Licini P
Coss.
Hec lex eſt delarata ſuprà l.
proxim. & loquitur generaliter
tam in prouincia, quam in Ita-
lia: in quibuſdam autem parti-
bus ſeruatur ad vnguem, in qui-
buſdam vero in nullo ſeruatur.
BALD.
VI1I.Impp.HONORIVS, & THEo.
AA. Probo com ſac larg.
Plnorun gratia aliquid,
quod ad culturam agri per-
tinet, auferri non conuenitl.
Dat. VI.Id. Iun. Conſtante, &
Conſtantino Coss.
IN AVTHENTIC.
collax de ſtatutis, & conſue-
tud. contra Eccleſi liber-
tatem editis. S. agriculto-
res. & eſt conſtitutio Fri-
derici.
In l. Cod. dictum eſt de ſeruis
agricultoribus: hic autem dici-
tur de liberis, & hoc dicit: Ru-
ſticus donec laborat agrum, non
poteſt capi pro debito: aliàs con-
tra faciens auſu temerario puni-
tur. BALD.
Gricultores circa rem ru-
ſticam occupati, dum
villis inſident, dum agros co-
lunt, ſecuri ſint in quacunque
parte terrarum: ita vt nullus
inueniatur tam audax, vt per-
ſonas, boues, & agrorum in-
ſtrumenta, aut ſi quid aliud ſit
quod ad agrorum operam ru-
ſticam pertineat, inuadere,
aut capere, aut violenter au-
ferre prſumat. Si quis au-
tem huiuſmodi ſtatutum auſu
temerario violare preſumpſe-
rit, in quadruplum ablata re-
ſtituat: & infamiæ notam ip-
ſo iure incurrat: imperiali ani-
maduerſione nihilominus pu-
niendus.
Iſta eſt vna de quinquaginta
deciſionibus Iuſtiniani, & non eſt
alibi. Quibuſcunque verbis con-
stet de voluntate, hypotheca con-
trahitur: & in hypotheca gene-
rali veniunt praſentia, & futu-
ra.BAL. Vel ſic: Appellatione re-
rũ, vel bonorum in obligatione de-
ductorum, continentur praſentia,
& fuura BART.
XXx
obligatur:vt ff. de pigno.
l.ſed an via. vel non eſt
ibi obligatio: ſed com-
modum retinendi ha-
bet creditor. Item in ca-
ſu huiuſmodi leg. hodie
unitur plus:vt in auth,
vt nulli iudic. S. quia ve-
rô huiuſmodi. collat-ix. &
facit ad legẽ iſtamff. de
euictionibus.l. minor. . ſi
pater ſciens. ACCVRS.
Xecutores. CASVS.
Si debitore meo non
comparente datus fue-
rit mihi executor ad
mittendu me in bonoru
poſſeſſionem debitoris
pro menſura declarati
debiti:an bouesaratorij,
vel inſtrumenta aratri.
vel bubulci intelligãtur
obligata, quaritur? Et
dicitur quôd nõ, ne per
defectum culturæ tri-
buti exolutio retarde-
tur quod ſi creditor de-
tectus fuerit, &c ſuppli-
cio ſubiugabitur. Ac-
CVRS.
S Executores. Qui ini-
tio dicitur executor, in
fine dicitur interceſſor.
Executores iudicati in-
telligit.Sic l. ne quis. S.
de offic rect prou. CVIAc.
e Aratorios. Sic He-
ſiodo v gorng. CvI.
h Arator ium ſed quid
ſi aliud non habet? Reſp.
capiantur etiam hc, ve
S de executio. rei iudicl.
ſtipendia.
i Tributorum. in pro-
uincia ergo tantnm lo-
quitur hæc lex. Et die.
Tributorẽ preſtandorû
ab his, quoru ſunt pr-
dia, quæ tributa nõ poſ-
ſent praſtari, ſi boues
qui terram colut, aufer-
rentur. ACcvRS.
Illatio. Eadẽ ratione
Valerius vetuit, ne quis
vitulorum carnibusveſ-
ceretur, vtilitati agricul-
turæ præuidens, vt ſeri-
bit Hieron. lib. 2. ad Io-
uiniani. Eadé quoq; ra-
tione Cõſtantinus cõſti-
tuit, ne boues aratorij
abſtrahãtur, etiamſi de-
ficiãt, deſtinati itineri, &
curſui publ.l. 1.C. Th, de
curſu publ. Iter fiat vehi-
culis, iis iugebantur bo-
ues: vetas iugi aratorios.
CVIAC.
nJIntereſſe. Qui aég-
x dicitur à Iuſtin. in
edicto de Alexãdrinis &
utg CVIAC.
Pagi. id eſt, burgi.
vel villæ.
Ignorum. JCASVS.
Si bona debitoris
mei loco pignoris capi
debeant, ea, que ad agri-
culturã pertinẽt, capi nõ
debent. Sequitur authẽt.
Agricultores, quæ idẽ di-
cit, quod lex, Executores.
aucis additis. VIVIAN.
lNon conuenit. per
iudicem,