DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1119
l.4.S. .ff de damn. infoct.
CVIAC.
Qualiter capiantur,S.
tit. prox dixitenunc qua-
liter diſtrahantur, &c.
Es.J CASVS. De-
bitore conuento &
condemnaro, iudex qui
condemnauit, reo non
ſatisfaciente iudicatis,
præcipiet pignus vendi
in cuius poſſ. actor fue-
rat miſſus per contuma-
ciam debitoris citati nõ
comparẽtis: quia eadem
eſt auctoritas iudicialis
pignoris & conuentio-
nalis. vnde ſicut cõuen-
tionale ex partium con-
uẽtione diſtrahi poreſt:
ſic iudiciale auctoritate
iudicis. VIVIAN.
a Iuſſu. Vt contractu,
ſie auctoritate iubentis
pignus cõſtituitur. CVr.
a Cui ius iubendi fuit.
a Iudex ordi eſt autẽ ius ordinariis ?
narius iubere judicibus: vt ff de re iu-
poreſt re d. di l.à diuo.
liena pignoris tet uaue¬1
iure teneri à bJ Reſcriptum eſt. olim
creditore. poſt duos mẽſes: hodie
poſt quatuor à tempore
captionis computãdos:
vt ffde re iudi l. de bitori-
bus. & S. de vſuris rei iu-
di.l, fina.
c Auctoritas adimple-
ta: vt ffde pig. act. l.non
eſt mirum. & appellat
b Iuſta obli-hic iuſtam b obligatio-
paiore ou nem ſeilicet ex conuen-
conuentione. Lione. AccVRS.
Vm.JCASVS. Au-
ctoritate eius iudi-
cis qui rem condemna-
uit, debet res in quam
miſſus eſt actor, diſtra-
hi: & ſi emptor non in-
ueniatur, vel inuentus
neque iuſtû offerat pre-
cium: dabitur actori, ſi
plus offerat quàm alius
inſolutum.
BJ Officium eius. Id eſt,
apparitores:vt eſt in l ſi
pignoraff de euict. Grœci
ad hunc locum vertunt
Er, eadem forma qua
officiu pro officialibus
dicimus, dixit Ammian.
Marcellin. lib. 4. Pala-
tium pro Palatinis, ex
iis apparitoribus erant
præcones. Atque ideo in
l 3 de exec. rei iudic. ea
ignora venduntur ſub
haſta prætoris. CVIAC.
d Ita decreuit. Nota
e Pignoris pere quem fieri debeat
pratorij ven- venditio: vt hic. & S.de
Ain ger o execu rei iudil i & fide
cis fieri de- euictl ſi pignori. & ſuprà
bet. proxt.
Iudicatum condem-
natum. CVIAC.
e (Per eum. ſcilicet pe-
titorem.
f Is. victor.
gJIudicatus. id eſt, con-
demnatus.
àJAlterius vice. Græci
ſic interpretantur nce
tolx, id eſt, quaſi ex-
traneo cuilibet. CVrac.
h Emere debet. ſed &
adiici ei poſſe dicitur: vt
ffde re iudic l. à diuo.S ſi
poſt. & jl proxi. & facit
ad l. iſtã fde le. illnon
2133 Si pignus pignori dat &cTitxx
IIj.
Sa i i e aeies ir rmitemntis dAiemetu m le 8
XVII...ſi & iure. D.eo. tit. & actio quoque hypothecaria, vt opinor. Id vero eſt
pignus, quod in cau ſam iudicati ex bonis
condemnati capit executor rei idicatæ
luſſu, & auctoritate eius, qui hoc pracipere poteſt: id eſt, magistratus, qui iudicé de-
dit: non iudicis dati, qui rem iudicauit. Pratorium datur, hoc capitur: prætorium oc-
cupat creditor, hoc executor, ſiue apparitor magiſtratus, l.2.hoc tit.l ſi plus. D.de
euict. pratorium ex edicto iure ordinario conſtituitur, hoc extra ordinem, l-ſi pi-
gnora, D.eod. pratorium in rem constituitur, hoc in perſonam, id eſt, reſpectu per-
ſona eius, ſecundum quem iudicatum eſt, d.l. ſi & iure. prætorium datur etia ad-
uerſus debttorem non iudicatum, hoc vero capitur tantum ex bonis iudicati. Vtra-
que tamen via exequi licet iudicatum, vel eo, qui vicit, miſſo in poſſeſſionem bono-
rum iudicati ſeruandi caufa, l.2. & 3tit. 17 vel extra ordinem ablatis, & publi-
ce distractis pignoribus, per apparitorem:
non per creditorem, & cenſu mobili pri-
mum, deinde immobili, tum nominibus ex Constitutione Antonini, qui ordo non
ſeruatur in pratorio pignore. CVIAC.
Idẽ operatur iudicis decretum,
& auctoritas, quodoperatur con-
tractus partium. BALD. Vel ſic:
Bona condemnati debent per iu-
dicem capi:& diſtrahi ali, quam
victori: niſi in ſubſidium ſi alium
non reperit emptorem iuſtum: &
tunc per iudicem, vel imperato-
rem ei adiudicatur pro iuſto pre-
cio.SALYC.
I. Imp. ANTON. A. Gabinio.
cati datas eius iuſ-
ſu , cui ius iubendi
l fuit, pignoris iure
teneri, ac diſtrahi poſſe, ſpe re-
ſcriptum eſt P. Nam in vicem
iuſtæ obligationis ſuccedit ex
cauſa contractus auctoritas-
iubentis. PP. V. Ralen. Aug. Ro-
mæ, Antonino A. IV. & Balbino
Coss.
Pignus prætorium debet vendi
cum iudicis auctoritate: non cum
auctoritate creditoris in poſſeſſione
miſſi. BALD. Vel ſic: Per iudicis
officiũ venundatur pignus in cau-
ſam iudicati captum, & ad lici-
tandum creditor, qui pignus cepit,
admittitur.SAL.
II.Imp. ALEXANDER Valeriano.
Vm in cauſa iudicati ali-
Cu es pignori capitur;
per officium eius , qui ita de-
creuitd, venundari ſolet, non
per eum* qui iudicatum y fieri
poſtulauit. Et ſi alio emptore
non exiſtente, vel exiſtente qui-
dem, ſed non dignum precium
offerente,isf, cui iudicatus s ſa-
tis non fecit, ad licitationem ſe-
cundûm conſtituta fuerit ad-
miſſus: cuiuſlibet alterius vi-
ce ex officio emere debet.
PP.VI. Ral. Maij, Maximo II. &
Æliano Coss.
Cùm reperitur emptor, debet res
in cauſa iudicati accepta vendi. Et
ſi non reperutur, poteſt ex ſecido de-
creto adiudicari creditori. BALD.
III. Imp. GORDIA. A. Antigono*.
N cauſa iudicati pignora ex
auctoritate praeſidise capta
potius diſtrahi, quàm iure do-
minij poſſideri conſueuerunt: ſi
tamé per calliditatem condem-
nati emptor inuenerinõ poteſt,
tunc auctoritate principis do-
minium creditori addici ſolet i.
PP. Idib. Auguſt. Gordiano A.
& Auiola Coss.
SI PIGNVS PIGNORI DATVMSIT.
TITVLVS
Cheditur pignus pignori bligare poreſt,
XXIV.
quod Grace eſt erezugur. & ple-
runque id agitur, vt qui pecuniam crediturus eſt, pignus accipiat, quo alij dato
pecuniam ſumat, & credat ei, qui dare pignus prauertit: pignoris autem ſecunda
obligatie tandiu durat, quandiu prima, & ſecundus creditor quandiu ea durat, non
tantum retentionem pignoris, & actionem hypothecariam habet: ſed etiam ius di-
ſtrahendi: ſicut primus, nec distractione perfecta, integrum debitori eſt eam reſcin-
dere oblata pecunia, l. .hoc tit. l.2-tit. 19.l.8.S. de diſtr. pig. CvraC.
Hac eſt l no. Pignus pignori dari!
poteſt: & ſic conſtat in ius vſusfru-
ctus, ſi tandiu durat ſecundum pi-
gnus, donec reſoluatur primü: quia
reſoluto iure prioris, reſoluitur ius
ſucceſſoris. Et ſi habẽs pignoris poſ-
ſeſſionem, vendit proprietatem, non
tenet venditio: quia nomine poſſeſ-
ſionis ipſa res poſſeſſa ſignificatur.
BAL. Vel ſic: Pignus poteſt alteri
per creditorem obligari: & habens
vſumfructum tantum pignoris, non
poteſt proprietatem obligare, neque
alienare: ſecus ſi proprietatem ha-
I. Imp. GORDIAN. A. Lamponi *,
aliis.
TIA Mid, quod pi-
gnori obligatum eſt,
à creditore pignori
obſtringi poſſe iam
dudum placuit : ſcilicet vt ſe-
quenti creditori vtilis actiol
detur, tamdiûque eum is, qui
ius repraæſentat m, tueatur, quã-
diu in cauſa pignoris manet
eius, qui deditP.
Sed ſi vos vſumfructú poſ-
beat. SALYC.
ſeſſionis tantummodô pignori
N cauſa. CASVS. Si
debitorem tuum con-
ueniſti, & condẽnari fe-
ciſti, & in poſſeſſionem
alicuius rei ſuæ miſſus
fueris. an potius diſtra-
hi debeat, quã iure do-
minij poſſidere debeas,
queritur? Et dicitur
quod ſie. & ſi calliditate
rei emptor non inuenia.
tur, dabitur creditori in
ſolutum.
(Praſidis. Sic Lelegan-
ter de pig.act. & ldebitor.
ff. ad Treb. & l. ſi is qui
in aliena, de acquir rer.
domi. CVIAC.
i Addici ſolet. facit j.
de iure dot. impe. l. fi. S.
de exec rei iudic. l ordo.
ff.de re iudic. l.à diuo. S ſi
poſt. & not. S. de his qui
bo ced poſſl legis.
SI PIGNVS PI-
gnori datum ſit.
Non ſolum à dominis,
ſed etiam à non dominis
res obligantur, puta ab his
quibus ſunt obligatæ: &
ides de his ponit. Az0.
TiamJCASVS. Si
fundum tuú mihi
obligaſti: an eudem alij
obligare poſſum,queri-
tur? & dicitur quod ſic.
& quandiu mihi res hy-
pothecata eſt, tandiu ſe-
cundo creditori obliga-
ta tenebitur, vt ſibi vti-
lis actio detur. & hoc in
prima. Si verô tantûm
vſumfr. mihi obligaſti:
& ego ali fundum ob-
ligaui, & ille vendi-
dit: an tibi prœiudicauit
ſi non interceſſit tua vo-
luntas? & dicitur quod
non, & hoc in ſecuda. Si
verô poſſ.fundo non v¬
ſumfr. mihi obligaſti, &
eam iure pignoris ven-
didi, & de precio fuit
mihi ſatisfactum:nõ re-
tractabitur vẽditio. Vel
pone caſum aliter hoc
modo: Si lege vel pacto
creditor pignus vendat,
an ſi debitum offeras,
poſſis recuperare? certu
eſt quod non. Si ergo
pater tuus fundu obli-
gauit, neque creditor
adhuc diſtraxit, licèt a¬
lij obligauit: ſoluto à te
debito poteris fundum, rignus pi-
recuperare. gnorare po-
q Placuit. vt J.* l. pro¬ teſt creditor,
xi. & ff. de pigno. l.grege. pro ea tamen
s cum pignori. & de pi dan debitor
gnor, actio l. debitores. Et eeet, & co-
intellige pro tãta quan- dem modo
titate quantam primus b Pignori da-
debitor debet, & eodem re pignus de-
modo: vt ſi bdedit pri- reitor ea le-
mus ius diſtrahendi, & ge poreſt, vt
ipſe dabit: altas non jus ſit credi-
Jead l. &S. qua res pig. tori diſtrahẽ,
ob, poſl nomen. di,ſi modo id
l Aio. vrilis hypor tos i,ecudo-
thecaria. directa aute e ſuo fuerit
datur primo creditorl conſecutus.
m Repraſentat. ſeilicet c Pignus tol-
preſes. itur ſolutio-
n Sui dedit. ſi ergo ne debiti-
primus
* Anticore.
* Tamponi.
CVIAC.
Qualiter capiantur,S.
tit. prox dixitenunc qua-
liter diſtrahantur, &c.
Es.J CASVS. De-
bitore conuento &
condemnaro, iudex qui
condemnauit, reo non
ſatisfaciente iudicatis,
præcipiet pignus vendi
in cuius poſſ. actor fue-
rat miſſus per contuma-
ciam debitoris citati nõ
comparẽtis: quia eadem
eſt auctoritas iudicialis
pignoris & conuentio-
nalis. vnde ſicut cõuen-
tionale ex partium con-
uẽtione diſtrahi poreſt:
ſic iudiciale auctoritate
iudicis. VIVIAN.
a Iuſſu. Vt contractu,
ſie auctoritate iubentis
pignus cõſtituitur. CVr.
a Cui ius iubendi fuit.
a Iudex ordi eſt autẽ ius ordinariis ?
narius iubere judicibus: vt ff de re iu-
poreſt re d. di l.à diuo.
liena pignoris tet uaue¬1
iure teneri à bJ Reſcriptum eſt. olim
creditore. poſt duos mẽſes: hodie
poſt quatuor à tempore
captionis computãdos:
vt ffde re iudi l. de bitori-
bus. & S. de vſuris rei iu-
di.l, fina.
c Auctoritas adimple-
ta: vt ffde pig. act. l.non
eſt mirum. & appellat
b Iuſta obli-hic iuſtam b obligatio-
paiore ou nem ſeilicet ex conuen-
conuentione. Lione. AccVRS.
Vm.JCASVS. Au-
ctoritate eius iudi-
cis qui rem condemna-
uit, debet res in quam
miſſus eſt actor, diſtra-
hi: & ſi emptor non in-
ueniatur, vel inuentus
neque iuſtû offerat pre-
cium: dabitur actori, ſi
plus offerat quàm alius
inſolutum.
BJ Officium eius. Id eſt,
apparitores:vt eſt in l ſi
pignoraff de euict. Grœci
ad hunc locum vertunt
Er, eadem forma qua
officiu pro officialibus
dicimus, dixit Ammian.
Marcellin. lib. 4. Pala-
tium pro Palatinis, ex
iis apparitoribus erant
præcones. Atque ideo in
l 3 de exec. rei iudic. ea
ignora venduntur ſub
haſta prætoris. CVIAC.
d Ita decreuit. Nota
e Pignoris pere quem fieri debeat
pratorij ven- venditio: vt hic. & S.de
Ain ger o execu rei iudil i & fide
cis fieri de- euictl ſi pignori. & ſuprà
bet. proxt.
Iudicatum condem-
natum. CVIAC.
e (Per eum. ſcilicet pe-
titorem.
f Is. victor.
gJIudicatus. id eſt, con-
demnatus.
àJAlterius vice. Græci
ſic interpretantur nce
tolx, id eſt, quaſi ex-
traneo cuilibet. CVrac.
h Emere debet. ſed &
adiici ei poſſe dicitur: vt
ffde re iudic l. à diuo.S ſi
poſt. & jl proxi. & facit
ad l. iſtã fde le. illnon
2133 Si pignus pignori dat &cTitxx
IIj.
Sa i i e aeies ir rmitemntis dAiemetu m le 8
XVII...ſi & iure. D.eo. tit. & actio quoque hypothecaria, vt opinor. Id vero eſt
pignus, quod in cau ſam iudicati ex bonis
condemnati capit executor rei idicatæ
luſſu, & auctoritate eius, qui hoc pracipere poteſt: id eſt, magistratus, qui iudicé de-
dit: non iudicis dati, qui rem iudicauit. Pratorium datur, hoc capitur: prætorium oc-
cupat creditor, hoc executor, ſiue apparitor magiſtratus, l.2.hoc tit.l ſi plus. D.de
euict. pratorium ex edicto iure ordinario conſtituitur, hoc extra ordinem, l-ſi pi-
gnora, D.eod. pratorium in rem constituitur, hoc in perſonam, id eſt, reſpectu per-
ſona eius, ſecundum quem iudicatum eſt, d.l. ſi & iure. prætorium datur etia ad-
uerſus debttorem non iudicatum, hoc vero capitur tantum ex bonis iudicati. Vtra-
que tamen via exequi licet iudicatum, vel eo, qui vicit, miſſo in poſſeſſionem bono-
rum iudicati ſeruandi caufa, l.2. & 3tit. 17 vel extra ordinem ablatis, & publi-
ce distractis pignoribus, per apparitorem:
non per creditorem, & cenſu mobili pri-
mum, deinde immobili, tum nominibus ex Constitutione Antonini, qui ordo non
ſeruatur in pratorio pignore. CVIAC.
Idẽ operatur iudicis decretum,
& auctoritas, quodoperatur con-
tractus partium. BALD. Vel ſic:
Bona condemnati debent per iu-
dicem capi:& diſtrahi ali, quam
victori: niſi in ſubſidium ſi alium
non reperit emptorem iuſtum: &
tunc per iudicem, vel imperato-
rem ei adiudicatur pro iuſto pre-
cio.SALYC.
I. Imp. ANTON. A. Gabinio.
cati datas eius iuſ-
ſu , cui ius iubendi
l fuit, pignoris iure
teneri, ac diſtrahi poſſe, ſpe re-
ſcriptum eſt P. Nam in vicem
iuſtæ obligationis ſuccedit ex
cauſa contractus auctoritas-
iubentis. PP. V. Ralen. Aug. Ro-
mæ, Antonino A. IV. & Balbino
Coss.
Pignus prætorium debet vendi
cum iudicis auctoritate: non cum
auctoritate creditoris in poſſeſſione
miſſi. BALD. Vel ſic: Per iudicis
officiũ venundatur pignus in cau-
ſam iudicati captum, & ad lici-
tandum creditor, qui pignus cepit,
admittitur.SAL.
II.Imp. ALEXANDER Valeriano.
Vm in cauſa iudicati ali-
Cu es pignori capitur;
per officium eius , qui ita de-
creuitd, venundari ſolet, non
per eum* qui iudicatum y fieri
poſtulauit. Et ſi alio emptore
non exiſtente, vel exiſtente qui-
dem, ſed non dignum precium
offerente,isf, cui iudicatus s ſa-
tis non fecit, ad licitationem ſe-
cundûm conſtituta fuerit ad-
miſſus: cuiuſlibet alterius vi-
ce ex officio emere debet.
PP.VI. Ral. Maij, Maximo II. &
Æliano Coss.
Cùm reperitur emptor, debet res
in cauſa iudicati accepta vendi. Et
ſi non reperutur, poteſt ex ſecido de-
creto adiudicari creditori. BALD.
III. Imp. GORDIA. A. Antigono*.
N cauſa iudicati pignora ex
auctoritate praeſidise capta
potius diſtrahi, quàm iure do-
minij poſſideri conſueuerunt: ſi
tamé per calliditatem condem-
nati emptor inuenerinõ poteſt,
tunc auctoritate principis do-
minium creditori addici ſolet i.
PP. Idib. Auguſt. Gordiano A.
& Auiola Coss.
SI PIGNVS PIGNORI DATVMSIT.
TITVLVS
Cheditur pignus pignori bligare poreſt,
XXIV.
quod Grace eſt erezugur. & ple-
runque id agitur, vt qui pecuniam crediturus eſt, pignus accipiat, quo alij dato
pecuniam ſumat, & credat ei, qui dare pignus prauertit: pignoris autem ſecunda
obligatie tandiu durat, quandiu prima, & ſecundus creditor quandiu ea durat, non
tantum retentionem pignoris, & actionem hypothecariam habet: ſed etiam ius di-
ſtrahendi: ſicut primus, nec distractione perfecta, integrum debitori eſt eam reſcin-
dere oblata pecunia, l. .hoc tit. l.2-tit. 19.l.8.S. de diſtr. pig. CvraC.
Hac eſt l no. Pignus pignori dari!
poteſt: & ſic conſtat in ius vſusfru-
ctus, ſi tandiu durat ſecundum pi-
gnus, donec reſoluatur primü: quia
reſoluto iure prioris, reſoluitur ius
ſucceſſoris. Et ſi habẽs pignoris poſ-
ſeſſionem, vendit proprietatem, non
tenet venditio: quia nomine poſſeſ-
ſionis ipſa res poſſeſſa ſignificatur.
BAL. Vel ſic: Pignus poteſt alteri
per creditorem obligari: & habens
vſumfructum tantum pignoris, non
poteſt proprietatem obligare, neque
alienare: ſecus ſi proprietatem ha-
I. Imp. GORDIAN. A. Lamponi *,
aliis.
TIA Mid, quod pi-
gnori obligatum eſt,
à creditore pignori
obſtringi poſſe iam
dudum placuit : ſcilicet vt ſe-
quenti creditori vtilis actiol
detur, tamdiûque eum is, qui
ius repraæſentat m, tueatur, quã-
diu in cauſa pignoris manet
eius, qui deditP.
Sed ſi vos vſumfructú poſ-
beat. SALYC.
ſeſſionis tantummodô pignori
N cauſa. CASVS. Si
debitorem tuum con-
ueniſti, & condẽnari fe-
ciſti, & in poſſeſſionem
alicuius rei ſuæ miſſus
fueris. an potius diſtra-
hi debeat, quã iure do-
minij poſſidere debeas,
queritur? Et dicitur
quod ſie. & ſi calliditate
rei emptor non inuenia.
tur, dabitur creditori in
ſolutum.
(Praſidis. Sic Lelegan-
ter de pig.act. & ldebitor.
ff. ad Treb. & l. ſi is qui
in aliena, de acquir rer.
domi. CVIAC.
i Addici ſolet. facit j.
de iure dot. impe. l. fi. S.
de exec rei iudic. l ordo.
ff.de re iudic. l.à diuo. S ſi
poſt. & not. S. de his qui
bo ced poſſl legis.
SI PIGNVS PI-
gnori datum ſit.
Non ſolum à dominis,
ſed etiam à non dominis
res obligantur, puta ab his
quibus ſunt obligatæ: &
ides de his ponit. Az0.
TiamJCASVS. Si
fundum tuú mihi
obligaſti: an eudem alij
obligare poſſum,queri-
tur? & dicitur quod ſic.
& quandiu mihi res hy-
pothecata eſt, tandiu ſe-
cundo creditori obliga-
ta tenebitur, vt ſibi vti-
lis actio detur. & hoc in
prima. Si verô tantûm
vſumfr. mihi obligaſti:
& ego ali fundum ob-
ligaui, & ille vendi-
dit: an tibi prœiudicauit
ſi non interceſſit tua vo-
luntas? & dicitur quod
non, & hoc in ſecuda. Si
verô poſſ.fundo non v¬
ſumfr. mihi obligaſti, &
eam iure pignoris ven-
didi, & de precio fuit
mihi ſatisfactum:nõ re-
tractabitur vẽditio. Vel
pone caſum aliter hoc
modo: Si lege vel pacto
creditor pignus vendat,
an ſi debitum offeras,
poſſis recuperare? certu
eſt quod non. Si ergo
pater tuus fundu obli-
gauit, neque creditor
adhuc diſtraxit, licèt a¬
lij obligauit: ſoluto à te
debito poteris fundum, rignus pi-
recuperare. gnorare po-
q Placuit. vt J.* l. pro¬ teſt creditor,
xi. & ff. de pigno. l.grege. pro ea tamen
s cum pignori. & de pi dan debitor
gnor, actio l. debitores. Et eeet, & co-
intellige pro tãta quan- dem modo
titate quantam primus b Pignori da-
debitor debet, & eodem re pignus de-
modo: vt ſi bdedit pri- reitor ea le-
mus ius diſtrahendi, & ge poreſt, vt
ipſe dabit: altas non jus ſit credi-
Jead l. &S. qua res pig. tori diſtrahẽ,
ob, poſl nomen. di,ſi modo id
l Aio. vrilis hypor tos i,ecudo-
thecaria. directa aute e ſuo fuerit
datur primo creditorl conſecutus.
m Repraſentat. ſeilicet c Pignus tol-
preſes. itur ſolutio-
n Sui dedit. ſi ergo ne debiti-
primus
* Anticore.
* Tamponi.