Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1144
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
2183

Codicis Liber octauus. 2184

2S De inutil ftipul. Inutiles ſtipulationes ſunt ex quibus vtilis, naff de pact cumſimil In omnibus ponendum locupletiorem fa-

ſiue efficax ſtipulatio non datur. CvrAC.
X ſtipulatione.J CASVS. Pupillus ſi tutorem habeat, ſine
Eesuuoritare obigari non poreſt: iden ſinon habet tu-
torem: quia ſi quis doloſtipuletur ab eo, non valet ſtipulatio.

VIVIAN.
a Impubes. ſcilicet tu.
b JNon es obligatus Die
quod pupillus, ſi habeat
tutorem, obligare ſe
non poteſt ſine eo ali-
cui extraneo ciuiliter,
vt hic, niſi in quan-
tum locupletior eſt: vt
tati extrane fde auctor. tuto. l. impu-
ſine tutore beris. & ff-commor l. iij.in
poreſt ciuili princip. Si verô non fit
ier quoties lo locupletior, tunc natu-
cupletior fit: raliter tantum: vt ff. de

ſi non locu¬..
letior, natu nouatiol j in fine. & hoc

Faliter tantu. cum eſt progimus pu-
bertati:aliàsP nec natu-
b Obligare ſe raliter:vtffde condict. in-
pupillus non deb.l.quod pupillus. Tu-
Betats E n tori c’autem nec ciuili-
ertati etiam ori au.¬¬
naturaliter ter, nec naturaliter: vt
ff. de auctor. tuto. l. 5.

a Obligare ſe
pupillus pro-
ximus puber

non poreſt.
c Obligare ſe cum d tutoris auctori-
pupillus tuto tate poreſt ſe obligare
ai neque ciule ciuiliter, & naturaliter:
liter, neque luiliter, & naturalit
naturaliter vt ſuprà ſi tutor, vel cu-
poteſt. rator. l. etiam. Idem in-
d Obligare ſo telligendum eſt in adul-
pupillus cn toe ſi habeat curato-
tutoris aucto¬..... A.L.E..
ritate ciufl, rem: vt ſuprà de in in-
ter, & natura tegr reſtitut. mi l ſi cura-
ter poieſt. torem. ſi autem non ha-
e Obligare ſe beat tutorem, nec na-
omodnpor turaliter, nec ciuiliter
vuum pol obligatur: vt ffde actio.
& obligatio. l pupillus. &
ſie poteſt intelligi quod
hic dicit. Vel illa in in-
fante. 2. Vel dic quod
non refert tutori, vel
extraneo promittat: ſed
sooiigre ſe an t infams vel Paior
infans, ne na¬ nrante, vt primo F calu
turaliter qui nec naturaliter tenea-
dem poteſt. tur, aliàs Sſic. Econtrà ſi
gOoligare ſe fibi ſtipulerur, poteſt
maior infante etiam ſine tutore: vt
an poſſit: dic, y.. i.d..2.........
vt ſupra nota Inſtitu, de auctorit. tuto in
tum eſt. princip niſi ſit infans: ve
h Obligare ſi- ff de verbor obligat l. l.mu-
bi, alun ti- lier. excepto caſu vno.
lunuo, Par V ſf rempup ſal fore l. i.
infante, poteſt & l.ſeruum.
eriam ſine tu. ADDIT10. De materia
tore: infans nõ huius legis, an ſeilicet,
niſi vno caſu, & quando pupillus obli
getur, vide pulchrè per
Bart, in l. j. ff. de nouat.
ver venio ad verſiculum,
&c.
e J Obligatus. Pupillus
naturaliter non obliga-
tur:quoniam animi iu
dicio caret-Animi iudi-
cium, & cõſenſus eſt id,
quod gignit naturalem
obligarionem. Si abſit a¬
nimus & iudicium, abſit
& naturalis obligatio.
Itaque pupillus non o¬
bligatur, niſi eius iudi-
cium ſuppleatur præ-
ſentia, & iudicio tutoris.
l pupillus. ff. de oblig. &
act l. quod pupillus. ff. de
condict. indebit. Pupillus
hoc vno caſu naturali-
ter obligatur in id, quo
factus eſt locupletior, l.
naturaliter. S. vlt. & l.
prox ffde condict. indebl.
c m illud. S. heres.ff. quã-
do dies leg. ced.l. in perſo-

ctum pupillum Eandem naturalem obligationẽ caſu hoc a
uit DPius, & primus ex ea veilem acionenm dedit, lpupaus
de auct tuto & l3S S ſi pupilluſſ ney geſt pupilluſt
lCAsvs. Si mulier promiſit decem nemine pen, ſi ti-
bi non nuberet, vel ſi à
te diuerteret, non valet
promiſſio, nec ea obſtan-
te nnaur diuerter; quia
uebent eſſe ma-
trimoniaVIVIAN.
J Libera matrimonia.
i. nullo conſtricta pœ-
næ vinculo. CVIAC.
Svperiur itddus fuit de ſtipulatinibus que pre vrilibuu ſenper habite ſun, vel c Mairimonia tam c.
Dqua inutiles olim fuerunt, hodie ſunt vtiles, vt l. vltim. vel que, eiſi tacta, quam contrahẽ-
inutiles ſint non tamen inutilem faciunt obligationem, ex qua pendent: vt l. 3. ivt S de nupt. l. neque
Hic titul proprie eſt de inutilibusid eſt, qua obligationem non pariunt, vel qua ininitio.
firmantur per exceptionem doli, aut metus, vt ſtipulatio dolo, aut metu expreſ¬ S Diuertere repudium
ſa, lpenult, de qua etiam actum eſt titul. ſuperiore, l.y. ſed reſpectu alterius eſt inter ſpõſum, & ſpo-
vtiles: vt & l.8. de inutili agitur ex aduerſo vtilis ſt ipulationis. Ha autem ſunt ſam:diuortiũ inter virú,
iles apulntiures, que n e enul preiſtmts air papniu ſ monmmauur, d iven vnalrr placuit.
pœna vinculo, l. 2. cuius propoſitio generalis eſt, libera, id eſt, nullius pœ¬ JStipulationes quib pœ-
na metu conſtricta matrimonia eſſe debere tam in contrahendo ſcilicet, vt l. Hæec ſtipulatio eſt
Titio S. 1. D. de condit. & demonſtr. quam in diſtrahendo. Species au- inutilis:quoniam matri-
tem ſubiecta eſt de diſtrahendo matrimonio: vt ſi conuenerit ne liceret viro, aut monia non debeant cõ-
vxori matrimonium diſtrahere ſubiecta ſtipulatione pœnali: Si quis eorum trahi, aut contracta reti-
faceret diuortium: qua conuentio, & ſtipulatio inutilis eſt, ſi excedat quan¬ Peri metu pœn. CVrA.
titatem pœn legitima: quia legibus ſeueriores eſſe non poſſumus: ſed conten¬ JIrrogarentur. Niſi ſti-
ti eſſe debemus legum pœnis. quod non tantum in hac ſpecie prodidit l. 19. pulentur pœnas legiti-
D. de verbor. obligat. ſed & generaliter l. 1. ſuprà de ſentent. quæ proeo, mas qua irrogatur par-
quodint. prof. vt plane ſtulti ſint, qui à fure nec manifoſte quadruplum, aut tim Iulia, & Papiapar-
quintuplum nos ſtipulari concedunt. Item l. 3. docet inutilem eam eſſe, qua fit tim conſti. de quib. ſub
inter abſentes, & eadem ſi mul, acl. vltim. eam, qua fit alteri, extraneo, ſci¬ ti de repud.S. Eas pœnas
licet, non, ſi ei, qui eſt in noſtra poteſtate, vel quem in poteſtate habemus, ita poſſumus iu ſtipulatum
demum ſi noſtra non interſit: non etiam ſi interſit noſtra alteri dari: nam hocca- deducere, non alias, l. 19.
ſu ſtipulatio valet, non vt alter agat, qui abfuit: ſed vt ſtipulator agere de verboblig. C Ac.
poſſit in id, quod intereſt, ſiue ſubiecerit ſtipulationem quanti ea res eſt, vt nS Diuortium Spõſalib.
l. 3. ſiue omiſerit, l.ſtipulatio iſta. S. ſi ſtipuler, & ſequen. D. de verbor. o¬ quoq non poreſt ſubii-
bligat. Dice, qui abfuit, vt proponitur in l. huius titul. & l., titul. ſu¬ ci ſtipulatio penalis: ſi
perioris. vnde ex diuerſo dicendum videtur alteri preſenti non inutiliter nos tua culpa repudiu miſ-
ſtipulari: & verum eſt ex ea ſtipulatione alteri eſſe vtilem actionem, l. ſi ſum fuerit,tot dabis?Ve-
procuratori. D. de verbor. obligat. l. ſi dictum. S. ſiprſente. D. de euict. & ru dari ſolẽt arrha ſpõ-
argum. l. donationes..r. D.de donat. laI. D.de mort. cauſ donat- quia ipſe ſalitiz,quas vir amitit,
preſumitur ſtipulatus, licet ſtipulauus non ſit, qua preſumptio de abſente ſumi ſi eius culpa nuptie non
non poteſt: quia conuenire natura praſumptionem iuris oportei. Praſumptione ſequãtur: ſpõſa nunqua
ſola contra veritatem etiam ſuſtinetur ſtipulatio inſpecie, l.1. & l. penult. ſu¬ dat arrhas: ſed ſi culpa
pra titul. proxim. Lex 4. huius titu, eſt de pactione, & ſtipulatione mutua ſpõſa diſſoluãtur ſpon-
ſucceſſionis, ſiue nnooxneovouius, qua conſtringitur libertas teſtamentorum, qua ſalia: tuncipſa accepta-

eſt etiam inutilis.CVIAc. rum arrharum nomine
tenetur in quadruplu:

hodie in duplum. Cvra-
CIvS.
e Conſtat. vt & ff. de
verb. obl l ſi ita ſtipulatie
facta fuerit. & l. Titia. &



DE INVTILIBVS STIPV.
lationibus .

TITVLVS XXXIX.

cap. gaudemus. de diuortiis.
BALD.

Iſta lex tractat de materia pu-
pillari, & eſt quædam materia
per ſe. hoc dicit; Pupillus ſine
tutoris auctoritate promittens, non
obligatur. BALD.BART. & SA-
LYCETVS.

I1. Imp. ALEXANDER A.
Menophilo.

Lbera t marimonia c eſe vo gar ens ei voie
.., 3e t one pia,
ſe antiquitus placuit: ideb¬ pœn incipit Dicẽdû
que pacta, ne liceret diuerte- tamen in ſpecie l. ea. de
re s, non valere, d & ſtipula¬ donat inter vir & vx.nõ

ee ouibus pen irroa¬ eſſe pœnã. Nam reddit
tiones quibus pœnn irroga¬ antûm marito, quodab

rentur ei, qui,queve) di¬ eo acçepit: de ſuo nihil
uortium n feciſſet, ratas non erogat. GvrAc.

haberi conſtat e. PP.III. Non. T inter abſentes)

11 0. V CASVS. Pr rm
Februar. Maximo Il. & Elia auas ſe nn en-
no Coss.

ter abſentes non poreſt
cõfici ſtipulatio, & quod
Primi ponit quandam genera- atceenotppiaipe-
... . 3 teſt, nih lua interſiteſi er-
lem doctrinam. Secundo infert ad go pater pro filia ſua
ſpeciem: ſecunda ibi, cum igitur. dotem dederit, & pactus
& hoc dicit, Inter abſentesſtipula- fuerit quou dinidimioia o
tio non contrahitur, & alter alte¬ is erit penes virum:aliã
d-IL- mn nmreſt BAnR Vel dimidiam ſtipulatus eſt
ri ſtipulari non poteſt. BART. Vel epoti ſuo ex filio red-
ſic: Inter abſentes non poteſt con¬ divel ſi ille tempore ſo-
trahi ſtipulatio, nec alteriſtipu. luanamenel, u à
1... I - ima- natura non eſſet, qu
lari. Item quando petitur intereſſe, paieetur luliano ab-
admittitur petitio incerta certifi-

ſenti, & ſi ei non redde-
canda per ſententiam. BART. retur, ſtipulatus eſt in-

tereſſe

I. Imp. ANTONINVS A.
Paulino *.

X ſtipulatione, in
qua impubes?
ſine tutore au-
ctore ſpopondi-
ſti, non es obli-
gatus . PP. Ralend. Iul.
Romæ, Lto II. & Cereale!
Coss.

Stipulatio pœnalis non valet in
matrimoniis. BART. Vel ſic: In
matrimonio nemo detinetur inui-
tus. hoc dicit. Vel ſic: Matrimo-
nia debent eſſe libera à metu pœ-
narum. BVTR. Sed ſecundum eſt
contra legem diuinam: quia
quos Deus coniunxit, homo non
ſeparet: vnde eſt correctum in

ſupra de ſponſa. l.mulier. r ſnophile.
Sed contra,ff. de donatio.t Concor. c.
inter virum & vxorem.l. Gemma, cun
Gloſ,ſuper ver-
bo ſtipulatioar-
 
Annotationen