Kircher, Athanasius: Athanasii Kircheri ... Mundus subterraneus, in XII libros digestus: quo divinum subterrestris mundi opificium, mira ergasteriorum naturae in eo distributio ... universae denique naturae maiestatis & divitiae summa rerum varietate exponuntur ... (Band 2): In V libros digestus, quibus mundi subterranei fructus exponuntur (Amsterdam, 1678)

i26 MUNDI SUBTERRANEI
Sell.l. mines ea imprudenter hauriunt. Sic dul-j^Je^o^ltomeruit ; eodem fere modo, quo
Tax asu cedo qusedam in aconito , arsenico & e- summum&excellentemputredinisgradum
pafm'Z~phemero Colchico reperitur , qux suavi-jLilrodePesie, venenosum&pestilentemas-
ter introsumpta mortem tandem accele-1 seruimus. Grave eft , in bello post multa
rant ; noverunt hujusmodi qualitates ve- egregiafacinora abhostesuperari,&gravis-
nefici, qui ad intoxicandoshomines simi- simum omnium absquevirtutismunimento
li artificio in cibo potuque praeparando u- |post se relifto dvxvi-n x, cCva.tpLar\ vinci & de

tuntur.
Sequitur in deflnitione Naturam huma-
nam veneni mali%nitate corrumpit & drstruit:

bellari ; etsi enim unus & idem utriusque
morbi exitus mors sit, in veneno tamen
deterior conditio , eo quod naturam non

i

dest, mistam&mistihumanicorporisfor-jrnodo non respirare , sed ne pugnare qui
dem patitur, quin malitia sua omnem ilJius
conatum eludat & antevertat, uti innon-
nullis venenis postea elucescet: qua ratione
verd, quove motu naturali venenum paula-
tim corruptionem destru&ionemque indu-
litiei gradu posita est, malitw nomen ^laJcat, postea declarabitur.
C A p u t II.

mamviquadam ei tota substantia dilsimili
&contrariacorrumpit& destruit. Etquam-
visomnismorbisica causa ex se & sua natu-
ra mala sit, quia malum esfectum procreat;
quia tamen veneniqualitas insummo ma-

De Terressribus quibujdam mineraiibus , e quibus omnia venena ex Subterraneis
originem fuam primordialker trabere docetur.
Cap.ll. TNscrutabilis Divinae Sapientiae Altitudo' asua malignitateliberet, quodnisifieret.u-
I ea arteMundum condidit, ut quemad-j niversa telluris substantia hac. veneniqua-
-""modum infmita quadam rerum, specie-' litate infesta, dum continuo propagatur,
rumquevarietateeum instruxit, itasemper ingentia, &irreparabiliadamnaNatursein-
quoquetantaharmonici consensus cruyx,^-j ferret.
curNatu- aict eum disposuit, ut, consona disionis, bo- \ Ne vero aut plantx, aut animalia veneno-
".^ namalis, venenosa /i/^^/'//«i',amaradulci-!^iam^rf//^/6,imbuta,halituvirulentoter-
mail^rnixia ' r r \ n n \ c 1
ejse voiue- bus, vilibus pretiola simul commista & in- ram denuo inncerent, ea plerumque in alio-
rtt' diisolubili vinculo nexa, unum sine altero rum animaliumcibumdestinavit,undeve-
subsistere non polTet. Si enim omniabona j nenosaqualitas paulatim dislipata consum-
& salubria forent, Mundumperirenecesse! ptaque in nutrimentum animalium quo
esfet : quemadmodum si omnes inMundo
Sapientes aut R eges forent,politicum Mun-
dum pariter interire necesse foret. Bona ita-
que malis sapientistimo Dei consilio ita! timis telluris visceribus ex putredine ac7o"vari'*s
connexasunt,utunum alterumfoveat,quod: malisnarum qualitatum corifluxu nasci-tum flan'
<> . ' r ..i.i r i •) , , l, I & * . ... tm,tum
Aristoteks. & vpie Phtlojophus cognovit, dum Mundum: tur , partim aquae , partim aen commu-^OT^
ex contrariis constare, perpetuis rerum dis- j nicetur; & ne omnia putredine hac conta-
sidiisagitariasteveravit: hincvicisTitudines giosainfestarenturelementa ,mirasanesa- ^J^ke'
dierum & noftium; hinc tanta temporumj gacitateNatura ubiquedecertisplantisin-
Diverjitcu diversitas ; serenitatem sequuntur piuviae,! sedisque providit, quas uti ex disferenti pu-

rundam innoxium vertitur.
Rursus cum terra basis & fundamentum sit Minerdium
omnium; hinc fit, utvenenum, quodinin- venenol°-
rum p sitrt'

rerum m
mtura.

imbres, aestatem hyems; siccitas humidita-tredine originem suam trahunt, ita quoque
tem, nives, grandines excipit; hincadmi- singula ex insitoiisappetitu istiusmodi
randi rerum quadruplici natura regno in »?«#wtrahunt, & in se derivant, quodipsis
existentium consensus distensusque , quosj maximecongruum&cruyy6W)i'est;intrater-

ram quidem innumeros vermes, lumbricos,
mures, talpas : extra verd serpentes omnis
generis,ranas, bufones similiaque animalia
venenifera constituit, quae continuo su6tu
terram adeleteria qualitateliberarent.

Graeci sympathiam , antipathiamque vo
cant, cum Natura rerum inaftionibus suis
sine lite , & amicitiaconservari nequeat:
quae omnia mirabili Natura; consiiio , & o-
ptimo fine intenta sunt.
Mundws Cum enim universa Natura; inferiorisce-j . Inaqueo verb elementoalia constituit vi-
?erpe!"ts?~ conomia in perpetua generationis, corru- rulentsqualitatis animalia,utileporesma
Sc corru- ptioniique vjcitlitudine conlutat, genera-
ptmnis vi- t]onem ver5 corruptio, corruptionem ne-
cilwudine „ v . r i v
sigitatur. cessarioputredolequatur; putredo veroca-
lore fermentata ne otiosa sit, semper vivum
aliquid producere attentet, hinc factum est,
utquodputredini inest malignum , & vene-
noja qualitate imbutum, id in se naturaii vel-
uti magnetismo quodam derivet; atque hoc
padoputredinosum corpus,ex quo nascitur,

rinos, loligines, dracones, pastinacas, pul-
mones marinos ,innumeraquesimilia, qu£
quidquid intra aquam lethiferum existeret,
intra seveluti vivas bursas attraclum deri-
varent; atque hoc paclo, necumtempore
totum inficeretur, a superfluo toxico libe-
rarent; quae deinde ne veluti otiosa fine suo
carerent, in aliorum piscium escam alimen-
tumque cedunt.
In