Kircher, Athanasius: Athanasii Kircheri ... Mundus subterraneus, in XII libros digestus: quo divinum subterrestris mundi opificium, mira ergasteriorum naturae in eo distributio ... universae denique naturae maiestatis & divitiae summa rerum varietate exponuntur ... (Band 2): In V libros digestus, quibus mundi subterranei fructus exponuntur (Amsterdam, 1678)

LIB.XI. DE ALCHYMIA SOPHISTICA. 303
S e c t i o III.


DE ALCHYMI A SOPHISTICA,

'% I D E S T,

Dc illa Alchymia, quae Aumm , & Argentum 3 cupro,
pIumbo?stannojungens? indeaurummagnoaugmento conflat.
CAPUT I.
tZ)e V^r/w Variorum Sopbijlicis opcratiombas falfis, & illicitis.
'"'•'V


G*/>. I. ^ | ^Anta nonnulli Mortaliumastutia,& men hoc sieri polTe ab illo pulvere , quam
I calli^litate, tanta ad astustegendos animam auri perperam dicunt: ajunt enim

-^- loquacitate , & facundia a natura arteChymicaunamauriunciamsereducere
1 • in . 11.1 a a


prarditi sunt, ut tantum non quidlibet pro adduodecimgranorum quantitatem,unum
quolibet,nondicam,imperitiori plebi, sed vero ex iisgranissupraunciam cujuscunque
&vel ipsis Principibus vendant, dum ex-jtandemmetalli projedtum,iis corpus dare,
perimenta tam abditodolo adornata exhi-!& proinde in aurum convertere: cum, uti
bent, ut vix in eorum praesentia quispiam1 nugantur , hoc granum nil aliud , quam
sive Philosophus!, sive Theologus hiscere, ipsam auri animam dicant.
audeat: adstantes vero rerum mirabilium j Quis jam hsc Philosophiae naturalis adeo
exhibitioneadeo consternuntur, tam altam I expers est, qui nc(ck,materiam'sormam quam-
de rerum peradarum veritate fldemconci- U«^«f reciperenonpojje, nisi aptasit&con-
piunt, animoque imprimunt, ut nullo ar- venientemhabeatdispositionem ad talem,
gumentorum pondere, nulla rationum fir-l&talemformamrecipiendam. Sienimna-
^""^mitudine ab ea avelli posfe videantur. Si tura non habebat virtutem susslcientem,
wlmpost'». quis forte nonnullius sallaciae sub experi-jdumgenerabatcuprum.ferrum, plumbum,
**mknp»x ™ credm. mentolatentisimpostorem insimularevelit, & mercurium ad auri sormam eiintrodu-
"•• ;— statim seopponunt,his, &similibusverbis: cendam, quomodo forma seu anima auri
)tnbm»ttlml Quicquid dicant Philosophi, iis sane contra
m&ltiqjilimlai sensatam experientiam subscribere non pol-
sum , necvolo: oculis meis vidi, manibus
contrectavi, rem omni exceptione majo-
rem: frustra cerebrum fatigatis iniisrebus
refutandis, quas non postumus non veras
credere. Hi sanenesciunt, idem iiscontin
gere, quod cani JEjopico, qui frustum carnis
dum juxta flumen comederet,videns in a-
qua relucentem canis figunim, qui majus
carnis frustum ritftuiinsertum haberevide-
foatur, dimisib minori, majus sectabatur in
aqua, & sic utrumque perdidit.
Magna saneres, & valdesagacisingenii,
ressimiles, salsasque averisdiscernere ,ut
proinde non valeat illud oculispropriis vidi,
cum dici vix posilt, quot modis homo decipi
queat, quamsacilephantasia decepta aliud
sevidere, autsentire, quam revera sit, sibi
9 persuadeat.
" acphistm 1. Unde mirum non est, reperiri nonnullos
' ' ! ,.-«'*-'<•'•'";'', Pseudochymicos,hominesadomnesraudis
! • ' , genus sietos, sactosque, qui exigua sictitii
pulveris portione adignem, exiguo tempo-/transmutatricem , anima auri nequaquam
risspatio,plumbum, stannum, cuprum, ser- dici potest,sedest aurum z>sr«w,&naturale,
rum,mercurium in purislimum aurum,argen-1virtuteaquarum sortium, autmercurii rosi-
y iumque praefumptuosiusconvertereseposse jvavirtuteinpulverem versum,compositum
pollicentur; praesentibus ad tantum arca- jpersectum , mareria & sorma conftans. Si
numveluti stupesactis, & attonitis; quod jenim pulvis talis in metallum quodpiam
^Sl&I^W tamensapientibus, natura dictante.prorsus Jprojeftus, illud in aurum convertet vi ani-
0 J ''■j>\^ y «Aoyov, & omni ratione carens videtur: & mas.certe non estratio, curpulvisexabfin-
-; quamvis nil notius fit, quam quod ad ignem jthio verbi gratia confectus, &supraaridum,
^ssw cupellae, ut vocant, omnia reliquametalla jmortuumque abfinthii caulem projectus,
abauro,&argentofeparentur: nesciuntta- non pari ratione id in herbam resufcitet,

■<>

(quaD tamen forma a corpore separata dici
non potest, nisi pueriliter in Philosophia
nugari velimus,) pulvis, inquam, ille, quam
antmam dicuntd#ri,animam, inquam, oppi-
do corpulentam,quomodo in metalla deser-
tosubjecto proprio, in plumbum, stannum,
ferrum , cuprum , quorum jam unumquod-
que sua propria sorma constitutum est, in-
troduci queat, quis talem Philosophiam
concipiat?an non jam duae formaeeruntin
uno & eodem subje&o? quod absurdum si
negent, dicant quaeso, quidnam de anima
plumbi saclumsit? forsan annihilatam eiTe
dices; sed ne supinam ignorantiam reveles,
vide quiddicas. Siautem formainpulvere
subjectata separata suit, anne subjeclum
sineforma subsistere poste existimabis?Sed
& hoc aequale priori absurdum est. Vides
igitur, quamstolide philosophenturii, qui
talia ex asinina quadam ignorantia sieri
posie, imperitis persuadere contendunt.
Hic itaque/)«/m,quem illi animam dicunt,
cujuscunque tandem metalli in aurum

v.

t