DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7652#0200
(J LiB.X. DE ARTIS METALLIC/E REQUISiTIS. iS9
tem id siat, idipaucisnotum efteexistimo.
Dico itaque Humidum illud Mercuriale inter f"r™frf~
sulphur, id est.,fpirituosum, & jalem, id eft, si- uqMsieri
xum, medium quoddam esfe, uti supra innui- quidm,sei
mus : hocverohumidumviscosum,&Na-|Xf^7»*
turae gluten, pro diversitate corporum jam pjsint.
aliis vel minime adhseret, velsubminima
Cap.IV. tabilibus vini, rosarum, liliorum, aliorum-
^ijJfcfcL \ que innumerorum distillantur , extrahun-
5 turque. Ut proinde non immerito, quemad-
modum a Peripateticis resolutio in mate-
^ riam primam non conceditur , ita quoque
nullum corpiu omnino fpiritus expers dari pos-
sit. Si enim quantumvis corpora in cineres, -
resolveris (qui omnium aliorum siccisTimi(partemiscetur;aliisver6mediocriter,&per
creduntur) tamen & illi ulterius adhuc.par- jpartes ei commixtum conjungitur. Unde
tim insalemsublimantur, pattim, {iviolen-{triplex humidi fpecks exsurgit : prima est,
tiori igne torqueantur , in vitrum Huunt-Jaquea quaedam humiditas,prorsusincompa-
Hx veropartes, materia videlicet, & spiri-1fta, & omnis fere viscositatis expers: altera
tuosa substantia, cumintersevaldediversjEjcsw^^r tertia compatlifiima reperitur.
J \ sint, ut inter se uniantur , maxime vinculo} Prima videtur in luto, quodexpulvereaquae
opus habent, quo striftis amicitiae legibus;commixtofit,quoduti incompa&um est, &
unianturcopulenturque : quod quidemni- exigua viscositate constat, ita quoque vel
hil aliud est, quam humidum,medium quid in- minima externi caloris attenuationeinsua
ter volatile, sixum, inter corpus, & spiri- elementa dilTolvitur; st vero terrenum pul-
::z ^,- r tum , sive, quodidem est, inter crastum, & verem oleacea materia subigas , tum enim- Okum &
mL« KMm* sufoile Quiatamennullarerummutatiosine veromassasit, quaenontamcitoabexterno ceTacurca-
•••'.'.*.! •••r-« ' glutenhu- - — - J - - • ■ i.t~n» 4,.-
fc muium. ' humidi hujus attenuatione, sive disTblutione calore, nisi a vehementiori igne urgeatur, a„.
lesacla siu-
sieripotest,hinc Natura deputavit calorem,'resolvitur; quia materiapinguis, & viscosa *«»prtra.
veluti Archseum quendam, cujusopehumi
dum gluten Natura attenuatum dislolvatur,
quo disToluto, & partes dissolvuntur, spiri-
tuosa evolant, corpora concidunt. Quanto
--■'.f verb hoc humidum sacilius resolvitur, tanto
pulveri intimius neftitur, undespiritus ne
avolare valeant, continentur : quod & in
cera sieri experientia quotidiana docet.
Causa enim cur calore attenuata & rarefa-
fta dum sluit, spiritus non avolent, est ob vi-
quoque corpus faciliori corruptioni subja- scidum illudhumidum , quopartespartibus
cet iquantbveib humidumpinguius ,viscosius, ita copulantur, ut calor cum inauraseam
cmeres,
in
^ compaftiusque est, tanto disficilius quoque|evaporarenonpermittat,saltem eam influ-
dissolvi necesse est; & consequenter ob par- xumresolvat, ob tenacioris humidi viscidi
tium probe commixtarum constipationem vinculum, quopartespartibusne&untur.
minori corruptioniobnoxium est Hincpa- Atquehincpatetquoque, curligna, &la-
•"■ «Oiiit.icnaai tet , cur aquea humiditas parum vikositatisi pides igne comburantur, & illaquidem in ci- JJS —
■ .::.habens, facileattenuata in vaporem abeat; nerem, hi vero in calcem, metalla vero liqua- cdcmign*
quiavidelicet vapor humidum aqueumha- tassuant. Nam ligna, & vegetabilia quaevis, de&mrnti
bet valdeindigestum,partibusquesuishaud uti non bene compaclum humidumobvi-
probeconnexum;contra,qu3ehumiditatem scositatis defe&um habent, humiditasque
:-'.Lj:j . r habentmagis coclam, digestamque, & par- eorum magis aquea est , lapides vero exigua
tibus intimecommixtam,illa praedominan- humiditatepollent; hincsit, utin utrisque
tepinguedine, & viscositate,velutitenacio-partesspirituosas ob defeftum viscidihumi-
ri vinculo disEculter disfolvuntur. di vegetabilium partes sixas in cinerem, la-
3 Principia Patet itaque ex his quomodo materialia pidum vero ob sulphuris pinguedinem in
n*Xhur*1' ^oHta.principia; ex quibus omnia constare calcem resolvant: M£ta//<aver6uthumidita-
Menurius. diximus, intelligenda sint: Siquidem, quid te viscosa pollent,ita quoque partibus partes
spirituosa illa subsiantia aliud denotat, nisi intime commixtas compaftasque habent;
Sulphur? quid aliud/Araw, nisi Sal ? & quid hinc sit ut ignis ministeriohumiditasqui-
denique aliud humiditas illa viscida, quam dem illa attenuetur, & in majusculum in-
Mercurium designat? Uti in praecedentibus crementum aslurgat, non tamen separetur,
exmente veterum sapientum diximus, Pari neque a corporesuo recedat,sed totum in li-
' paftoinvegeta&ilifas ,&vividis ,parsvolati- quotemabezt.
//j-anima,/x^corpus , humiditasvetb\et2L&t \ QuicunqueitaquehancNaturasoperatio- Undessuxh
plwfica unio dicitur,qua anima corpori co- ■ nem penitius considerat, is neceslario sate- hm*Mme:
IrnsitfP^ ; r i ■ * 17 ■ r ti- ■ ■ ■' taUorumm
pulatur. |n cogetur , metalla tgne folhcitata mimme igne.
cur humi- Cur vero humiditas illa in vegetahilihusani- ssuere , eo quod aqueo prazdominio prasdita
f^lJ^je.malihusque tam sacile, in mineralibus, metalli-fmt, sed obinsignemradicalishumidi visci-
getabdibu* cisque corporibustam difficilesolutufit, merito ditatem, qua partes partibus ita ne&untur,
^r^*/'"quispiam dubitareposTet; Quoniam vero in ut eas in sumos, vaporesque abire non per-
iir/7°»"»i»hacmagnarerumnaturaliumcognitiocon-|mittat : ft enim humido aqueo simplici
metaUkii. sjssjtj^ eam paulo sufius enodabimus. jconstarent, illa utique ignis ope non slue-
Nilnotiusest, c^xamquodhumiditasinqui-\tent, sed in calcem converterentur, quem-
lufdam calore attenuata mox in vaporem eva- admodum in lapidibus igne tortis accidit;
nescat: in aliis vero etiam igne vehementiffimo \ssuunt itaque metalla igne, quia humiditas il-
invaporemrefolvinonposiit : Quomodoau-llorum , qua spiritus metallici cum vapore
1 Aai colli-
tem id siat, idipaucisnotum efteexistimo.
Dico itaque Humidum illud Mercuriale inter f"r™frf~
sulphur, id est.,fpirituosum, & jalem, id eft, si- uqMsieri
xum, medium quoddam esfe, uti supra innui- quidm,sei
mus : hocverohumidumviscosum,&Na-|Xf^7»*
turae gluten, pro diversitate corporum jam pjsint.
aliis vel minime adhseret, velsubminima
Cap.IV. tabilibus vini, rosarum, liliorum, aliorum-
^ijJfcfcL \ que innumerorum distillantur , extrahun-
5 turque. Ut proinde non immerito, quemad-
modum a Peripateticis resolutio in mate-
^ riam primam non conceditur , ita quoque
nullum corpiu omnino fpiritus expers dari pos-
sit. Si enim quantumvis corpora in cineres, -
resolveris (qui omnium aliorum siccisTimi(partemiscetur;aliisver6mediocriter,&per
creduntur) tamen & illi ulterius adhuc.par- jpartes ei commixtum conjungitur. Unde
tim insalemsublimantur, pattim, {iviolen-{triplex humidi fpecks exsurgit : prima est,
tiori igne torqueantur , in vitrum Huunt-Jaquea quaedam humiditas,prorsusincompa-
Hx veropartes, materia videlicet, & spiri-1fta, & omnis fere viscositatis expers: altera
tuosa substantia, cumintersevaldediversjEjcsw^^r tertia compatlifiima reperitur.
J \ sint, ut inter se uniantur , maxime vinculo} Prima videtur in luto, quodexpulvereaquae
opus habent, quo striftis amicitiae legibus;commixtofit,quoduti incompa&um est, &
unianturcopulenturque : quod quidemni- exigua viscositate constat, ita quoque vel
hil aliud est, quam humidum,medium quid in- minima externi caloris attenuationeinsua
ter volatile, sixum, inter corpus, & spiri- elementa dilTolvitur; st vero terrenum pul-
::z ^,- r tum , sive, quodidem est, inter crastum, & verem oleacea materia subigas , tum enim- Okum &
mL« KMm* sufoile Quiatamennullarerummutatiosine veromassasit, quaenontamcitoabexterno ceTacurca-
•••'.'.*.! •••r-« ' glutenhu- - — - J - - • ■ i.t~n» 4,.-
fc muium. ' humidi hujus attenuatione, sive disTblutione calore, nisi a vehementiori igne urgeatur, a„.
lesacla siu-
sieripotest,hinc Natura deputavit calorem,'resolvitur; quia materiapinguis, & viscosa *«»prtra.
veluti Archseum quendam, cujusopehumi
dum gluten Natura attenuatum dislolvatur,
quo disToluto, & partes dissolvuntur, spiri-
tuosa evolant, corpora concidunt. Quanto
--■'.f verb hoc humidum sacilius resolvitur, tanto
pulveri intimius neftitur, undespiritus ne
avolare valeant, continentur : quod & in
cera sieri experientia quotidiana docet.
Causa enim cur calore attenuata & rarefa-
fta dum sluit, spiritus non avolent, est ob vi-
quoque corpus faciliori corruptioni subja- scidum illudhumidum , quopartespartibus
cet iquantbveib humidumpinguius ,viscosius, ita copulantur, ut calor cum inauraseam
cmeres,
in
^ compaftiusque est, tanto disficilius quoque|evaporarenonpermittat,saltem eam influ-
dissolvi necesse est; & consequenter ob par- xumresolvat, ob tenacioris humidi viscidi
tium probe commixtarum constipationem vinculum, quopartespartibusne&untur.
minori corruptioniobnoxium est Hincpa- Atquehincpatetquoque, curligna, &la-
•"■ «Oiiit.icnaai tet , cur aquea humiditas parum vikositatisi pides igne comburantur, & illaquidem in ci- JJS —
■ .::.habens, facileattenuata in vaporem abeat; nerem, hi vero in calcem, metalla vero liqua- cdcmign*
quiavidelicet vapor humidum aqueumha- tassuant. Nam ligna, & vegetabilia quaevis, de&mrnti
bet valdeindigestum,partibusquesuishaud uti non bene compaclum humidumobvi-
probeconnexum;contra,qu3ehumiditatem scositatis defe&um habent, humiditasque
:-'.Lj:j . r habentmagis coclam, digestamque, & par- eorum magis aquea est , lapides vero exigua
tibus intimecommixtam,illa praedominan- humiditatepollent; hincsit, utin utrisque
tepinguedine, & viscositate,velutitenacio-partesspirituosas ob defeftum viscidihumi-
ri vinculo disEculter disfolvuntur. di vegetabilium partes sixas in cinerem, la-
3 Principia Patet itaque ex his quomodo materialia pidum vero ob sulphuris pinguedinem in
n*Xhur*1' ^oHta.principia; ex quibus omnia constare calcem resolvant: M£ta//<aver6uthumidita-
Menurius. diximus, intelligenda sint: Siquidem, quid te viscosa pollent,ita quoque partibus partes
spirituosa illa subsiantia aliud denotat, nisi intime commixtas compaftasque habent;
Sulphur? quid aliud/Araw, nisi Sal ? & quid hinc sit ut ignis ministeriohumiditasqui-
denique aliud humiditas illa viscida, quam dem illa attenuetur, & in majusculum in-
Mercurium designat? Uti in praecedentibus crementum aslurgat, non tamen separetur,
exmente veterum sapientum diximus, Pari neque a corporesuo recedat,sed totum in li-
' paftoinvegeta&ilifas ,&vividis ,parsvolati- quotemabezt.
//j-anima,/x^corpus , humiditasvetb\et2L&t \ QuicunqueitaquehancNaturasoperatio- Undessuxh
plwfica unio dicitur,qua anima corpori co- ■ nem penitius considerat, is neceslario sate- hm*Mme:
IrnsitfP^ ; r i ■ * 17 ■ r ti- ■ ■ ■' taUorumm
pulatur. |n cogetur , metalla tgne folhcitata mimme igne.
cur humi- Cur vero humiditas illa in vegetahilihusani- ssuere , eo quod aqueo prazdominio prasdita
f^lJ^je.malihusque tam sacile, in mineralibus, metalli-fmt, sed obinsignemradicalishumidi visci-
getabdibu* cisque corporibustam difficilesolutufit, merito ditatem, qua partes partibus ita ne&untur,
^r^*/'"quispiam dubitareposTet; Quoniam vero in ut eas in sumos, vaporesque abire non per-
iir/7°»"»i»hacmagnarerumnaturaliumcognitiocon-|mittat : ft enim humido aqueo simplici
metaUkii. sjssjtj^ eam paulo sufius enodabimus. jconstarent, illa utique ignis ope non slue-
Nilnotiusest, c^xamquodhumiditasinqui-\tent, sed in calcem converterentur, quem-
lufdam calore attenuata mox in vaporem eva- admodum in lapidibus igne tortis accidit;
nescat: in aliis vero etiam igne vehementiffimo \ssuunt itaque metalla igne, quia humiditas il-
invaporemrefolvinonposiit : Quomodoau-llorum , qua spiritus metallici cum vapore
1 Aai colli-