DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.7652#0341
LIB.Xl. JURIDICA SIVE LEGALIA. 329
copiam apud eum inventam fuisise refert;
quod si verum est, istiusmodi tamen auri
thesaurum minime Chymicae artis benefi-
cio comparatum fuisTe credendum est, quod
tamen Alchymistae per fas, & nefas convin-
cere volunt , Pontificemque hanc Consti-
tutionemeade causa, ne quisquam praeter
eum adartis arcanum pertingeret, ex invi-
dia condidisse.
Quidquid sit, ego de Vicario Christi talia
suspicari nolim: Unde, si Platinaz creden-
dumest.egohuncaurithesaurum, uti paulo
ante diximus, Artis magnae beneficio mini-
Cap. I. posuerunt. Etsi eorumfacultatesnonsusfi-
ciant, pcenaper judicisdiscretionem in a-
liamcommutabitur, &infamesfiunt. Etsi
sintClerici ,beneficiis habitisprivantur, &
ad habenda inhabiles esficiuntur. Vide
Extravagantem ejusdem Joan. quas incipit:
Prodiens, & est sub eod. tit. collocata.
EXTRAVAGANTIS tenor.
QPondent quas non exhihent divitiaspauperes
^ Alchymista, pariter, qui sesapientes exifti-
mant, insoveam ineidunt, quamsecerunt: Nam
haudduhie hujus artis Alchymiae alterutrum se
prosessoresludisicant, cum fuaz ignorantia jmecomparatumfuisse^puto; cum velipse-
scii, eos quisupraipsosaliquid hujusmodi dixe- [meteaminsua Extravagante apertis verbis
, " ■'•■ •' ' >: : rint, admirantur; quihus cum veritas qucesita ^ A^ntt: Sed ex variis°collectaneis , sive
non suppetat, diem cernunt ,sacultates exhau- |reditibus,siveexauropropriaindustria,aut
riunt, iidemque verhis disftmulant salfitatem, ut jetiam dono, in peculium acquisita, thesau-
tandemquodnone(linrerumnatura,esJeverum rum supradistum excrevisse verisimilius
aurum, vel argentumsophisticatranfmutatione\^Q.)\xcxico . cumPontificibus media nun-
consingant: eoque interdum eorum temeritas quam,adsimiliaprocurandadesint.
damnata,& damnandaprogreditur, ut sidis me- Incidi non ita pridem in Librum Galli- i-iherAU
[ p tallis cudant puhlica monetaz Charasieres sidis ca lingua conscriptum , cui Titulus est:^j^.
m^y-oculis,&nonali(U^Alchymitumsornacisignem\J^\^-Y transmutatoire du Papkxxii.pc»<
jtSpaF' vulgumignorantemeludant. H&zc itaqueperpe-^gAn XXII. de ce nom. In quoagitur
cum. tuis volentes exulare temporihus, hac editlali \ d e modo, & ratione, qua magnae artis bene-
conslitutione sancimus, ut quicunque hujusmodi j ficj0) aurum verum, & naturale di&us Pon-
aurumi^argentum secerint, velsieri secutoWtfex m su0 palatio Avenionensi sieri cu-
... • - ; ; ; safto mandaverint, veladhocscienter dum idsie- j raverit. Sic autem incipit: Or commence le li-
;• ret, sactentihus ministraverint ,autscienter vel vre £ Alchimie, quele Papejean sit ouvrer en
, .'saurot velargento usisuerint vendendo, veldando I Avignon, du quelouvrage ilen avoit 200 rool-
ins ilutum, verum tantiponderis aurum, velar- \ [ez £un chacunpesant un quintal. Deinde to-
gentumpcena nomine inserre coganturin puhli- tjus magisterii processumfusedescribit.Ego
(umpauperihus erogandum, quantialchymitum jsane Cum modum in eo operandi penitius
exiftat, circa quodeos aliquopradiBorum modo- ■ examinassem, nil sane in eo singulare, quod
rumlegitime confiiterit deliquisfe; sacientibus autveterum Alchymistarum ingenium, aut
•.-l\v mhilominus aurum, velargentum alchymitum,\^t\molxxm m arte Magistrorum praecepta,
autipso,utpramittitur^scienterutentihusjer-lstyiumquQfaipetet^ pr33ter vulgares quas-
petuazinsamiaznotarespersis. Quodsiadprazsa- dam receptas,&aliundedescriptas, me re-
X-.CJi^; tampoenam pecuniariam exsohendam delin- periste ingenuesateor. Unde&consequen-
jpjitM quentium ipforum sacultates nonsusiiciant,pote-! ter nunc non njsi sUpp0sititium partum este,
rit discrett moderatio judicis pcenam hanc in nonsmemanisestisargumentis conje&ura-
aUam,putacarceris,velaliam,juxtaqualitatem\y\ t qUem ex Alchymistis desperatis non-
::::::■
2$
negotii, personarum disserentiam, aliasque at- ;nemo, tum ad artis veritatem consirman-
dam ,tum adnonnullam existimationem ei
" " " - - v
• .....- tendendocircumstantias,commutare.lllosvero,
.s.u ■■: " quiintantaz ignorantiam inselicitatis prorupe
■ rint, utnedum nummos vendant, Jed naturatia
..: ■'" . „ jurisprazcepta contemnant, artis excedantme-
"..."';::,"sf. tas Jegumque violent interdifla ,scientervide-
-*"" .:'-""l licet adulterinamexauro, & argento alchymito
cudendo, velsundendo, cudi, seusundi saciendo
monetam,hac animadverfione percelli juhemus,
". utipsorum honadeserantur carceri,ipfiqueper-
' f.:.:^y petuo fint insames: Et fi Clerici suerint delin-
quentes, ipft ultra praditlas pcenas priventur
heneftciishahitis, &prorsus reddanturinhahi-
* 1C ^ les a^ hahenda.
HaecestConstitutio soannisXXJl. P. M.
de qua mira sparguntur. Alchymistae fin-
; ,((! gunt , Pontificem Alchymiae studiofiffi-
1 mum, cum ad Artis magnae opus pertingere
Asi*L^ non polTet, exdesperationehanctamrigi
dam Constitutionem condidisse. Certe Pla
Platina. tina in ejus vita poft mortem ingentem auri
tOM.II.
sub nomine, & au&oritate Pontisiciscon-
ciliandam, in lucempublicam protruserit.
Sed necuiquam injuriamsacere videar, id
ex ipso procesiu ante peritorum oculosex-
hibito me evicl:urum consido.
Processus
Alchymicus JoanniXXII. Pontisiciperperam
adscriptus. Quem exGallica lingua inLati-
nam a me tranflatum, de verho ad
verhum sic interpretor.
A Ccipeacetumsortissimum, 4.1ib.calcis
albae, sinas ftare hoc pacto per 4 dies;
quinto vero die, mitte materiam in alembi-
cum vitreum, eamque distilla, diftillatam
bene reserva. Hoc safto, accipe salem, &
urinam cum Indico Alexandrino lib. 1 .Saiis
ammoniaci lib. 6. Semilibram salis conv-
munis praeparati > & aceti pariter semili-
T t brami
copiam apud eum inventam fuisise refert;
quod si verum est, istiusmodi tamen auri
thesaurum minime Chymicae artis benefi-
cio comparatum fuisTe credendum est, quod
tamen Alchymistae per fas, & nefas convin-
cere volunt , Pontificemque hanc Consti-
tutionemeade causa, ne quisquam praeter
eum adartis arcanum pertingeret, ex invi-
dia condidisse.
Quidquid sit, ego de Vicario Christi talia
suspicari nolim: Unde, si Platinaz creden-
dumest.egohuncaurithesaurum, uti paulo
ante diximus, Artis magnae beneficio mini-
Cap. I. posuerunt. Etsi eorumfacultatesnonsusfi-
ciant, pcenaper judicisdiscretionem in a-
liamcommutabitur, &infamesfiunt. Etsi
sintClerici ,beneficiis habitisprivantur, &
ad habenda inhabiles esficiuntur. Vide
Extravagantem ejusdem Joan. quas incipit:
Prodiens, & est sub eod. tit. collocata.
EXTRAVAGANTIS tenor.
QPondent quas non exhihent divitiaspauperes
^ Alchymista, pariter, qui sesapientes exifti-
mant, insoveam ineidunt, quamsecerunt: Nam
haudduhie hujus artis Alchymiae alterutrum se
prosessoresludisicant, cum fuaz ignorantia jmecomparatumfuisse^puto; cum velipse-
scii, eos quisupraipsosaliquid hujusmodi dixe- [meteaminsua Extravagante apertis verbis
, " ■'•■ •' ' >: : rint, admirantur; quihus cum veritas qucesita ^ A^ntt: Sed ex variis°collectaneis , sive
non suppetat, diem cernunt ,sacultates exhau- |reditibus,siveexauropropriaindustria,aut
riunt, iidemque verhis disftmulant salfitatem, ut jetiam dono, in peculium acquisita, thesau-
tandemquodnone(linrerumnatura,esJeverum rum supradistum excrevisse verisimilius
aurum, vel argentumsophisticatranfmutatione\^Q.)\xcxico . cumPontificibus media nun-
consingant: eoque interdum eorum temeritas quam,adsimiliaprocurandadesint.
damnata,& damnandaprogreditur, ut sidis me- Incidi non ita pridem in Librum Galli- i-iherAU
[ p tallis cudant puhlica monetaz Charasieres sidis ca lingua conscriptum , cui Titulus est:^j^.
m^y-oculis,&nonali(U^Alchymitumsornacisignem\J^\^-Y transmutatoire du Papkxxii.pc»<
jtSpaF' vulgumignorantemeludant. H&zc itaqueperpe-^gAn XXII. de ce nom. In quoagitur
cum. tuis volentes exulare temporihus, hac editlali \ d e modo, & ratione, qua magnae artis bene-
conslitutione sancimus, ut quicunque hujusmodi j ficj0) aurum verum, & naturale di&us Pon-
aurumi^argentum secerint, velsieri secutoWtfex m su0 palatio Avenionensi sieri cu-
... • - ; ; ; safto mandaverint, veladhocscienter dum idsie- j raverit. Sic autem incipit: Or commence le li-
;• ret, sactentihus ministraverint ,autscienter vel vre £ Alchimie, quele Papejean sit ouvrer en
, .'saurot velargento usisuerint vendendo, veldando I Avignon, du quelouvrage ilen avoit 200 rool-
ins ilutum, verum tantiponderis aurum, velar- \ [ez £un chacunpesant un quintal. Deinde to-
gentumpcena nomine inserre coganturin puhli- tjus magisterii processumfusedescribit.Ego
(umpauperihus erogandum, quantialchymitum jsane Cum modum in eo operandi penitius
exiftat, circa quodeos aliquopradiBorum modo- ■ examinassem, nil sane in eo singulare, quod
rumlegitime confiiterit deliquisfe; sacientibus autveterum Alchymistarum ingenium, aut
•.-l\v mhilominus aurum, velargentum alchymitum,\^t\molxxm m arte Magistrorum praecepta,
autipso,utpramittitur^scienterutentihusjer-lstyiumquQfaipetet^ pr33ter vulgares quas-
petuazinsamiaznotarespersis. Quodsiadprazsa- dam receptas,&aliundedescriptas, me re-
X-.CJi^; tampoenam pecuniariam exsohendam delin- periste ingenuesateor. Unde&consequen-
jpjitM quentium ipforum sacultates nonsusiiciant,pote-! ter nunc non njsi sUpp0sititium partum este,
rit discrett moderatio judicis pcenam hanc in nonsmemanisestisargumentis conje&ura-
aUam,putacarceris,velaliam,juxtaqualitatem\y\ t qUem ex Alchymistis desperatis non-
::::::■
2$
negotii, personarum disserentiam, aliasque at- ;nemo, tum ad artis veritatem consirman-
dam ,tum adnonnullam existimationem ei
" " " - - v
• .....- tendendocircumstantias,commutare.lllosvero,
.s.u ■■: " quiintantaz ignorantiam inselicitatis prorupe
■ rint, utnedum nummos vendant, Jed naturatia
..: ■'" . „ jurisprazcepta contemnant, artis excedantme-
"..."';::,"sf. tas Jegumque violent interdifla ,scientervide-
-*"" .:'-""l licet adulterinamexauro, & argento alchymito
cudendo, velsundendo, cudi, seusundi saciendo
monetam,hac animadverfione percelli juhemus,
". utipsorum honadeserantur carceri,ipfiqueper-
' f.:.:^y petuo fint insames: Et fi Clerici suerint delin-
quentes, ipft ultra praditlas pcenas priventur
heneftciishahitis, &prorsus reddanturinhahi-
* 1C ^ les a^ hahenda.
HaecestConstitutio soannisXXJl. P. M.
de qua mira sparguntur. Alchymistae fin-
; ,((! gunt , Pontificem Alchymiae studiofiffi-
1 mum, cum ad Artis magnae opus pertingere
Asi*L^ non polTet, exdesperationehanctamrigi
dam Constitutionem condidisse. Certe Pla
Platina. tina in ejus vita poft mortem ingentem auri
tOM.II.
sub nomine, & au&oritate Pontisiciscon-
ciliandam, in lucempublicam protruserit.
Sed necuiquam injuriamsacere videar, id
ex ipso procesiu ante peritorum oculosex-
hibito me evicl:urum consido.
Processus
Alchymicus JoanniXXII. Pontisiciperperam
adscriptus. Quem exGallica lingua inLati-
nam a me tranflatum, de verho ad
verhum sic interpretor.
A Ccipeacetumsortissimum, 4.1ib.calcis
albae, sinas ftare hoc pacto per 4 dies;
quinto vero die, mitte materiam in alembi-
cum vitreum, eamque distilla, diftillatam
bene reserva. Hoc safto, accipe salem, &
urinam cum Indico Alexandrino lib. 1 .Saiis
ammoniaci lib. 6. Semilibram salis conv-
munis praeparati > & aceti pariter semili-
T t brami