Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Kircher, Athanasius
Athanasii Kircheri ... Mundus subterraneus, in XII libros digestus: quo divinum subterrestris mundi opificium, mira ergasteriorum naturae in eo distributio ... universae denique naturae maiestatis & divitiae summa rerum varietate exponuntur ... (Band 2): In V libros digestus, quibus mundi subterranei fructus exponuntur — Amsterdam, 1678

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.7652#0387
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext

naturadecisum; quodseminisnaturaeapri-
mordiisrerum omnium rebus inditum, &
per universae telluris molem dissusum , iti
proportionalimatrice junftum , sive plan-
tam, siveanimalproducat. Semen autemil-
lud abinnumerisrebus decidi potest , & in
vegetabilibusquidem, abomnibus&singu-

i>\
*\\ LIB.XII. DE INSECTIS. 375
^Hj, Cap. I. Nos ut majori cum methodo insingulisj Insecla pleraqueexputrida Terrae & A-
enodandisprocedamus, universum Infetlo- 'quae substantia nasci, jara sat superque in
rtfwregnum mfeptem clajjes, veluti in toti- praecedentibusdictum suit. Quomodovero
dem Respublicas dividemus, quarum prima ' eadem ex vegetabili &fenfitiva natura origi-
esteorum inse&orum, quae favis construen- \nemsoamnancifcantur,dicendumi-estat.Di- Inffm
dis, miraquadam industria & ingenio adiximusin praecedentibus, & pro certo iup-~proportio-
Regni normam adaptato insudant; & sunt posuimus Elementa, uti in infimo Naturae
Apes, Fuci, Vespae & Cx&brones. Secundaei\ igraduconstituta sunt, itaquoqueautplan-^XT^-
Anelytrorumseuinsectorum , quae quadru- tamautanimal exse&suavirtuteproduce-(Untiam
pliciaiarumremigioaeremirregularimotu re non posTe, agerentenimultraviressuas,^^"""
sulcant, utsuntPapiliones,Bombyces, Cur- totusque eorum conatus adhujusmodige-
culiones, Erucae, Chrysalides, Xylophtori, neranda omnino foret improportionatus.
aVaw^ Orsodacnae,Cicadae. Tertiaefa. Anelytrorum Debet itaque aliud dispositae in elementis
bipennium , uti sunt muscae ordinariae, vi-jmateriae accedere seminis rationem ha-
nulae, quae exvino & aceto suam originem jbens,quodtammirisicumefFeclumpraestet;
nanciscuntur , & vulgoMoschini vocantur, |quodnosdicimusaliudnone(Te,quamfemen
Vfc^ Ephemerus, sicdiclus abuniusdiei vita,Cy- j aliunde sive ex vegetabili, siveex sensitiva
niphes, Culices, Oestri, & Tabani. Quar-
ta est Coleopterorum sive eorum , quae alas
suasvaginisconditashabent,& inde Graecis
K>As«V7<r- uoXtQ^cy., Latinis vaginopennia voczntur, ut
^ &' sunt Locustae, Bruchi, Grylli, Scarabaei,
Cantharides, Buprestae, Cicindelae, Blat-
jL;*le&. tae. Quinta est eorum, quae Graecis thcl^^.,,
L&tinissine alis vocantur; & multiplici pe-1 lis plantarumpartibus, exradicibus, corti-
dum usu motavitam agunt,utsuntformicae, j ce,ramis,foliis, sloribus, fructibus ,semini-
cimices, pediculi, ricini, pulices, lendes,! bus: nam seminalem plantarum virtutem
scorpiones, araneorum caeterorumquemul- omnibus &singulisplantarum partibusin-
tipedum genera & species , uti sunt, quos
Rriii Oniscos, Julos&Scolopendras vocant. Sex-
■h:i /aesteorum , quae nec alis, nec pedibusin-
struuntur, sed lento motuterram verrucoso
ventre radunt, &ininnumera vermium re-
ptiliumque genera & species dividuntur,
cujusmodisunt Lumbrici, Teredines, Ti-
neae, Limaces , Serpentes. Septima est eo-
.,'rum, quae in aquis natales suossortiuntur;
&suntTineae, Scoiopendrae, Pulicesmarini,
& pedibus instruuntur; ex Apodibus sunt
Hirudines,Lumbrici marini, Hippocampae,
uva marina, stellae marinae; quibustanquam
perpetuo loco affixa, quae ^cco^v^. dicuntur,
adjungimus; de quibus omnibus& singulis
ordinenonnihildicemus. Hippocampa?capi-
teequino& pectoreconspicuae, insectisan-
nularibus adnumeranturaquaticis, quorum
sigura sequitur : de quorum miris faculta-
tibus alibi ratiocinati sumus.
Mppotampa. Visa itaque varia& multi-
■ ..:.: ^f/f/^ genalnseclorumterrestrium,
aquaticorum volucrumque
divisione,nilrestatmodo,nisi
ut singulorum originesexplo-
remus,ut inventis multiplicis
ff^^ pullulaginis nidis Naturam
imitantes idem arte & inge-
nii industria in eorum produ-
clione tentemus,npn quod a-
liquid inde emolumenti nobis
in sordidis animalculis pro

isxcs

„ .1


estesupra docuimus. Unde quantb semini
proprie diclo in centro fructus delitescenti
propior est ,tanto similiorem plantam ei, a
quo semen decisum est, producit; quanto
verb ab eo remotior,uti illud, quod in foliis,
ramis , cortice, radicibus, delitescit,tanto
dissimiliorem plantam ob virtutis semina-
lis inefficaciam , magis degenerem gignit.
Cum itaque universa Telluris superficies
innumeris arborum , plantarum acgrami-
num generibus cooperta sit,hincsitutquot-
annis juxta Solisin Zodiaco motum peren-
ni quadam pericyclosi generationem eo-
rundem necelTario sequatur corruptio, ex ®uomodc
corruptione vero semen quacunque tandem
in parte delitelcens pluviis nivibuiquema-,^ ^
ceratum putrefa&umque atqueintra terrae
loculos veluti matrices quasdam fermenta-
tum, Sole aequinoclJalemsubeunte, mox se-
sc exerens in plantam juxta decisiseminis
rationem pullulascat. Hinc nascitur insi- unde m
gnis illa varietasnonnuilarumplantarum//'m" M
utisuntgeranii,tithymali,sedi,satyrii,alia-"w<^
rumque innumerarum multiplicesspecies,
quarum in uno geranio ad 24 numerantur.
Certe non alia de causa, nisi quod originem
nonimmediate a propriedifto semine,sed
ex plantae differentibus partibus seminali-
bus acquisierit, quaequantumvis sintdisfe-
rentes,exmagnaetamen similitudinisratio-
ne, ex qua stirpeprodierint, cognoscitur;
hoctamensemper inteliigi velim, si dictae
ducendisemanet,sed utNatu- Ispermaticae plantae partes eidem terrae fun-
rae cum Arte conjugium.veri-1 do pari bonitate praedito, implantatae sue-
tas causarum & mira opera- rint, alias enim degenerare quoque pos-
tionis potestas inde elucescat. j sunt, rarione aut pinguis & fertilis, aut ma-
cri
 
Annotationen