DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.39779#0129
Di Vi Bono r. Rapt. i 19
quibus impunitas concedatur» Gravior etiam est gradatorum &
praedonum violentia, quam ut poenae gratia eis indulgenda sit; ideo-
que nostris aliarumque civitatum legibus nominatim & ipsi exclu-
duntur. Denique parcius remissiones criminum indulgendse sunt;
quia cum justitiae praeceptis parum convenire videntur. Atque ex eo
ipso, ut hoc obiter admoneam , apparet; durius hodie agi cum ra-
ptoribus & grallatoribus* quam egerint majores nostri. Praeterquam
enim quod Tacitus scripsit, eos inplerisque delidis transadionem
admisille, etiam leges Francorum regumjussucompilatae, abunde
id testantut. Plerseque enim in violentiae crimine compolitionem
admittunt-ut leges Saliorum tit. 17. 16. & 64. Alamannorum tit
66. 6y. Bajuariorum tit. 3.$. 19. Frisiorumszs.8. Burgundi tamen
esfradores omnes & latrones jubent occidi Tit. 29. /. 3,^ tu. 47.
fures etiam scu noduroos, seu diurnos 5axones Tu. 4. /. 3 l. 7.
Ripuarii, r^.79.
Adjiciamus nunc locum communem de mandate, quo quaeri-
tur, an statutum de faciente loquens, (veluti hoc nostrum, dum
ait: schent, asneemt) (it etiam intelligendum de mandante? In hac
quaestione plures distinguunt, utrum statutum in rem conceptum
sit,veluti; Homicidiipcena morsejio: an in personam , veluti, Jiquis
hominem occiderit, morte pleftttur. Priore casu existimant mandam
tem comprehendi: posteriore non aequae Haec distindio adeo mihi
non probatur, ut etiam principiis&certissimis juris fundamentis re-
pugnare videatur. Quamvis enim vulgo dici soleat, statuta stride in-
terpretanda ede; id tamen tum praecipue verum est , cumstatuta ju-
ri communi, aut redae rationi adveriantur. At statutum puniens
delinquentem, non illico juri communi aut rationi adversatur, sed
potius ad eandem juris & rationis metam collimat:nempe, ut son-
tes e medio tollantur, exemplisque territi reliqui dissimiliter se ge-
rant. Itaque interpretatio ftatuti ex jure communi petenda; quoddi-
da, nihil interelse,ip{e quid facias, an per alium fieri cures: manum-
ne sceleri, an caput & consilium commodes. Neque repugnat Termo-
nis vernaculi proprietas, quo minus vim fecisse, latrocinatum die,
dicamus eum, qui per alium id fieri curavit; aut conduditia latruncu-
lorum manu usus est. Postremo, ut maxime Termonis proprietas
abhorreret, tamen statuto deficiente ad jus commune recurrendum
esse. Apage ergo ^ viris dodistam absurdam distindionem , cujus
absurditas etiam ex veteribus interpteribus non paucis suboluit.
Edist, con-
ti fur. &
vagab.§. U.
Transisal.
part.i. tir.
ii. i. 1.
Mechl. tir.
I. art. 3 o.
Zutph.tit.
II. art. 1.
7-
Jai.in.l. 7. n,
36. deiu_
risd.Clar.§.
fin. quast.
i9. n. 2.
Decia 9.
crim 32. n.
10. Quin-
tii. ded.
3 32.
Thoming.
oeci» 46.
n. ioSain».
1. §. 2 ).
gl.i. 5c gl.
2. in fin.
quibus impunitas concedatur» Gravior etiam est gradatorum &
praedonum violentia, quam ut poenae gratia eis indulgenda sit; ideo-
que nostris aliarumque civitatum legibus nominatim & ipsi exclu-
duntur. Denique parcius remissiones criminum indulgendse sunt;
quia cum justitiae praeceptis parum convenire videntur. Atque ex eo
ipso, ut hoc obiter admoneam , apparet; durius hodie agi cum ra-
ptoribus & grallatoribus* quam egerint majores nostri. Praeterquam
enim quod Tacitus scripsit, eos inplerisque delidis transadionem
admisille, etiam leges Francorum regumjussucompilatae, abunde
id testantut. Plerseque enim in violentiae crimine compolitionem
admittunt-ut leges Saliorum tit. 17. 16. & 64. Alamannorum tit
66. 6y. Bajuariorum tit. 3.$. 19. Frisiorumszs.8. Burgundi tamen
esfradores omnes & latrones jubent occidi Tit. 29. /. 3,^ tu. 47.
fures etiam scu noduroos, seu diurnos 5axones Tu. 4. /. 3 l. 7.
Ripuarii, r^.79.
Adjiciamus nunc locum communem de mandate, quo quaeri-
tur, an statutum de faciente loquens, (veluti hoc nostrum, dum
ait: schent, asneemt) (it etiam intelligendum de mandante? In hac
quaestione plures distinguunt, utrum statutum in rem conceptum
sit,veluti; Homicidiipcena morsejio: an in personam , veluti, Jiquis
hominem occiderit, morte pleftttur. Priore casu existimant mandam
tem comprehendi: posteriore non aequae Haec distindio adeo mihi
non probatur, ut etiam principiis&certissimis juris fundamentis re-
pugnare videatur. Quamvis enim vulgo dici soleat, statuta stride in-
terpretanda ede; id tamen tum praecipue verum est , cumstatuta ju-
ri communi, aut redae rationi adveriantur. At statutum puniens
delinquentem, non illico juri communi aut rationi adversatur, sed
potius ad eandem juris & rationis metam collimat:nempe, ut son-
tes e medio tollantur, exemplisque territi reliqui dissimiliter se ge-
rant. Itaque interpretatio ftatuti ex jure communi petenda; quoddi-
da, nihil interelse,ip{e quid facias, an per alium fieri cures: manum-
ne sceleri, an caput & consilium commodes. Neque repugnat Termo-
nis vernaculi proprietas, quo minus vim fecisse, latrocinatum die,
dicamus eum, qui per alium id fieri curavit; aut conduditia latruncu-
lorum manu usus est. Postremo, ut maxime Termonis proprietas
abhorreret, tamen statuto deficiente ad jus commune recurrendum
esse. Apage ergo ^ viris dodistam absurdam distindionem , cujus
absurditas etiam ex veteribus interpteribus non paucis suboluit.
Edist, con-
ti fur. &
vagab.§. U.
Transisal.
part.i. tir.
ii. i. 1.
Mechl. tir.
I. art. 3 o.
Zutph.tit.
II. art. 1.
7-
Jai.in.l. 7. n,
36. deiu_
risd.Clar.§.
fin. quast.
i9. n. 2.
Decia 9.
crim 32. n.
10. Quin-
tii. ded.
3 32.
Thoming.
oeci» 46.
n. ioSain».
1. §. 2 ).
gl.i. 5c gl.
2. in fin.