Miziołek, Jerzy: Uniwersytet Warszawski: dzieje i tradycja (Warszawa, 2005)

Aneks I

Zbigniew E. Szafrański
O depozytach Uniwersytetu Warszawskiego w Muzeum
Narodowym w Warszawie i Centrum Archeologii Śród-
ziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego

Elementy topografii, architektury i sztuki antycznej były
wykładane w ramach studium filologii klasycznej już od za-
rania Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Pewny-
mi zagadnieniami z zakresu archeologii antycznej, a także
starożytnościami (<antiąuitates) oraz - pochodzącymi głównie
z Egiptu — „osobliwościami” zajmowało się kilku profeso-
rów. Pokaźny zbiór odlewów rzeźb antycznych i numizmatów
dopełniał sfery zainteresowań ówczesnych wykładowców
i studentów. Historiografia tego aspektu badań i studiów
uniwersyteckich znalazła wyraz w publikacjach ostatniej
dekady, szczególnie w opracowaniu Jerzego Kolendo1.
Zmienne losy zbiorów odzwierciedlają burzliwą histo-
rię Uniwersytetu. Gabinet Starożytnych Osobliwości po-
wstał w 1821 roku i od tegoż roku był eksponowany także
zbiór Gabinetu Wzorów Gipsowych — „po królu Stanisła-
wie Auguście od sukcesorów w roku 1815 zakupiony”.
W 1827 roku został wydzielony Gabinet Numizmatyczny,
który wraz z gabinetami Rycin oraz Modeli i Rysunków Ar-
chitektonicznych stanowił istotną pomoc dydaktyczną.
Gabinety pełniły również funkcje placówek muzealnych,
otwartych dla publiczności. Po zamknięciu w 1831 roku
Królewskiego Uniwersytetu kolekcje sztuki starożytnej pod-
legały różnego rodzaju reorganizacjom. Do założonego
w 1862 roku Muzeum Sztuk Pięknych trafiły odlewy gip-
sowe oraz inne „starożytności” i „osobliwości”. Wraz z po-
wołaniem Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego po-
wstało w 1869 roku Muzeum Starożytności, które w 1871
roku zmieniło nazwę na Gabinet Archeologiczny, aczkol-
wiek obie nazwy były używane wymiennie albo łącznie
jeszcze w 1924 roku. Podczas I wojny światowej, w 1915
roku, wywieziono wiele obiektów Gabinetu Archeologiczne-
go do Rosji, przede wszystkim rzeczy największej wartości,

263