Modus: Prace z historii sztuki (2.2001)

z Domenikiem Beccafumim, którego
słusznie zalicza się wraz z Pontormem
i Rossem do wielkiej trójcy wczesnych
manierystów toskańskich.
Konsekwencją przyjęcia takiej
ograniczonej dwubiegunowej
perspektywy stało się uznanie
freskowej dekoracji w Poggio a Caiano
(od ok. 1519) za izolowany na gruncie
toskańskim import rzymskiej techniki
i skali dekoracji świeckiej (s. 67),
chociaż już w r. 1520 w pobliskiej
Sienie wspomniany Beccafumi ozdobił
scenami o tematyce klasycznej
sklepienie sali Palazzo Vanni,
czytelnie nawiązując do schematów
rafaelowskich w obu loggiach Farnesiny.

Mimo tych i innych jeszcze
nielicznych zastrzeżeń trzeba wszakże
podkreślić, że After Raphael jest
książką przełomową otwierającą nowe
horyzonty badawcze, i wyrazić
życzenie, aby jak najszybciej doczekała
się polskiej edycji.

Marcin FABIAŃSKI

W odpowiedzi Ewie Łużynieckiej

W siódmym numerze „Wiadomości
Konserwatorskich Wojewódzwa
Krakowskiego" opublikowałem tekst
poświęcony kościołowi Cystersów
w Mogile1. Punktem wyjścia moich
rozważań były wyniki badań
architektonicznych tejże świątyni,

przeprowadzonych wcześniej przez
Ewę Łużyniecką2. W ogólnych
zarysach przyjąłem zaproponowane
przez nią rozwarstwienie budowli, do
którego zgłosiłem jednak kilka
zastrzeżeń, ponadto starałem się
sprecyzować datowanie
poszczególnych faz wznoszenia
kościoła. W tej sytuacji nie dziwi fakt,
iż to właśnie Ewa Łużyniecka
zareagowała na moją publikację,
ogłaszając jej krytyczną recenzję.
Należy się cieszyć, że zapomniany do
niedawna klasztor staje się obecnie
przedmiotem gorącej dyskusji, która
prowadzić będzie do lepszego
poznania jego historii oraz dziejów
artystycznych. Patrząc na swój tekst
z kilkuletniej już perspektywy,
świadom jestem jego usterek. Ich
wytknięcie jest przywilejem
recenzenta, jednak poziom
merytoryczny wypowiedzi Ewy
Łużynieckiej zmusza mnie do
skomentowania przedstawionych
przez nią zarzutów.

Na wstępie wypada zaznaczyć, iż
recenzja została opublikowana
w dwóch wersjach - pierwsza ukazała
się piśmie „Architectus"3, druga zaś
w „Kwartalniku Architektury
i Urbanistyki"4. Komentarz do
pierwszego tekstu, ze względu na jego
osobliwą polszczyznę, pozostawiam
językoznawcom. Pod względem

1 M. Szyma, Architektura kościoła cystersów w Mogile w XIII i XIV wieku. Fazy budowy i ich
datowanie, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Krakowskiego" 7,1997, s. i41"1^2-

2 E. Łużyniecka, Architektura średniowiecznych klasztorów cysterskich fihacji lubiąskiej,
Wrocław 1995, zwłaszcza s. 51-83, 153.

3 Taż, Recenzja artykułu Marcina Szymy .Architektura kościoła cystersów w Mogile w XIII
i XIV wieku. Fazy budowy i ich datowanie", „Architectus" 1-2 (3-4), 1998, s 133-135.

4 Taż M Szyma, Architektura kościoła cystersów w Mogile w XIII i XIV wieku. Fazy budowy
i ich 'datowanie, Wiadomości Konserwatorskie Województwa Krakowskiego, VII: 1997,
s 141-161, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki" 43, 1998, s. 269-271.

193