Modus: Prace z historii sztuki (20.2020)

i wyrafinowanie tamtejszej architektury ogrodowej nieodmiennie wywoływały
zachwyt przybyszów z Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Percepcja dzieł sztuki
zgromadzonych na dworze Ludwika xiv zależała jednak ostatecznie od indy-
widualnej wrażliwości i przygotowania każdego z podróżnych, wśród których
znalazł się zarówno architekt, jak i nastoletni wychowanek jezuitów, znający
dzieła Berniniego. Wykształceni zwykle w kolegiach jezuickich i obeznani ze sferą
emblematyki młodzi szlachcice odczytywali poprawnie program ikonograficzny
i propagandowe treści sztuki, łącząc mitologiczny kostium ze zwycięstwami glo-
ryfikowanego Ludwika xiv, a widowiskowe tryumfy, które święcił „Rex in specie
Appollinis”62 podziwiali coraz to nowi podróżni przybywający na jego dwór.
W optyce barokowych podróżników Wersal stanowił idealną oprawę i scenografię
dla Króla Słońce, a relacje z wojaży doskonale odzwierciedlają znaczenie pałacu
w przestrzeni społeczno-kulturowej. •
62 BCzart, rkps 1152 n, s. 50.

„Różne sztuki wód” i Bernini...

113