DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.24989#0016
II. MIASTO PÓŹNOŚREDNIOWIECZNE
W r. 1323, w osobach książąt Andrzeja i Lwa II otrutych przez
bojarów, wymarła dynastia książąt halickich. Tron objął książę
Bolesław Trojdenowicz z mazowieckiej linii Piastów (po przejściu
na prawosławie Jerzy II), który jednak w r. 1340 podzielił los swych
poprzedników. Ruś Halicka stała się teraz przedmiotem rozgrywek
pomiędzy Polską, Węgrami i Litwą, tym bardziej że Orda tatarska,
jej nominalny zwierzchnik, była już w tym czasie daleka od swej
dawnej potęgi. Z walk tych wyszedł zwycięsko król Kazimierz Wielki,
który natychmiast po śmierci ks. Bolesława-Jerzego zgłosił swe prawa
do spadku po krewniaku i zbrojnie zajął miasto wraz z całą pro-
wincją. Utrzymanie nabytku nie przyszło mu łatwo, gdyż przez nas-
tępne piętnastolecie tiwały najazdy tatarskie i litewskie, z których
ostatni w r. 1353 doszczętnie zniszczył Lwów. Po śmierci Kazimierza
nastąpiły zresztą kolejne zmiany. W r. 1370 król Ludwik Węgierski
wcielił Ruś do Węgier, początkowo administrując nią za pośred-
nictwem księcia Władysława Opolczyka, a następnie poprzez wę-
gierskich starostów. Córka Ludwika królowa Jadwiga w r. 1387,
w wyniku wyprawy rozstrzygniętej bitwą pod Stubnem, przywróciła
jednak Ruś Królestwu Polskiemu, w którego granicach miała po-
zostać aż do I rozbioru. Lwów stał się stolicą rozległego woje-
wództwa ruskiego. W r. 1412 została tu przeniesiona z Halicza
metropolia rzymskokatolicka, druga obok gnieźnieńskiej w całym
królestwie, której podlegały biskupstwa w Przemyślu, Chełmie, Wło-
dzimierzu Wołyńskim (później w Łucku), Kijowie, Kamieńcu Po-
dolskim oraz w Serecie w Mołdawii.
Wiek XV i początek XVI w dalszym ciągu nie były dla Lwowa
spokojne. Położenie in faucibus infidelium - w paszczy niewiernych
- wciąż dawało o sobie znać. W latach 1438, 1444 i 1453 pod mury
miasta dotarły plądrujące czambuły tatarskie. W r. 1498 Lwów wy-
trzymał kolejno trzy natarcia: wołoskie, tatarskie i tureckie. Oblę-
żenie wołoskie powtórzyło się jeszcze w r. 1509. Bywały i momenty
niepokojów wewnętrznych. W r. 1464 mieszczaństwo lwowskie mu-
siało zawrzeć z okoliczną szlachtą konfederację, jedyną tego rodzaju
w dziejach dawnej Rzeczypospolitej, dla obrony przed panoszącym
12
W r. 1323, w osobach książąt Andrzeja i Lwa II otrutych przez
bojarów, wymarła dynastia książąt halickich. Tron objął książę
Bolesław Trojdenowicz z mazowieckiej linii Piastów (po przejściu
na prawosławie Jerzy II), który jednak w r. 1340 podzielił los swych
poprzedników. Ruś Halicka stała się teraz przedmiotem rozgrywek
pomiędzy Polską, Węgrami i Litwą, tym bardziej że Orda tatarska,
jej nominalny zwierzchnik, była już w tym czasie daleka od swej
dawnej potęgi. Z walk tych wyszedł zwycięsko król Kazimierz Wielki,
który natychmiast po śmierci ks. Bolesława-Jerzego zgłosił swe prawa
do spadku po krewniaku i zbrojnie zajął miasto wraz z całą pro-
wincją. Utrzymanie nabytku nie przyszło mu łatwo, gdyż przez nas-
tępne piętnastolecie tiwały najazdy tatarskie i litewskie, z których
ostatni w r. 1353 doszczętnie zniszczył Lwów. Po śmierci Kazimierza
nastąpiły zresztą kolejne zmiany. W r. 1370 król Ludwik Węgierski
wcielił Ruś do Węgier, początkowo administrując nią za pośred-
nictwem księcia Władysława Opolczyka, a następnie poprzez wę-
gierskich starostów. Córka Ludwika królowa Jadwiga w r. 1387,
w wyniku wyprawy rozstrzygniętej bitwą pod Stubnem, przywróciła
jednak Ruś Królestwu Polskiemu, w którego granicach miała po-
zostać aż do I rozbioru. Lwów stał się stolicą rozległego woje-
wództwa ruskiego. W r. 1412 została tu przeniesiona z Halicza
metropolia rzymskokatolicka, druga obok gnieźnieńskiej w całym
królestwie, której podlegały biskupstwa w Przemyślu, Chełmie, Wło-
dzimierzu Wołyńskim (później w Łucku), Kijowie, Kamieńcu Po-
dolskim oraz w Serecie w Mołdawii.
Wiek XV i początek XVI w dalszym ciągu nie były dla Lwowa
spokojne. Położenie in faucibus infidelium - w paszczy niewiernych
- wciąż dawało o sobie znać. W latach 1438, 1444 i 1453 pod mury
miasta dotarły plądrujące czambuły tatarskie. W r. 1498 Lwów wy-
trzymał kolejno trzy natarcia: wołoskie, tatarskie i tureckie. Oblę-
żenie wołoskie powtórzyło się jeszcze w r. 1509. Bywały i momenty
niepokojów wewnętrznych. W r. 1464 mieszczaństwo lwowskie mu-
siało zawrzeć z okoliczną szlachtą konfederację, jedyną tego rodzaju
w dziejach dawnej Rzeczypospolitej, dla obrony przed panoszącym
12