DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.28780#0159
i8j INSCRIPTIONES MESSANENSES CUM ANIMADV. G. GUALTH. 184.
XXVIII.
AXPHAIOC
etttxhC toiC katoi
xomenoiC mNSiaCxapin
Auretius
Eutycbes Ma~
nibus memoria ergo
XXIX.
©EOlC kata.
$ABIA MEA ..
ezhCen.e.. .
Diis Man.
Mhabia Mel..
vixit an.
A
III. ab Urbe lapide , in via , rure CotltisTarum,
in villa Josephi Betthoni ,JC. bis Magna Regit. CurUJu-
dicis, C5 3 Philippi III. Conjiliarii. in marmore pojl divi-
sum Imperium perfcripto.
% Ma
EKH
MH0H
Obdor-
OMaPKO
mivit
C5 KaA
Marcui
jiVEPis
Calo-
ENTH
C 00 AEu
nap
KNHITO
kat«Fo
MAPIM
aPON
veri F.
HUBERTI GOLTZII
C A T A N A,
Chalcidensium e Naxo Colonia.
A T A N A , Chalcidenfium e
Naxo profe6torum urbs Leon-
tinorum agris vicina erat ; qute
ea qua Euronotum respiciebat
plaga mari Ionio obversa, ceteris
yero ad radices IEtn<e mon-
tis, cui subjesta erat, exten-
ditur. Chalcidensium namque pars altera nono
postquam Naxum condiderant anno, sedes suas,
quod paludum ac ssuminum ex JEtna erumpen-
tium eluvionibus, aer gravis pestilens move-
retur, deserere coa<fta, hunc sibi locum eodem
fere tempore, quo reliqua pars in Leontinos (ut
meminimus) profe&a erat, delegerunt ; coloniam-
que duce deduxerunt. Variant tamenau-
6tores; stlnt enim qui Catano duce dedu£tam, bc ab
hoc urbetn Catanamdi6tam malint; alii vero Lheo-
clem ducem aubtorem Colonias produnt. Hiero
gata^ senior, Syracufanorum tyrannus, Catanaurbeex-
m^‘pugnata,expulsisque civibus, colonorum decem
milliapartimex Megarenfibus 6c Gelensbus,partim
ex Syracufanis,coMcv\ym ,d\d.rib\\to viritimagro
ad hanc ui bem incolendam deduxerat; Doricisque
& Laconicis legibus & institutis exornaverat: & ut
jetna veluti nov£e urbis conditor haberetur, abrogato
urbs. Catance nomine , JEtnam cam deinceps appel-
lari voluit: idque tanto ltudio, ut se quoqueci-
vem jEtnaum dici 6c salutari, imo 6c in Olym-
picis vibtor non Syracufanum se aut Gelenfem
(quanquam ex Gela oriundus esiet ) ceterum no-
va ambitione jEtnceum etiam per praeconem
pronunciari justerit. Quumque idem Hiero o-
riginem suam a Lindiis Rhodi populis repeteret,
ipsique Rhodo caput solis radiis cin6tum pro in-
signi fuerit, verosimile est hinc 6c Gatanensium
64nummos parte adversa solis caput, aversa autem
Hieronis vi6toriam (ter enim vicit, semel qua-
drigis, bis cclete) exprimere. CatanenfibusHie-
chro- ro Chromium, quem ob singularem modestiam,
mivs £&- probitatem ac fortitudinem diligebat, praefece-
tan&ortimrat. qaj & ipscinPythiis vi6tor, ut patria jEtnceus
■pr&sedus procjaiTiatllsesl ^Catanenfesmtcm $ quos Hieto pa-
triissedibusexpulerat, in Leontinorum Rempubli-
cam adscripsit. Fato deinde in hac urbefun6tus,
funerenon minori acivibuselatusest , atquesiur-
bisipsius conditorfuisset.Morte ejusevulgata, Ca-
tanenses,quosin Leontinorum civitacem transscri-
pserat, patriie amilTm desiderio aTtuantes, ar-
ma sumunt, novos colonos ejiciunt 5 tyranni
C
E
F
tumulum evertuntj pristinumque urbi Cux Ca-
tanre nomen restituunt. Coloni Catana expulsi,
incertis aliquamdiu sedibus vagati , lnuejfam^mvsh
tandem ad sEtn*e montis radicem duodecim a
Catana m. p. condiderunt, jEtnamayxc 6c hanc
veiuti Hieronem ejus conditorem asterentes, ap-
pellarunt. Ipsius vero Catance urbis situs ita se-
se habebat, ut Amenas ssuvius pleno in eam al- amenas
veo iilaberetur, qui ex radicibus AEtrne montis, fl.
occulto tamen, nec habtenus satis pervefiigato
fonte prossuit. Hic amnis obturatis fontium
venis, totus aliquando per aliquot annos evane-
scit : rursusque subito nonnunquam 6c alterno
postquam se condiderat anno, asstu erumpens,
ex crasso ac gravi aere pestilitatem urbi aspirat:
aut agrorum plana indubta sterilitate inundat.
Ager hamque Catanensis amplisiimam habebaE
planiciem, eamque frumenti feracistimam, quas
ii quando Amenre exundationibus stagnaret, to-
t& propemodum Siciliee famem minabacur. Col-
les vero agri Catanensis, igneo ex JEtna pro-
ssuvio, 6c cinere, quem subinde evomit, re-
spersi, vini segetum proventu veluti lsetami-
ne stercorati, luxuriabant. Via autem Leonti-
na 06I0 m.p. a Catana^ Terias ssuvius in mareXERUs
sese exonerat , pisciumque copia 6c salubritate ft.
commendatur. Ultra Teriam quatuor m. p.
Symcethus amnis in agro Leontino celebris est,syMAE.
ad ejus namque fontes, ut Poetae produnt, Ju-ihvsvi
piter Thaliam nympham compressit: quae ex eo-
dem gemellos peperit Palicos di6fos : quortim T,,4I_TCr
numina Siculi reges religiole colebant, ac per^i.
oracuia consulebant. Refertur res mira auditu,
6c vix fidem apud posteritatem inventura, nisi
au6toritate Arifiutelis confirmata esset: quod si
quando lis aliqua sacramenco dirimenda esset, is
qui ad concepta verba juraturus erat , eadem
verba in tabulis a se conscripta 6c obsignata,
in fontem Palicis sacrum immittebat ; quce si
justum foret ,quod juraturus estet, ssuitabant-,
sin dolus subesset, statim mergebantur; atque is
qui pejeraturus erat, ssammis, quas e fonte pro-
rumpebant, correptus , in cinerem solvebatur.
alii hanc hiftoriam paullo aliter, sed fere ad si-
miiem eventum prodiderunt. Ab ostio Symce-
thi ssuminis oram littoralem , quae ad Leontinos
usque pertinebat, Xuthiam olim a Xutho jE>oli6^
fiiio , qui huic rcgioni dominabatur , diciam*uTftn.
fuisse observo. Caianam verb ad ea litora, qui- ’ e^°-
, bus
XXVIII.
AXPHAIOC
etttxhC toiC katoi
xomenoiC mNSiaCxapin
Auretius
Eutycbes Ma~
nibus memoria ergo
XXIX.
©EOlC kata.
$ABIA MEA ..
ezhCen.e.. .
Diis Man.
Mhabia Mel..
vixit an.
A
III. ab Urbe lapide , in via , rure CotltisTarum,
in villa Josephi Betthoni ,JC. bis Magna Regit. CurUJu-
dicis, C5 3 Philippi III. Conjiliarii. in marmore pojl divi-
sum Imperium perfcripto.
% Ma
EKH
MH0H
Obdor-
OMaPKO
mivit
C5 KaA
Marcui
jiVEPis
Calo-
ENTH
C 00 AEu
nap
KNHITO
kat«Fo
MAPIM
aPON
veri F.
HUBERTI GOLTZII
C A T A N A,
Chalcidensium e Naxo Colonia.
A T A N A , Chalcidenfium e
Naxo profe6torum urbs Leon-
tinorum agris vicina erat ; qute
ea qua Euronotum respiciebat
plaga mari Ionio obversa, ceteris
yero ad radices IEtn<e mon-
tis, cui subjesta erat, exten-
ditur. Chalcidensium namque pars altera nono
postquam Naxum condiderant anno, sedes suas,
quod paludum ac ssuminum ex JEtna erumpen-
tium eluvionibus, aer gravis pestilens move-
retur, deserere coa<fta, hunc sibi locum eodem
fere tempore, quo reliqua pars in Leontinos (ut
meminimus) profe&a erat, delegerunt ; coloniam-
que duce deduxerunt. Variant tamenau-
6tores; stlnt enim qui Catano duce dedu£tam, bc ab
hoc urbetn Catanamdi6tam malint; alii vero Lheo-
clem ducem aubtorem Colonias produnt. Hiero
gata^ senior, Syracufanorum tyrannus, Catanaurbeex-
m^‘pugnata,expulsisque civibus, colonorum decem
milliapartimex Megarenfibus 6c Gelensbus,partim
ex Syracufanis,coMcv\ym ,d\d.rib\\to viritimagro
ad hanc ui bem incolendam deduxerat; Doricisque
& Laconicis legibus & institutis exornaverat: & ut
jetna veluti nov£e urbis conditor haberetur, abrogato
urbs. Catance nomine , JEtnam cam deinceps appel-
lari voluit: idque tanto ltudio, ut se quoqueci-
vem jEtnaum dici 6c salutari, imo 6c in Olym-
picis vibtor non Syracufanum se aut Gelenfem
(quanquam ex Gela oriundus esiet ) ceterum no-
va ambitione jEtnceum etiam per praeconem
pronunciari justerit. Quumque idem Hiero o-
riginem suam a Lindiis Rhodi populis repeteret,
ipsique Rhodo caput solis radiis cin6tum pro in-
signi fuerit, verosimile est hinc 6c Gatanensium
64nummos parte adversa solis caput, aversa autem
Hieronis vi6toriam (ter enim vicit, semel qua-
drigis, bis cclete) exprimere. CatanenfibusHie-
chro- ro Chromium, quem ob singularem modestiam,
mivs £&- probitatem ac fortitudinem diligebat, praefece-
tan&ortimrat. qaj & ipscinPythiis vi6tor, ut patria jEtnceus
■pr&sedus procjaiTiatllsesl ^Catanenfesmtcm $ quos Hieto pa-
triissedibusexpulerat, in Leontinorum Rempubli-
cam adscripsit. Fato deinde in hac urbefun6tus,
funerenon minori acivibuselatusest , atquesiur-
bisipsius conditorfuisset.Morte ejusevulgata, Ca-
tanenses,quosin Leontinorum civitacem transscri-
pserat, patriie amilTm desiderio aTtuantes, ar-
ma sumunt, novos colonos ejiciunt 5 tyranni
C
E
F
tumulum evertuntj pristinumque urbi Cux Ca-
tanre nomen restituunt. Coloni Catana expulsi,
incertis aliquamdiu sedibus vagati , lnuejfam^mvsh
tandem ad sEtn*e montis radicem duodecim a
Catana m. p. condiderunt, jEtnamayxc 6c hanc
veiuti Hieronem ejus conditorem asterentes, ap-
pellarunt. Ipsius vero Catance urbis situs ita se-
se habebat, ut Amenas ssuvius pleno in eam al- amenas
veo iilaberetur, qui ex radicibus AEtrne montis, fl.
occulto tamen, nec habtenus satis pervefiigato
fonte prossuit. Hic amnis obturatis fontium
venis, totus aliquando per aliquot annos evane-
scit : rursusque subito nonnunquam 6c alterno
postquam se condiderat anno, asstu erumpens,
ex crasso ac gravi aere pestilitatem urbi aspirat:
aut agrorum plana indubta sterilitate inundat.
Ager hamque Catanensis amplisiimam habebaE
planiciem, eamque frumenti feracistimam, quas
ii quando Amenre exundationibus stagnaret, to-
t& propemodum Siciliee famem minabacur. Col-
les vero agri Catanensis, igneo ex JEtna pro-
ssuvio, 6c cinere, quem subinde evomit, re-
spersi, vini segetum proventu veluti lsetami-
ne stercorati, luxuriabant. Via autem Leonti-
na 06I0 m.p. a Catana^ Terias ssuvius in mareXERUs
sese exonerat , pisciumque copia 6c salubritate ft.
commendatur. Ultra Teriam quatuor m. p.
Symcethus amnis in agro Leontino celebris est,syMAE.
ad ejus namque fontes, ut Poetae produnt, Ju-ihvsvi
piter Thaliam nympham compressit: quae ex eo-
dem gemellos peperit Palicos di6fos : quortim T,,4I_TCr
numina Siculi reges religiole colebant, ac per^i.
oracuia consulebant. Refertur res mira auditu,
6c vix fidem apud posteritatem inventura, nisi
au6toritate Arifiutelis confirmata esset: quod si
quando lis aliqua sacramenco dirimenda esset, is
qui ad concepta verba juraturus erat , eadem
verba in tabulis a se conscripta 6c obsignata,
in fontem Palicis sacrum immittebat ; quce si
justum foret ,quod juraturus estet, ssuitabant-,
sin dolus subesset, statim mergebantur; atque is
qui pejeraturus erat, ssammis, quas e fonte pro-
rumpebant, correptus , in cinerem solvebatur.
alii hanc hiftoriam paullo aliter, sed fere ad si-
miiem eventum prodiderunt. Ab ostio Symce-
thi ssuminis oram littoralem , quae ad Leontinos
usque pertinebat, Xuthiam olim a Xutho jE>oli6^
fiiio , qui huic rcgioni dominabatur , diciam*uTftn.
fuisse observo. Caianam verb ad ea litora, qui- ’ e^°-
, bus