DOI article:
Kriegseisen, Anna: Konstrukcja i techniki montażu oraz wykończenia ołtarzy i epitafiów powstałych w gdańskich warsztatach kamieniarskich w XVII w.
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.43437#0059
Są to zazwyczaj kompozycje złożone z detalu architektonicznego i dekoracji
rzeźbiarskiej wykonanej z różnych rodzajów kamieni, a także z elementów
metalowych (atrybuty figur alegorycznych, skrzydła anielskie, wstęgi i ban-
derole z napisami, podłoża portretów) oraz malarskiej oprawy wykonanej
na tynku wokół obiektu czy na pokrywającej ścianę tkaninie lub skórze (il. 1).
Konstrukcja
i techniki
montażu oraz
wykończenia...
marmur
alabaster
marmur
marmur
czarny wapień-
czerwony wapień
czerwony wapień
alabaster
dekoracja malarska
na ścianie
piaskowiec gotlandzki,
polichromia imitująca
inne materiały kamienne
Epitafium Johanna Jungschulza
Kościół Mariacki (Galeria II
w Elblągu, 1631
oltar/ “Eccc Homo”,
kościół ŚŚ. Piotra i Pawia w Gdańsku,
IL 1. Schemat przedstawiający zastosowanie materiałów w epitafium i ołtarzu, fot. Anna Kriegseisen
Kamienna kompozycja pochodząca z pierwszej połowy XVII w. podlegała
temu samemu schematowi barwnemu niezależnie od rodzaju obiektu. Został
on wykształcony przed rokiem 1550, a importowano go z Niderlandów dzię-
ki artystom, którzy stamtąd pochodzili, jak na przykład Wilhelm van den
Blocke z Mechelen. Schemat polegał na zestawieniu trzech barw kamieni:
czarnych, czerwonych i białych. Kamienie czarne stosowano w elementach
architektonicznych poziomych, takich jak cokoły, gzymsy, ale także ramy,
tablice inskrypcyjne (w formie płyt lub wypukłych owali), z rzadka trzony
kolumn. Płyty czerwone montowano jako tła architektoniczne o większej
powierzchni, np. okładziny węgarów w portalach, tła i nisze za kolumna-
mi, belkowania, arkady, baldachimy kominków, kostki cokołowe kolumn
(il. 2). Zdarzało się, że z czerwonego wapienia wykonywano gzymsy, które
następnie malowano na czarno. Tak zrobiono w przypadku górnego gzymsu
57
rzeźbiarskiej wykonanej z różnych rodzajów kamieni, a także z elementów
metalowych (atrybuty figur alegorycznych, skrzydła anielskie, wstęgi i ban-
derole z napisami, podłoża portretów) oraz malarskiej oprawy wykonanej
na tynku wokół obiektu czy na pokrywającej ścianę tkaninie lub skórze (il. 1).
Konstrukcja
i techniki
montażu oraz
wykończenia...
marmur
alabaster
marmur
marmur
czarny wapień-
czerwony wapień
czerwony wapień
alabaster
dekoracja malarska
na ścianie
piaskowiec gotlandzki,
polichromia imitująca
inne materiały kamienne
Epitafium Johanna Jungschulza
Kościół Mariacki (Galeria II
w Elblągu, 1631
oltar/ “Eccc Homo”,
kościół ŚŚ. Piotra i Pawia w Gdańsku,
IL 1. Schemat przedstawiający zastosowanie materiałów w epitafium i ołtarzu, fot. Anna Kriegseisen
Kamienna kompozycja pochodząca z pierwszej połowy XVII w. podlegała
temu samemu schematowi barwnemu niezależnie od rodzaju obiektu. Został
on wykształcony przed rokiem 1550, a importowano go z Niderlandów dzię-
ki artystom, którzy stamtąd pochodzili, jak na przykład Wilhelm van den
Blocke z Mechelen. Schemat polegał na zestawieniu trzech barw kamieni:
czarnych, czerwonych i białych. Kamienie czarne stosowano w elementach
architektonicznych poziomych, takich jak cokoły, gzymsy, ale także ramy,
tablice inskrypcyjne (w formie płyt lub wypukłych owali), z rzadka trzony
kolumn. Płyty czerwone montowano jako tła architektoniczne o większej
powierzchni, np. okładziny węgarów w portalach, tła i nisze za kolumna-
mi, belkowania, arkady, baldachimy kominków, kostki cokołowe kolumn
(il. 2). Zdarzało się, że z czerwonego wapienia wykonywano gzymsy, które
następnie malowano na czarno. Tak zrobiono w przypadku górnego gzymsu
57