DOI article:
Wardzyński, Michał: Marmo bianco statuario z Carrary oraz inne importowane gatunki marmurów włoskich w małej architekturze i rzeźbie na terenie dawnej Rzeczypospolitej od XVI do końca XVIII w.
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.43437#0100
IL 2. Olesko, zamek, muzeum - filia
Lwowskiej Galerii Sztuki, popiersie
królowej Barbary Zapolyi, 1512-1515,
wyk. nieustalony rzeźbiarz włoski
czynny na Węgrzech (atryb.), marmur
apuański, fot. domena publiczna
popiersie pierwszej żony Zygmunta I Starego
(1512-1515, il. 2), sprowadzony z inicjatywy księ-
cia Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła „Sierotki”
do niezrealizowanego ostatecznie kościoła parafial-
nego w Nieświeżu znakomity ołtarz główny (1583,
obecnie jako boczny Świętego Krzyża w tamtejszej
świątyni Jezuitów; il. 3), a następnie późniejsze
o ćwierćwiecze tondo z biustem portretowym syna
Krzysztofa (zm. 1607, wyk. 1608), oba dłuta Wene-
cjanina Cesare Franco (il. 4)23.
Tak znikomy procent realizacji nie może
jednak dziwić w tym okresie - import marmuru
kararyjskiego do państw zachodnioeuropejskich
rozwijał się stopniowo przez całe szesnaste stule-
cie za sprawą kupców genueńskich, by osiągnąć
szeroką skalę dopiero na początku XVII w. między
innymi za sprawą działalności ulokowanej w tos-
kańskim Livorno spółki przewozowej Willema
van den Broecka z Antwerpii24. W krótkim czasie
II. 3. Nieśwież, kościół parafialny
(pojezuicki), ołtarz boczny
Św. Krzyża, 1583, proj. Girolamo
Campagna (atryb.), wyk. Cesare
Franco z Padwy, marmury: apuański,
Bardiglio, nieustalonego pochodzenia,
fot. Piotr J. Jamski, 2004
1900, t. 6, s. LXIII; Władysław Łuszczkiewicz, Mniemana sta-
tua Najśw. Panny, dar Klemensa VII w kościele w Łasku, ibidem,
s. CXXIII; Helena Kozakiewiczowa, Mecenat Jana Łaskiego
(z zagadnień sztuki renesansowej w Polsce), „Biuletyn Historii
Sztuki” 1961, nr 1, s. 12; Piotr Tafiłowski, Jan Łaski (1456-1531)
kanclerz koronny i prymas Polski, Warszawa 2007, s. 380-381,
tu rekapitulacja badań połączona z hipotezą o nieco później-
szym pochodzeniu płaskorzeźby.
23 Tadeusz Bernatowicz, Miles Christianus et Peregrinus.
Fundacje Mikołaja Radziwiłła „Sierotki” w ordynacji nieświe-
skiej, Warszawa 1998, s. 95, 97, 101-102, 124-125, 127, il. 93,
94, 97-100, 118, 119; Wardzyński, Analiza materiałowa...,
s. 196-197, 205-207, il. 7, 8,16.
24 Marie-Christine Engels, Merchants, Interlopers, Sea-
men and Corsairs. The ‘Flemish’ Community in Livorno and
Genoa (1615-1635), Hilversum 1997, s. 45, 122, 184. Z naj-
nowszych prac por. Cinzia M. Sicca Bursill-Hall, The marble
trade in the sixteenth century: Pietro Torrigiani and the com-
panies of Bardi, Cavalcanti and Botti in Antwerp and Bruges
[w:] Carrara Marble and the Low Countries from the Middle
Ages to Today, ed. Emil Van Binebekke i Leon Lock, Brussel-
Leuven 2016 (w druku); Krista De Jonge, Luxury Artefacts. The
Early Modern Low Countries and the Genoese Trading Network
in Carrara Marble [w:] Carrara Marble (w druku); Geraldine
Patigny, Brussels, La place du marbre dans la sculpture a Brux-
elles a I’epoque de Jerome Du Quesnoy pere etfils [w:] Carrara
Marble (w druku).
98