DOI Artikel:
Michalak, Michał: Czy Michał Archanioł nosi włoską zbroję płytową? Analiza bronioznawcza Sądu Ostatecznego Hansa Memlinga
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45145#0021
Fryderyka (ii. 19)55. Zbroja wykonana w 1451 r. pochodzi z mediolańskiego
warsztatu Tommaso Negroniego zwanego Missaglia, jednak badacze zwracają
uwagę na francuską stylistykę całego garnituru. Hipoteza ta zakłada, rzecz jasna,
istnienie odrębności gustów i lokalnej mody niderlandzkiej. Omówiona przeze
mnie ikonografia wskazuje wszakże na istnienie na terenie Burgundii i Nider-
landów lokalnych odmian uzbrojenia.
Na tej podstawie, mimo pewnych niejasności przedstawienia, zbroję Michała
Archanioła z Sądu Ostatecznego Hansa Memlinga należałoby sklasyfikować
jako produkt lokalnej, niderlandzkiej estetyki. Istnienie odrębnego stylu jest
możliwe, tym bardziej że omawiany region należał do obszarów przodujących
w rzemiośle i sztuce europejskiej końca średniowiecza. Można mieć nadzieję,
że dalsze badania uzbrojenia przedstawionego w piętnasto wiecznym malarstwie
flamandzkim dostarczą kolejnych dowodów na poparcie mojej tezy o lokalnym
charakterze zbroi z gdańskiego Sądu Ostatecznego.
Is Archangel Michael Wearing an Italian Platę Armour? Arms-Orientation
Analysis ofHans Memlings Last Judgment
The article analyses the armament shown in The Last Judgement Triptych, painted
by Hans Memling (1467-71). The author of the article focuses on the figurę of Archangel
Michael, who is presented twice in the painting: in the middle of the piece as a person
weighing deeds and on the outer wing, where Memling introduces Catharine Tanagli,
the founder s wife. The stylistic analysis of the work discovers a major similarity to piąte
armour in both images of the Archangel.
Further examination of the Archangels armour in The Last Judgement and the
comparison with Italian-style armours in two other Memlings paintings: the diptych
Virgin and Child with Musician Angels, with St George and Donor and The Virgin and
Child with an Angel, St George and Donor reveal similarities in the look of the cuirass,
piąte hand armour and piąte leg armour, with just slight differences in the case of the
sabatons. However, it is difficult to clearly define the entire stylistics of the discussed
armour, sińce the Archangel is wearing a coat over the pauldrons, which makes them
invisible and impossible to characterize.
An extended research into other Netherlandish pieces of art from the period, such as
The Last Judgement by Petrus Christus from 1452, the tapestry based on the lost Justice
ofTrajan and Herkinbald by Rogier van der Weyden from 1461, and the knights shield
from the British Museum dated to the 1460s - 70s, demonstrates presumably a third
separate armourer style in Western Europę, next to the Italian and German ones.
The aesthetics of the above-mentioned pieces show a strong Eombardian influence,
especially in the form of big asymmetrical pauldrons and other elements of hand pro-
tection, as well as a certain similarity of other details. This means that the protective
55 Zbroja ze zbiorów Kunsthistorisches Museum w Wiedniu, zob. Bruno Thomas, Ortwin Gam-
ber, Katalog der Leibrustkammer: Der Zeitraum von 500 bis 1530, przy Kunsthistorisches Museum,
Wien 1976; Mario Scalini, The Armoury ofthe Castle ofChurburg, Magnus. Udine 1996, s. 69-70.
Czy Michał
Archanioł nosi
włoską zbroję
płytową... ?
21
warsztatu Tommaso Negroniego zwanego Missaglia, jednak badacze zwracają
uwagę na francuską stylistykę całego garnituru. Hipoteza ta zakłada, rzecz jasna,
istnienie odrębności gustów i lokalnej mody niderlandzkiej. Omówiona przeze
mnie ikonografia wskazuje wszakże na istnienie na terenie Burgundii i Nider-
landów lokalnych odmian uzbrojenia.
Na tej podstawie, mimo pewnych niejasności przedstawienia, zbroję Michała
Archanioła z Sądu Ostatecznego Hansa Memlinga należałoby sklasyfikować
jako produkt lokalnej, niderlandzkiej estetyki. Istnienie odrębnego stylu jest
możliwe, tym bardziej że omawiany region należał do obszarów przodujących
w rzemiośle i sztuce europejskiej końca średniowiecza. Można mieć nadzieję,
że dalsze badania uzbrojenia przedstawionego w piętnasto wiecznym malarstwie
flamandzkim dostarczą kolejnych dowodów na poparcie mojej tezy o lokalnym
charakterze zbroi z gdańskiego Sądu Ostatecznego.
Is Archangel Michael Wearing an Italian Platę Armour? Arms-Orientation
Analysis ofHans Memlings Last Judgment
The article analyses the armament shown in The Last Judgement Triptych, painted
by Hans Memling (1467-71). The author of the article focuses on the figurę of Archangel
Michael, who is presented twice in the painting: in the middle of the piece as a person
weighing deeds and on the outer wing, where Memling introduces Catharine Tanagli,
the founder s wife. The stylistic analysis of the work discovers a major similarity to piąte
armour in both images of the Archangel.
Further examination of the Archangels armour in The Last Judgement and the
comparison with Italian-style armours in two other Memlings paintings: the diptych
Virgin and Child with Musician Angels, with St George and Donor and The Virgin and
Child with an Angel, St George and Donor reveal similarities in the look of the cuirass,
piąte hand armour and piąte leg armour, with just slight differences in the case of the
sabatons. However, it is difficult to clearly define the entire stylistics of the discussed
armour, sińce the Archangel is wearing a coat over the pauldrons, which makes them
invisible and impossible to characterize.
An extended research into other Netherlandish pieces of art from the period, such as
The Last Judgement by Petrus Christus from 1452, the tapestry based on the lost Justice
ofTrajan and Herkinbald by Rogier van der Weyden from 1461, and the knights shield
from the British Museum dated to the 1460s - 70s, demonstrates presumably a third
separate armourer style in Western Europę, next to the Italian and German ones.
The aesthetics of the above-mentioned pieces show a strong Eombardian influence,
especially in the form of big asymmetrical pauldrons and other elements of hand pro-
tection, as well as a certain similarity of other details. This means that the protective
55 Zbroja ze zbiorów Kunsthistorisches Museum w Wiedniu, zob. Bruno Thomas, Ortwin Gam-
ber, Katalog der Leibrustkammer: Der Zeitraum von 500 bis 1530, przy Kunsthistorisches Museum,
Wien 1976; Mario Scalini, The Armoury ofthe Castle ofChurburg, Magnus. Udine 1996, s. 69-70.
Czy Michał
Archanioł nosi
włoską zbroję
płytową... ?
21