Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (16.2017)

II. 21. Gdynia Działki Leśne, ul. Tatrzańska, dom typu Vc, proj. Stanisław Ziołowski, 1934,
zbiory Archiwum Wydziału Architektury i Urbanistyki UMG, sygn. akt 133/65

Ekspresjonistyczna gra światłocienia, którą operował Ziołowski, stanowiła
efekt rzadko spotykany w podporządkowanym funkcji, higienie i niskim kosztom
budownictwie społecznym. Należy jednak pamiętać, iż willowe Działki Leśne
rządziły się innymi prawami niż robotnicze Witomino - inne było przeznacze-
nie dzielnicy, warunki terenowe oraz oczekiwania mieszkańców, co zdecydowa-
nie poszerzało wachlarz potencjalnych architektonicznych rozwiązań. Motywy
morskie, dziś powszechnie kojarzone z gdyńską ikonosferą, zaczęły regularnie
pojawiać się w budownictwie tego miasta w drugiej połowie lat trzydziestych wraz
z realizowanymi z wielkim rozmachem kamienicami Śródmieścia. W tym czasie
elementy opływowe (z ang. streamline), obecne w architekturze już od końca lat
dwudziestych, zaczęły powoli wypierać modę na funkcjonalistyczne, pudełkowate
bryły93. Bulaje i zaokrąglenia w projekcie Vc są więc jednym z bardzo wczes-
nych zwiastunów nadchodzących trendów, a także wyrazem indywidualnego
stylu architekta, tak różnego od upodobań chociażby Jędrzejewskiego. Można
powiedzieć, iż Ziołowskiemu udało się „przemycić” drobne elementy architek-
tury wielkomiejskiej do stypizowanego projektu ekonomicznego budownictwa.

93 Andrzej K. Olszewski, Amerykański streamline a europejski modernizm [w:] Modernizm
w Europie - modernizm w Gdyni. Architektura lat międzywojennych i jej ochrona, red. Maria
Jolanta Sołtysik, Robert Hirsch, Gdynia 2009, s. 35.

Działalność
Towarzystwa
Budowy
Osiedli
w Gdyni...

131