DOI Artikel:
Śliwa, Anna: Sakralne realizacje Wacława Szczeblewskiego na Pomorzu – w kręgu inspiracji kaszubszczyzną
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.45145#0151
pozbawiona jest dekoracji. Zachowano jedynie
biegnące wzdłuż ścian fryzy.
Najbardziej interesująca, z uwagi na wpro-
wadzony bogaty program teologiczny, wydaj e się
dekoracja stropu podzielonego na kwadratowe
kwatery. W każdej z nich na jasnym tle wyma-
lowano kompozycje roślinne, będące swobodną
interpretacją motywów kaszubskich. W środkowym
pasie sufitu nawy, wokół czterech otworów
wentylacyjnych, umiejscowiono cztery grupy
przedstawień, złożone z czterech bądź trzech
(grupa przy chórze) osobnych kwater. Zawierały
one wzajemnie dopełniające się symbole,
zaczerpnięte ze sztuki wczesnochrześcijańskiej.
I tak wyróżnić można następujące wątki te-
matyczne poszczególnych grup, w kolejności
od ołtarza w stronę chóru: motywy eucha-
rystyczne (ryba z koszem chlebów, Baranek Boży,
żłobek betlejemski, kielich z Eucharystią), symbole
Trójcy Świętej (Chrystus jako Dobry Pasterz,
Duch Święty, Oko Opatrzności, ręka), motywy
biblijne związane z wodą (Chrystus uciszający
morską burzę, łódź, Arka Noego, Duch Święty
unoszący się nad wodą podczas chrztu Chrys-
tusa), symbole związane z Chrystusem (krzyż,
11. 5. Wacław Szczeblewski, projekt
polichromii w kościele pw. św. św. Piotra
i Pawła w Chmielnie, pierwsza połowa lat
pięćdziesiątych XX w., własność rodziny
artysty, fot. Muzeum Miasta Gdyni
organy, lampka oliwna). Wszystkie przedstawienia, z wyjątkiem ostatniej
wymienionej grupy, umieszczono w okręgach na żółtym tle. Kolor wnętrza
okręgów przechodził od niebieskiego (dwie pierwsze grupy przedstawień)
do żółtego (grupa trzecia i czwarta).
Choć kolorystyka „symbolicznych” kwater dobrze wpisywała się w całość
polichromii podporządkowanej zasadom haftu kaszubskiego, to formalnie i treś-
ciowo motywy wczesnochrześcijańskie znacznie odbiegały od regionalnych
wzorów. Projektując poszczególne „symboliczne” kwatery, Szczeblewski inspi-
rował się serią obrazków opublikowaną przez wydawnictwo Volksliturgisches
Apostolat Klosterneuburg. Obrazki te - wraz ze stosownym cytatem z Pisma
Świętego i komentarzem w języku niemieckim - miały przybliżyć wiernym
symbolikę chrześcijańską. W domu artysty zachowała się część numerowanych
obrazków z przedstawieniami motywów ze sztuki wczesnochrześcijańskiej. Moż-
liwe, że Szczeblewski przywiózł je ze studiów w Dreźnie bądź otrzymał od żony
wywodzącej się ze znanej rodziny muzyków o włosko-austriackich korzeniach31.
31 Maria Szczeblewska z domu Rappoldi była córką wirtuoza skrzypiec Edwarda Rappoldiego
(1839-1903) i pianistki, uczennicy Liszta, Laury z domu Kahrer (1853-1925). Por. Spemanns
151
biegnące wzdłuż ścian fryzy.
Najbardziej interesująca, z uwagi na wpro-
wadzony bogaty program teologiczny, wydaj e się
dekoracja stropu podzielonego na kwadratowe
kwatery. W każdej z nich na jasnym tle wyma-
lowano kompozycje roślinne, będące swobodną
interpretacją motywów kaszubskich. W środkowym
pasie sufitu nawy, wokół czterech otworów
wentylacyjnych, umiejscowiono cztery grupy
przedstawień, złożone z czterech bądź trzech
(grupa przy chórze) osobnych kwater. Zawierały
one wzajemnie dopełniające się symbole,
zaczerpnięte ze sztuki wczesnochrześcijańskiej.
I tak wyróżnić można następujące wątki te-
matyczne poszczególnych grup, w kolejności
od ołtarza w stronę chóru: motywy eucha-
rystyczne (ryba z koszem chlebów, Baranek Boży,
żłobek betlejemski, kielich z Eucharystią), symbole
Trójcy Świętej (Chrystus jako Dobry Pasterz,
Duch Święty, Oko Opatrzności, ręka), motywy
biblijne związane z wodą (Chrystus uciszający
morską burzę, łódź, Arka Noego, Duch Święty
unoszący się nad wodą podczas chrztu Chrys-
tusa), symbole związane z Chrystusem (krzyż,
11. 5. Wacław Szczeblewski, projekt
polichromii w kościele pw. św. św. Piotra
i Pawła w Chmielnie, pierwsza połowa lat
pięćdziesiątych XX w., własność rodziny
artysty, fot. Muzeum Miasta Gdyni
organy, lampka oliwna). Wszystkie przedstawienia, z wyjątkiem ostatniej
wymienionej grupy, umieszczono w okręgach na żółtym tle. Kolor wnętrza
okręgów przechodził od niebieskiego (dwie pierwsze grupy przedstawień)
do żółtego (grupa trzecia i czwarta).
Choć kolorystyka „symbolicznych” kwater dobrze wpisywała się w całość
polichromii podporządkowanej zasadom haftu kaszubskiego, to formalnie i treś-
ciowo motywy wczesnochrześcijańskie znacznie odbiegały od regionalnych
wzorów. Projektując poszczególne „symboliczne” kwatery, Szczeblewski inspi-
rował się serią obrazków opublikowaną przez wydawnictwo Volksliturgisches
Apostolat Klosterneuburg. Obrazki te - wraz ze stosownym cytatem z Pisma
Świętego i komentarzem w języku niemieckim - miały przybliżyć wiernym
symbolikę chrześcijańską. W domu artysty zachowała się część numerowanych
obrazków z przedstawieniami motywów ze sztuki wczesnochrześcijańskiej. Moż-
liwe, że Szczeblewski przywiózł je ze studiów w Dreźnie bądź otrzymał od żony
wywodzącej się ze znanej rodziny muzyków o włosko-austriackich korzeniach31.
31 Maria Szczeblewska z domu Rappoldi była córką wirtuoza skrzypiec Edwarda Rappoldiego
(1839-1903) i pianistki, uczennicy Liszta, Laury z domu Kahrer (1853-1925). Por. Spemanns
151