DOI article:
Ryba, Grażyna: Cytaty strukturalne i zapis współczesności. Rzeźba sakralna Elżbiety Szczodrowskiej‑Peplińskiej w kontekście posoborowej aranżacji wnętrz zabytkowych kościołów Trójmiasta
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.45145#0197
też w rzeźbie sepulkralnej artystki, zachowanej na trójmiejskich cmentarzach. Cytaty
Wykonane w 1990 r. realizacje sakralne Szczodrowskiej w nowoczesnym kościele strukturalne...
redemptorystów pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Piotra Rybaka
w Gdyni zamykają ponad trzydziestoletni okres pracy rzeźbiarki dla kościołów
Trójmiasta.
X-
Charakterystyczny przykład stylistyki realizacji Szczodrowskiej przeznaczo-
nych do wnętrz sakralnych prezentuje płaskorzeźba wchodząca w skład nie-
wielkiego ołtarza poświęconego patronowi świątyni w kościele św. Andrzeja
Boboli w Gdańsku Wrzeszczu (il. 1).
Kompozycja zamknięta w prostokącie
zbliżonym do kwadratu została wyko-
nana ze sztucznego kamienia (cementu)
delikatnie polichromowanego. Przed-
stawia Madonnę z Dzieciątkiem, przed
którą klęczy chłopiec polecany Maryi
gestem wyciągniętej dłoni przez stojącego
za nim patrona świątyni. Madonna siedzi
na krześle z wysokim ażurowym opar-
ciem. Jest ubrana w sięgającą połowy łydki
sukienkę z trójkątnym wycięciem, na gło-
wie ma zawiązaną z tyłu chustkę, a na sto-
pach - sandały. Trzyma w ramionach nagie
Dzieciątko i patrzy uważnie na klęczącego
bosonogiego chłopca z pobożnie złożo-
Andrzej B obola został
ukazany w jezuickiej sutannie, z palmą
męczeńską w dłoni. Kompozycję zamyka
w górze wianuszek rozśpiewanych główek
anielskich. W górnej części podstawowego kwadratu tła wycięto ażury, które pod-
kreślają umowność otoczenia realistycznie opracowanych postaci.
W płaskorzeźbie tej Szczodrowska powiela schemat kompozycyjny znany cho-
ciażby z późnośredniowiecznych epitafiów malarskich z przedstawieniem patrona
polecającego Madonnie osobę zmarłego (np. Epitafium Wierzbięty z Branic,
il. 2). Schemat ów można uznać za „cytat strukturalny” dzieła9, który artystka
II. 1. Elżbieta Szczodrowska-Peplińska, Robert
Pepliński, ołtarz św. Andrzeja Boboli w kościele
św. Andrzeja Boboli w Gdańsku Wrzeszczu, 1972,
fot. Anna Piera
nymi rękoma. Św.
9 Zagadnienie przytoczeń strukturalnych w teorii literatury było badane przez Danutę Danek,
a na gruncie sztuk wizualnych zostało spopularyzowane przez Rafała Boettner-Łubowskiego. Pisze
on: „Cytat struktury traktować można jako fragmentaryczną, nieobejmującą całości dzieła, sty-
lizację przywołującą określony styl lub jego elementy lub inne rozwiązanie formalne w nowym
utworze literackim. [...] w przypadku sztuk wizualnych może to być na przykład częściowe
stylizowanie nowo powstającego dzieła wedle określonych założeń dawnego stylu czy konwen-
cji artystycznej, ale wspomniana stylizacja musi tym razem istnieć w nierozerwalnym związku
197
Wykonane w 1990 r. realizacje sakralne Szczodrowskiej w nowoczesnym kościele strukturalne...
redemptorystów pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Piotra Rybaka
w Gdyni zamykają ponad trzydziestoletni okres pracy rzeźbiarki dla kościołów
Trójmiasta.
X-
Charakterystyczny przykład stylistyki realizacji Szczodrowskiej przeznaczo-
nych do wnętrz sakralnych prezentuje płaskorzeźba wchodząca w skład nie-
wielkiego ołtarza poświęconego patronowi świątyni w kościele św. Andrzeja
Boboli w Gdańsku Wrzeszczu (il. 1).
Kompozycja zamknięta w prostokącie
zbliżonym do kwadratu została wyko-
nana ze sztucznego kamienia (cementu)
delikatnie polichromowanego. Przed-
stawia Madonnę z Dzieciątkiem, przed
którą klęczy chłopiec polecany Maryi
gestem wyciągniętej dłoni przez stojącego
za nim patrona świątyni. Madonna siedzi
na krześle z wysokim ażurowym opar-
ciem. Jest ubrana w sięgającą połowy łydki
sukienkę z trójkątnym wycięciem, na gło-
wie ma zawiązaną z tyłu chustkę, a na sto-
pach - sandały. Trzyma w ramionach nagie
Dzieciątko i patrzy uważnie na klęczącego
bosonogiego chłopca z pobożnie złożo-
Andrzej B obola został
ukazany w jezuickiej sutannie, z palmą
męczeńską w dłoni. Kompozycję zamyka
w górze wianuszek rozśpiewanych główek
anielskich. W górnej części podstawowego kwadratu tła wycięto ażury, które pod-
kreślają umowność otoczenia realistycznie opracowanych postaci.
W płaskorzeźbie tej Szczodrowska powiela schemat kompozycyjny znany cho-
ciażby z późnośredniowiecznych epitafiów malarskich z przedstawieniem patrona
polecającego Madonnie osobę zmarłego (np. Epitafium Wierzbięty z Branic,
il. 2). Schemat ów można uznać za „cytat strukturalny” dzieła9, który artystka
II. 1. Elżbieta Szczodrowska-Peplińska, Robert
Pepliński, ołtarz św. Andrzeja Boboli w kościele
św. Andrzeja Boboli w Gdańsku Wrzeszczu, 1972,
fot. Anna Piera
nymi rękoma. Św.
9 Zagadnienie przytoczeń strukturalnych w teorii literatury było badane przez Danutę Danek,
a na gruncie sztuk wizualnych zostało spopularyzowane przez Rafała Boettner-Łubowskiego. Pisze
on: „Cytat struktury traktować można jako fragmentaryczną, nieobejmującą całości dzieła, sty-
lizację przywołującą określony styl lub jego elementy lub inne rozwiązanie formalne w nowym
utworze literackim. [...] w przypadku sztuk wizualnych może to być na przykład częściowe
stylizowanie nowo powstającego dzieła wedle określonych założeń dawnego stylu czy konwen-
cji artystycznej, ale wspomniana stylizacja musi tym razem istnieć w nierozerwalnym związku
197