DOI Artikel:
Tomaszewska, Iga: Dzielnica mieszkaniowa Zaspa w Gdańsku. Marzenie a rzeczywistość
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45145#0228
Iga znaczne utrudnienie, to jednak „»Lotnisko« wydawało się szansą, jeśli już nie
Tomaszewska na uwolnienie z cugli, to znaczne ich rozluźnienie”84.
Wydaj e się, że potwierdzeniem przyszłościowego kierunku obranego przez
autorów projektu „Lotnisko” był również „Konkurs na osiedle przyszłości”,
przeprowadzony w latach 1973-1974. Wyróżnieniem pierwszego stopnia
(zagospodarowanie obszaru Radzionków-Zachód w aglomeracji katowickiej)
nagrodzono wówczas koncepcję wykorzystującą heksagonalny układ zabudowy.
Ów aspekt projektu przesądził o przyznaniu wyróżnienia. W ocenie podkre-
ślono, że: „Układ przestrzenny zbudowany na siatce heksagonalnej ma duże
walory funkcjonalne i plastyczne zwłaszcza w zakresie kształtowania wnętrz
urbanistycznych”85.
Zgodnie z uchwałą władz wojewódzkich z października 1972 r. „Lotnisko”
miało być pierwszą w Trójmieście dzielnicą realizowaną kompleksowo86. Prezy-
dium WRN zapewniało, iż budynki nie wyrosną na betonowej pustyni, wszystko
powstanie w określonym czasie i odpowiedniej kolejności: drogi i chodniki,
skwery, place zabaw, sklepy, żłobki, przedszkola, przychodnia. Strategia ta dopeł-
niała zamysł Hordyńskiego i pozostałych członków zespołu „Miastoprojekt”,
jaką zawarli w koncepcji - humanizacji przestrzeni zespołu mieszkaniowego
i respektowania potrzeb mieszkańców. Andrzej Malinowski w artykule Dziel-
nica ze znakiem Q definiował kompleksowość jako „nie tylko uwolnienie się
od prozaicznych trosk o kilogram ziemniaków na obiad i podzelowanie pary
sfatygowanego obuwia”87, lecz także jako zasadniczą zmianę funkcji zespołu
mieszkaniowego rozumianego do tej pory jedynie jako zgrupowanie „[...] mniej
lub bardziej udanych pomieszczeń sypialnych, w których co najwyżej ogląda się
do poduszki fragment telewizyjnego programu, przez całe życie pozostając osa-
motnionym członkiem formalnej społeczności”88.
Początek budowy był bardzo obiecujący, zwiastował wielki sukces dziel-
nicy. W dniu 24 lipca 1973 r. odbyła się uroczystość wmurowania aktu erekcyj-
nego w fundament przedszkola, co Tadeusz Fiszbach, ówczesny drugi sekretarz
KW PZPR, skomentował w taki sposób: „budujemy [...] z myślą o tych, którzy
przejmą spuściznę po nas. Musimy pozostawić po sobie piękny dorobek”89.
W 1974 r. w jednostce A wzniesiono pierwszy blok mieszkalny oraz zgodnie
z zamierzeniami otwarto pawilon supersamu90 (il. 10).
84 Szczesiak, Trzynasty dzień..., s. 5.
85 Tadeusz Sumień, Uwagi na tle sepetu konkursowego, „Architektura” 1975, nr 5-6, s. 158.
86 Marek Chmielewski, Andrzej Dzierżanowski, Odkopać „Zaspę”, „Trybuna Ludu” 1976,
nr 116, s. 5.
87 Malinowski, Dzielnica ze znakiem Q..., s. 3.
88 Ibidem.
89 ML, „Zaspa” rozpoczyna budowę nowej dzielnicy, „Głos Wybrzeża” 1973, nr 175, s. 2.
90 Supersam (późniejszy „Victus”) był swego czasu największym sklepem ogólnospożyw-
czym w województwie gdańskim. Zob. Największy SAM na Wybrzeżu, „Dziennik Bałtycki” 1974,
nr 275, s. 2.
228
Tomaszewska na uwolnienie z cugli, to znaczne ich rozluźnienie”84.
Wydaj e się, że potwierdzeniem przyszłościowego kierunku obranego przez
autorów projektu „Lotnisko” był również „Konkurs na osiedle przyszłości”,
przeprowadzony w latach 1973-1974. Wyróżnieniem pierwszego stopnia
(zagospodarowanie obszaru Radzionków-Zachód w aglomeracji katowickiej)
nagrodzono wówczas koncepcję wykorzystującą heksagonalny układ zabudowy.
Ów aspekt projektu przesądził o przyznaniu wyróżnienia. W ocenie podkre-
ślono, że: „Układ przestrzenny zbudowany na siatce heksagonalnej ma duże
walory funkcjonalne i plastyczne zwłaszcza w zakresie kształtowania wnętrz
urbanistycznych”85.
Zgodnie z uchwałą władz wojewódzkich z października 1972 r. „Lotnisko”
miało być pierwszą w Trójmieście dzielnicą realizowaną kompleksowo86. Prezy-
dium WRN zapewniało, iż budynki nie wyrosną na betonowej pustyni, wszystko
powstanie w określonym czasie i odpowiedniej kolejności: drogi i chodniki,
skwery, place zabaw, sklepy, żłobki, przedszkola, przychodnia. Strategia ta dopeł-
niała zamysł Hordyńskiego i pozostałych członków zespołu „Miastoprojekt”,
jaką zawarli w koncepcji - humanizacji przestrzeni zespołu mieszkaniowego
i respektowania potrzeb mieszkańców. Andrzej Malinowski w artykule Dziel-
nica ze znakiem Q definiował kompleksowość jako „nie tylko uwolnienie się
od prozaicznych trosk o kilogram ziemniaków na obiad i podzelowanie pary
sfatygowanego obuwia”87, lecz także jako zasadniczą zmianę funkcji zespołu
mieszkaniowego rozumianego do tej pory jedynie jako zgrupowanie „[...] mniej
lub bardziej udanych pomieszczeń sypialnych, w których co najwyżej ogląda się
do poduszki fragment telewizyjnego programu, przez całe życie pozostając osa-
motnionym członkiem formalnej społeczności”88.
Początek budowy był bardzo obiecujący, zwiastował wielki sukces dziel-
nicy. W dniu 24 lipca 1973 r. odbyła się uroczystość wmurowania aktu erekcyj-
nego w fundament przedszkola, co Tadeusz Fiszbach, ówczesny drugi sekretarz
KW PZPR, skomentował w taki sposób: „budujemy [...] z myślą o tych, którzy
przejmą spuściznę po nas. Musimy pozostawić po sobie piękny dorobek”89.
W 1974 r. w jednostce A wzniesiono pierwszy blok mieszkalny oraz zgodnie
z zamierzeniami otwarto pawilon supersamu90 (il. 10).
84 Szczesiak, Trzynasty dzień..., s. 5.
85 Tadeusz Sumień, Uwagi na tle sepetu konkursowego, „Architektura” 1975, nr 5-6, s. 158.
86 Marek Chmielewski, Andrzej Dzierżanowski, Odkopać „Zaspę”, „Trybuna Ludu” 1976,
nr 116, s. 5.
87 Malinowski, Dzielnica ze znakiem Q..., s. 3.
88 Ibidem.
89 ML, „Zaspa” rozpoczyna budowę nowej dzielnicy, „Głos Wybrzeża” 1973, nr 175, s. 2.
90 Supersam (późniejszy „Victus”) był swego czasu największym sklepem ogólnospożyw-
czym w województwie gdańskim. Zob. Największy SAM na Wybrzeżu, „Dziennik Bałtycki” 1974,
nr 275, s. 2.
228