DOI Artikel:
Rolska-Boruch, Irena: Obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w metalowej sukience w kościele parafialnym w Kijanach
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37088#0134
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XXXII, zeszyt 4 — 1984
IRENA ROLSKA-BORUCH
OBRAZ MATKI BOSKIEJ Z DZIECIĄTKIEM
W METALOWEJ SUKIENCE
W KOŚCIELE PARAFIALNYM W KHANACH
Obraz przedstawiający Matkę Boską Śnieżną w metalowej sukien-
ce, znajdujący się w kościele parafialnym pw. św. Anny i św. Kajetana
w Kijanach, stanowi interesujący przykład polskiego malarstwa i złot-
nictwa XVII w., zarówno ze względu na zawarte w nim wartości arty-
styczne, jak i znaczenia ideowe. Do tej pory obraz był wzmiankowany
tylko w Kahdopit Zabt/dcóiu Szdt/d ta Polsce i w „Ochronie Zabyt-
ków" h Poszukiwania dotyczące pochodzenia i autorstwa obrazu mimo
braku archiwaliów nasuwają przypuszczenie, że powstał on w kręgu
krakowskiej szkoły malarstwa założonej przez Tomasza Dolabellę w
klasztorze Dominikanów. Natomiast powstałe w r. 1653 korony na ten
obraz są prawdopodobnie produktem lubelskiego warsztatu złotnicze-
go, podobnie jak pochodząca z r. 1846 metalowa sukienka. Losy obiek-
tu w Kijanach można prześledzić tylko na podstawie historii parafii
i dziejów kultu związanego z obrazem Matki Boskiej.
Według legendy obraz Matki Boskiej Kijańskiej miał pochodzić z
kościoła parafialnego pw. Wszystkich Świętych, istniejącego w latach
1325—1548, w pobliskiej miejscowości Nowogród^. Pierwszy kościół
wybudowany został w Kijanach w 1598 r. przez chorążego lubelskiego
Piotra Czernego^. W r. 1626 jego syn Stanisław powiększył lub wybu-
dował nowy kościół^; być może w tym czasie sprowadzony został do
Kijan obraz Matki Boskiej.
Do r. 1650 brak było informacji archiwalnych o obrazie kijańskim^,
^ R. Brykowski. Daninę mojemództmo iabeiskie. Daniny pomiął iabartomski. W:
Kataioy Zabyłkóm Spinki ni Poisce. Warszawa 1976 z. 11 s. 11; tenże. Stan zaciiomania
zabytkom damneyo pomiata Labartóm. „Ochrona Zabytków" 28: 1975 nr 3—4 s. 238.
^ Monamenta Potoniae Vaticana. Vol. 1. Ed. J. Ptaśnik. Cracoviae 1913 s. 173.
" Dokument erekcji parafii w Kijanach z r. 1598.
^ Akt nadania ziemi parafii Kijany przez Stanisława Czernego z r. 1626.
' Acta Specialium Gratiarum Fidelibus Praestitarum ad Imaginem B. V. Mariae at
S. Cajetani in Ecclesia Kijanensi 1726.
Tom XXXII, zeszyt 4 — 1984
IRENA ROLSKA-BORUCH
OBRAZ MATKI BOSKIEJ Z DZIECIĄTKIEM
W METALOWEJ SUKIENCE
W KOŚCIELE PARAFIALNYM W KHANACH
Obraz przedstawiający Matkę Boską Śnieżną w metalowej sukien-
ce, znajdujący się w kościele parafialnym pw. św. Anny i św. Kajetana
w Kijanach, stanowi interesujący przykład polskiego malarstwa i złot-
nictwa XVII w., zarówno ze względu na zawarte w nim wartości arty-
styczne, jak i znaczenia ideowe. Do tej pory obraz był wzmiankowany
tylko w Kahdopit Zabt/dcóiu Szdt/d ta Polsce i w „Ochronie Zabyt-
ków" h Poszukiwania dotyczące pochodzenia i autorstwa obrazu mimo
braku archiwaliów nasuwają przypuszczenie, że powstał on w kręgu
krakowskiej szkoły malarstwa założonej przez Tomasza Dolabellę w
klasztorze Dominikanów. Natomiast powstałe w r. 1653 korony na ten
obraz są prawdopodobnie produktem lubelskiego warsztatu złotnicze-
go, podobnie jak pochodząca z r. 1846 metalowa sukienka. Losy obiek-
tu w Kijanach można prześledzić tylko na podstawie historii parafii
i dziejów kultu związanego z obrazem Matki Boskiej.
Według legendy obraz Matki Boskiej Kijańskiej miał pochodzić z
kościoła parafialnego pw. Wszystkich Świętych, istniejącego w latach
1325—1548, w pobliskiej miejscowości Nowogród^. Pierwszy kościół
wybudowany został w Kijanach w 1598 r. przez chorążego lubelskiego
Piotra Czernego^. W r. 1626 jego syn Stanisław powiększył lub wybu-
dował nowy kościół^; być może w tym czasie sprowadzony został do
Kijan obraz Matki Boskiej.
Do r. 1650 brak było informacji archiwalnych o obrazie kijańskim^,
^ R. Brykowski. Daninę mojemództmo iabeiskie. Daniny pomiął iabartomski. W:
Kataioy Zabyłkóm Spinki ni Poisce. Warszawa 1976 z. 11 s. 11; tenże. Stan zaciiomania
zabytkom damneyo pomiata Labartóm. „Ochrona Zabytków" 28: 1975 nr 3—4 s. 238.
^ Monamenta Potoniae Vaticana. Vol. 1. Ed. J. Ptaśnik. Cracoviae 1913 s. 173.
" Dokument erekcji parafii w Kijanach z r. 1598.
^ Akt nadania ziemi parafii Kijany przez Stanisława Czernego z r. 1626.
' Acta Specialium Gratiarum Fidelibus Praestitarum ad Imaginem B. V. Mariae at
S. Cajetani in Ecclesia Kijanensi 1726.