DOI Artikel:
Zinkiewicz-Ryndziewicz, Aniela; Ryndziewicz, Zygmunt: Wczesnogotycki kielich w Starym Targu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37088#0084
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XXXII, zeszyt 4 — 1984
ANIELA ZINKIEWICZ-RYNDZIEWICZ
ZYGMUNT RYNDZIEWICZ
WCZESNOGOTYCKI KIELICH W STARYM TARGU*
Kielich znajdujący się w kościele parafialnym w Starym Targu stano-
wi jeden z nielicznych zachowanych przykładów wczesnogotyckiego złot-
nictwa pomorskiego. Według obecnego stanu badań jest to najstarszy
znany kielich z terenu byłego państwa krzyżackiego. Jego program arty-
styczny wiąże się z późniejszym rozwojem form kielicha, zarówno na te-
renie byłego państwa krzyżackiego, a później Prus Królewskich, jak
i częściowo monarchii Kazimierza Wielkiego. Ze względu na to oraz na
ciekawe treści ikonograficzne, a także nie odbiegający od pierwotnego
wygląd kielicha, zasługuje on — zdaniem autorów — na monograficzne
opracowanie. Kielich ten przechowywany jest obecnie w kościele w Sta-
rym Targu, dla którego najprawdopodobniej został ufundowanyk
*
Rękopiśmienne źródła dotyczące parafii Stary Targ nie zawierają
wzmianek o kielichu. Tłumaczyć to można tym, że przez blisko trzy
stulecia był on ukryty pod posadzką kościoła. Dopiero inwentarze spo-
rządzone po roku 1905 (po odkopaniu kielicha) wymieniają go wśród
naczyń liturgicznych będących własnością parafii^.
W literaturze naukowej kielich ze Starego Targu jest jedynie
wzmiankowany w kilku opracowaniach ogólnych, zarówno badaczy
niemieckich, jak i polskich. Po raz pierwszy wymieniony jest w dwu
pracach dotyczących zabytków Pomorza Wschodniego, napisanych
przez autorów niemieckich. Pierwszy z nich, E. Czihak, w rozprawie
Artykuł ten powstał w kręgu seminarium doktoranckiego prowadzonego przez
ks. prof. Władysława Smolenia na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL.
^ W tym miejscu autorzy składają serdeczne podziękowanie ks. Antoniemu Kurow-
skiemu, proboszczowi parafii Stary Targ, za udostępnienie obiektu do badań.
^ Uerzeichais des betoegdichen lauentars der katdoHschea Kirche uad P/arrei za AP-
mar/c, 1910, 1920, 1928. Akta Kancelarii Parafialnej w Starym Targu.
Tom XXXII, zeszyt 4 — 1984
ANIELA ZINKIEWICZ-RYNDZIEWICZ
ZYGMUNT RYNDZIEWICZ
WCZESNOGOTYCKI KIELICH W STARYM TARGU*
Kielich znajdujący się w kościele parafialnym w Starym Targu stano-
wi jeden z nielicznych zachowanych przykładów wczesnogotyckiego złot-
nictwa pomorskiego. Według obecnego stanu badań jest to najstarszy
znany kielich z terenu byłego państwa krzyżackiego. Jego program arty-
styczny wiąże się z późniejszym rozwojem form kielicha, zarówno na te-
renie byłego państwa krzyżackiego, a później Prus Królewskich, jak
i częściowo monarchii Kazimierza Wielkiego. Ze względu na to oraz na
ciekawe treści ikonograficzne, a także nie odbiegający od pierwotnego
wygląd kielicha, zasługuje on — zdaniem autorów — na monograficzne
opracowanie. Kielich ten przechowywany jest obecnie w kościele w Sta-
rym Targu, dla którego najprawdopodobniej został ufundowanyk
*
Rękopiśmienne źródła dotyczące parafii Stary Targ nie zawierają
wzmianek o kielichu. Tłumaczyć to można tym, że przez blisko trzy
stulecia był on ukryty pod posadzką kościoła. Dopiero inwentarze spo-
rządzone po roku 1905 (po odkopaniu kielicha) wymieniają go wśród
naczyń liturgicznych będących własnością parafii^.
W literaturze naukowej kielich ze Starego Targu jest jedynie
wzmiankowany w kilku opracowaniach ogólnych, zarówno badaczy
niemieckich, jak i polskich. Po raz pierwszy wymieniony jest w dwu
pracach dotyczących zabytków Pomorza Wschodniego, napisanych
przez autorów niemieckich. Pierwszy z nich, E. Czihak, w rozprawie
Artykuł ten powstał w kręgu seminarium doktoranckiego prowadzonego przez
ks. prof. Władysława Smolenia na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL.
^ W tym miejscu autorzy składają serdeczne podziękowanie ks. Antoniemu Kurow-
skiemu, proboszczowi parafii Stary Targ, za udostępnienie obiektu do badań.
^ Uerzeichais des betoegdichen lauentars der katdoHschea Kirche uad P/arrei za AP-
mar/c, 1910, 1920, 1928. Akta Kancelarii Parafialnej w Starym Targu.