DOI Artikel:
Rolska-Boruch, Irena: Obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w metalowej sukience w kościele parafialnym w Kijanach
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37088#0152
OBRAZ MATKI BOSKIEJ Z DZIECIĄTKIEM
145
dzenia obcego, a zwłaszcza Włochów^. Przykładem tego może być
sprowadzenie na dwór polski w 1598 r. weneckiego malarza Tomasza
Dolabeli. Jego twórczość pchnęła malarstwo polskie na nowe drogi.
Obok jego obrazów o charakterze świeckim, w których między innymi
sławił dynastię Wazów, ilustrował ważne wydarzenia historycznena
osobną uwagę zasługuje jego działalność dla potrzeb Kościoła, a szcze-
gólnie dla krakowskich klasztorów. Najbliżej był on związany z klasz-
torem Dominikanów. Tam też powstała jego szkoła, poprzez którą wy-
warł ogromny wpływ na malarstwo polskie, zwłaszcza o tematyce re-
ligijnej^.
Rozwojowi polskiego malarstwa religijnego patronowały nowe
i stare zakony, sprzyjała rozbudzona świadomość religijna katolików
w Polsce, zwłaszcza za czasów Zygmunta III. Związane to było z maso-
wym pojawieniem się malarstwa hagiograficznego, przedstawiającego
przede wszystkim polskich świętych^. Obok nurtu hagiograficznego
dalej rozwija się malarstwo o tematyce maryjnej. Wydarzenia history-
czne związane z kultem Matki Boskiej doprowadzają do wzmożenia te-
matyki Najświętszej Marii Panny w sztuce polskiej.
Sprowadzenie do Polski wizerunku Matki Boskiej Śnieżnej spowo-
dowało szybkie rozprzestrzenienie się Jej podobizn w całej Rzeczpos-
politej. Stosunkowo dużo pojawiło się przedstawień tego typu w Wiel-
kopolsce. Było to związane z rozwojem na tamtych terenach kultu ró-
żańca. Każdy z obrazów podporządkowany był schematowi rzymskie-
go wizerunku, mimo to malarze polscy uzupełnili przedstawienie
wkładając w prawą dłoń Marii białą chustę, znak, że wysłuchuje ona
próśb potrzebujących i strapionych^.
Dla porównania i oceny, jakie miejsce zajmuje wizerunek z Ki-
jan wśród podobizn tego typu, wybrano kilka obrazów powstałych w
XVII w. reprezentujących twórczość różnych warsztatów malarskich.
Pochodzą one z Krakowa i z ośrodków prowincjonalnych^.
Wszystkie te obrazy przedstawiają NMP w tradycyjnym typie Mat-
ki Boskiej Śnieżnej, różnią się zaś w szczegółach. Od umiejętności au-
torów wizerunków zależy prawidłowe, pod względem anatomicznym,
ukazanie twarzy, rąk i postaci. Pierwszeństwo w tym oddaniu niewąt-
Tamże s. 23—24.
" M. Walicki, W. Tomkiewicz. Wstęp. W: MaZarstioopoiskie. MaHierpzm, ba-
rok. Warszawa 1971 s. 15—16.
Tamże s. 17—18.
^ Tamże s. 30.
^ Smoleń. Króietoskość Marii s. 78.
Szczegółowa analiza przeprowadzona została w pracy magisterskiej Rolskiej-Bo-
ruch, zob. przyp. 45.
10 — RH XXXII z. 4
145
dzenia obcego, a zwłaszcza Włochów^. Przykładem tego może być
sprowadzenie na dwór polski w 1598 r. weneckiego malarza Tomasza
Dolabeli. Jego twórczość pchnęła malarstwo polskie na nowe drogi.
Obok jego obrazów o charakterze świeckim, w których między innymi
sławił dynastię Wazów, ilustrował ważne wydarzenia historycznena
osobną uwagę zasługuje jego działalność dla potrzeb Kościoła, a szcze-
gólnie dla krakowskich klasztorów. Najbliżej był on związany z klasz-
torem Dominikanów. Tam też powstała jego szkoła, poprzez którą wy-
warł ogromny wpływ na malarstwo polskie, zwłaszcza o tematyce re-
ligijnej^.
Rozwojowi polskiego malarstwa religijnego patronowały nowe
i stare zakony, sprzyjała rozbudzona świadomość religijna katolików
w Polsce, zwłaszcza za czasów Zygmunta III. Związane to było z maso-
wym pojawieniem się malarstwa hagiograficznego, przedstawiającego
przede wszystkim polskich świętych^. Obok nurtu hagiograficznego
dalej rozwija się malarstwo o tematyce maryjnej. Wydarzenia history-
czne związane z kultem Matki Boskiej doprowadzają do wzmożenia te-
matyki Najświętszej Marii Panny w sztuce polskiej.
Sprowadzenie do Polski wizerunku Matki Boskiej Śnieżnej spowo-
dowało szybkie rozprzestrzenienie się Jej podobizn w całej Rzeczpos-
politej. Stosunkowo dużo pojawiło się przedstawień tego typu w Wiel-
kopolsce. Było to związane z rozwojem na tamtych terenach kultu ró-
żańca. Każdy z obrazów podporządkowany był schematowi rzymskie-
go wizerunku, mimo to malarze polscy uzupełnili przedstawienie
wkładając w prawą dłoń Marii białą chustę, znak, że wysłuchuje ona
próśb potrzebujących i strapionych^.
Dla porównania i oceny, jakie miejsce zajmuje wizerunek z Ki-
jan wśród podobizn tego typu, wybrano kilka obrazów powstałych w
XVII w. reprezentujących twórczość różnych warsztatów malarskich.
Pochodzą one z Krakowa i z ośrodków prowincjonalnych^.
Wszystkie te obrazy przedstawiają NMP w tradycyjnym typie Mat-
ki Boskiej Śnieżnej, różnią się zaś w szczegółach. Od umiejętności au-
torów wizerunków zależy prawidłowe, pod względem anatomicznym,
ukazanie twarzy, rąk i postaci. Pierwszeństwo w tym oddaniu niewąt-
Tamże s. 23—24.
" M. Walicki, W. Tomkiewicz. Wstęp. W: MaZarstioopoiskie. MaHierpzm, ba-
rok. Warszawa 1971 s. 15—16.
Tamże s. 17—18.
^ Tamże s. 30.
^ Smoleń. Króietoskość Marii s. 78.
Szczegółowa analiza przeprowadzona została w pracy magisterskiej Rolskiej-Bo-
ruch, zob. przyp. 45.
10 — RH XXXII z. 4