DOI Artikel:
Chrzanowski, Tadeusz: Uwagi wstępne
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37086#0010
6
UWAGI WSTĘPNE
wprawdzie rytowniczo wręcz słabe, ale koncepcja całości wy-
szła od bodaj najinteligentniejszego wówczas w Polsce czło-
wieka. Znajdujemy jednak w tym wyborze opracowania dotyczące
dzieła wybitnego /freski w Supraślu w ujęciu Joanny Kotyń-
skiej/ lub przynajmniej więcej niż poprawnych /studia o obra-
zach w Tarłowie i Ornecie Lidii Kwiatkowskiej-Prejlich i Ewy
Gładkowskiej/. Ale znajdujemy też studium o typowym wytworze
cechowym późnogotyckiego warsztatu snycerskiego /Teresa Woł-
czek/, który wszelako ukazuje w lustrzanym odbiciu pewne ce-
chy znamienne dla epoki, a wreszcie studium o kamiennej rzeź-
bie ludowej /Ryszarda Gapskiego/, w związku z którą autor
sięgnął ku problematyce religijności doby baroku i religij-
ności ludowej sprzed lat niemal dwustu.
Wypada złożyć pewne osobiste wyznanie: nie sądzę, aby
rozmaite proponowane nam w dwu ostatnich pokoleniach meto-
dologie samoistnie mogły podtrzymać wieloraką problematykę
sztuki* Skoro zrządzeniem losu i historii jestem dziś lubel-
skim Krakowianinem /czy może krakowskim Lublinianinem/, to
przecież z faktu tego należy wyciągnąć wnioski. Ostatecznie
Wiedeń nie leży daleko od Krakowa, a nawet od Lublina i tra-
dycja Dvorakowskiej "Kunstgeschichte ais Geistesgeschichte"
nie zaginęła nigdy, tyle że w przeobrażeniach czasu wymaga
może nowej weryfikacji. Ja wolałbym dziś oprzeć się o formu-
łę: "Kulturgeschichte ais Geistesgeschichte" i dopiero w tych
ramach dostrzegałbym rolę historii sztuki, jako jednej ze
służebnych dyscyplin, współtworzących humanistykę. A jeżeli
komuś zebrane tu studia spodobają się lub przyniosą naukowy
pożytek, to radość dla mnie i dla młodych autorów będzie nie-
wątpliwie wielka. Pracować bowiem - i to już ostatnie moje
wyznanie - należy dla pożytku, ale także dla radości, dla
nieskażonego wulgaryzacją hedonizmu twórczego.
Tadeusz Chrzanowski
Kraków, dnia 29 października 1985 r.
UWAGI WSTĘPNE
wprawdzie rytowniczo wręcz słabe, ale koncepcja całości wy-
szła od bodaj najinteligentniejszego wówczas w Polsce czło-
wieka. Znajdujemy jednak w tym wyborze opracowania dotyczące
dzieła wybitnego /freski w Supraślu w ujęciu Joanny Kotyń-
skiej/ lub przynajmniej więcej niż poprawnych /studia o obra-
zach w Tarłowie i Ornecie Lidii Kwiatkowskiej-Prejlich i Ewy
Gładkowskiej/. Ale znajdujemy też studium o typowym wytworze
cechowym późnogotyckiego warsztatu snycerskiego /Teresa Woł-
czek/, który wszelako ukazuje w lustrzanym odbiciu pewne ce-
chy znamienne dla epoki, a wreszcie studium o kamiennej rzeź-
bie ludowej /Ryszarda Gapskiego/, w związku z którą autor
sięgnął ku problematyce religijności doby baroku i religij-
ności ludowej sprzed lat niemal dwustu.
Wypada złożyć pewne osobiste wyznanie: nie sądzę, aby
rozmaite proponowane nam w dwu ostatnich pokoleniach meto-
dologie samoistnie mogły podtrzymać wieloraką problematykę
sztuki* Skoro zrządzeniem losu i historii jestem dziś lubel-
skim Krakowianinem /czy może krakowskim Lublinianinem/, to
przecież z faktu tego należy wyciągnąć wnioski. Ostatecznie
Wiedeń nie leży daleko od Krakowa, a nawet od Lublina i tra-
dycja Dvorakowskiej "Kunstgeschichte ais Geistesgeschichte"
nie zaginęła nigdy, tyle że w przeobrażeniach czasu wymaga
może nowej weryfikacji. Ja wolałbym dziś oprzeć się o formu-
łę: "Kulturgeschichte ais Geistesgeschichte" i dopiero w tych
ramach dostrzegałbym rolę historii sztuki, jako jednej ze
służebnych dyscyplin, współtworzących humanistykę. A jeżeli
komuś zebrane tu studia spodobają się lub przyniosą naukowy
pożytek, to radość dla mnie i dla młodych autorów będzie nie-
wątpliwie wielka. Pracować bowiem - i to już ostatnie moje
wyznanie - należy dla pożytku, ale także dla radości, dla
nieskażonego wulgaryzacją hedonizmu twórczego.
Tadeusz Chrzanowski
Kraków, dnia 29 października 1985 r.