DOI article:
Kwiatkowska-Frejlich, Lidia: Obraz Matki Boskiej niepokalanie poczętej z kościoła parafialnego w Tarłowie
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.37086#0094
90
LIDIA KWIATKOWSKA-FREJLICH
stojeństw ziemskich. W ołtarzu widnieje obraz Chrystusa przy
kolumnie z I poł. XVII w., z drobnymi, wielofigurowymi scena-
mi Męki Pańskiej. Na fasadzie kościoła, w niszy, umieszczona
jest pełnoplastyczna grupa św. Trójcy, a pod niszą kartusz
z napisem: Una trium Deitas, una substantia ab uno idem est
et Verbi Spiritus atąue Patris. Nad wejściem głównym znajdu-
je się kartusz z herbem Dębno, rodziny Oleśnickich - funda-
torów kościoła. Obraz w ołtarzu głównym przedstawia również
Trpjcę Sw. adorowany przez Świętych Wojciecha i Stanisława. Na
sklepieniu putta z elementami herbu Dębno - krzyżem i lite-
rą W, oraz scena Wniebowzięcia Maryi.
W czasie, gdy powstawał kościół tarłowski, rodzina
Oleśnickich była już po okresie swojej świetności, który
rozpoczął się na pocz. XV w. i trwał do pocz. XVII w. W tym
czasie rodzina wydała dziewięciu senatorów i dwóch wysokich
dostojników kościoła: Zbigniewa biskupa krakowskiego*^ oraz
, 4
również Zbigniewa prymasa Polski . Obaj energicznie angażo-
wali się w sprawy państwowe i kościelne. Obaj też wsławili
się w walce przeciwko husytom polskim. Mimo to katolikami
Oleśniccy przestali być już w chwili, gdy na naszych zie-
miach pojawił się protestantyzm. Początkowo zostali kalwinami,
następnie wyznawcami arianizmu. Stało się to za przyczyną
braci Mikołaja i Jana. Zamienili oni kościoły w Oleśnicy,
Pińczowie i Chmielniku na zbory, a w Pińczowie po wypędze-
c
niu zakonników z klasztoru, umieścili tam szkołę ariańską .
Arianie, nazwani tak przez kalwinów w roku 1563* sami
najchętniej nazywali się braćmi polskimi. Podobnie jak pierw-
si arianie byli ostro zwalczani przez zjednoczone już siły
teologów kalwińskich, luterańskich i katolickich. Słusznie
widziano w drodze na którą weszli bracia polscy, drogę wio-
dącą do ateizmu. Poza tym "jeżeli Chrystus nie jest Bogiem
cały chrystianizra załamuje się i traci swoją treść. Nie ma
już Wcielenia i nie ma Odkupienia"^.
Po raz pierwszy naukę Ariusza oficjalnie potępił Kościół
na soborze nicejskim w 325 roku, który zwołał cesarz Konstantyn
Wielki. Sobór przyjął wówczas wyznanie wiary, które do dnia
7
dzisiejszego jest podstawowym tekstem kościoła katolickiego .
Reformacja sprowokowała kolejne podjęcie nauki antytrynitar-
skiej. Już jej twórca Marcin Luter, pisał: "słowa Trójca nie
ma w Piśmie św. i jest ono tylko ludzkim wymysłem". Zalecał
LIDIA KWIATKOWSKA-FREJLICH
stojeństw ziemskich. W ołtarzu widnieje obraz Chrystusa przy
kolumnie z I poł. XVII w., z drobnymi, wielofigurowymi scena-
mi Męki Pańskiej. Na fasadzie kościoła, w niszy, umieszczona
jest pełnoplastyczna grupa św. Trójcy, a pod niszą kartusz
z napisem: Una trium Deitas, una substantia ab uno idem est
et Verbi Spiritus atąue Patris. Nad wejściem głównym znajdu-
je się kartusz z herbem Dębno, rodziny Oleśnickich - funda-
torów kościoła. Obraz w ołtarzu głównym przedstawia również
Trpjcę Sw. adorowany przez Świętych Wojciecha i Stanisława. Na
sklepieniu putta z elementami herbu Dębno - krzyżem i lite-
rą W, oraz scena Wniebowzięcia Maryi.
W czasie, gdy powstawał kościół tarłowski, rodzina
Oleśnickich była już po okresie swojej świetności, który
rozpoczął się na pocz. XV w. i trwał do pocz. XVII w. W tym
czasie rodzina wydała dziewięciu senatorów i dwóch wysokich
dostojników kościoła: Zbigniewa biskupa krakowskiego*^ oraz
, 4
również Zbigniewa prymasa Polski . Obaj energicznie angażo-
wali się w sprawy państwowe i kościelne. Obaj też wsławili
się w walce przeciwko husytom polskim. Mimo to katolikami
Oleśniccy przestali być już w chwili, gdy na naszych zie-
miach pojawił się protestantyzm. Początkowo zostali kalwinami,
następnie wyznawcami arianizmu. Stało się to za przyczyną
braci Mikołaja i Jana. Zamienili oni kościoły w Oleśnicy,
Pińczowie i Chmielniku na zbory, a w Pińczowie po wypędze-
c
niu zakonników z klasztoru, umieścili tam szkołę ariańską .
Arianie, nazwani tak przez kalwinów w roku 1563* sami
najchętniej nazywali się braćmi polskimi. Podobnie jak pierw-
si arianie byli ostro zwalczani przez zjednoczone już siły
teologów kalwińskich, luterańskich i katolickich. Słusznie
widziano w drodze na którą weszli bracia polscy, drogę wio-
dącą do ateizmu. Poza tym "jeżeli Chrystus nie jest Bogiem
cały chrystianizra załamuje się i traci swoją treść. Nie ma
już Wcielenia i nie ma Odkupienia"^.
Po raz pierwszy naukę Ariusza oficjalnie potępił Kościół
na soborze nicejskim w 325 roku, który zwołał cesarz Konstantyn
Wielki. Sobór przyjął wówczas wyznanie wiary, które do dnia
7
dzisiejszego jest podstawowym tekstem kościoła katolickiego .
Reformacja sprowokowała kolejne podjęcie nauki antytrynitar-
skiej. Już jej twórca Marcin Luter, pisał: "słowa Trójca nie
ma w Piśmie św. i jest ono tylko ludzkim wymysłem". Zalecał