DOI article:
Mazurczak, Urszula M.: Miasto w pejzażu malarstwa niderlandzkiego: topika i obrazowanie
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.27559#0042
40
URSZULA M. MAZURCZAK
Dokonania artystyczne tego iluminatora uczestniczącego razem ze swoim
mecenasem w jego podróżach dypiomatycznych, pozostawiły trwałe osiąg-
nięcia w iiuminatorstwie niderłandzkim. Przejął je i rozwinął Mistrz Księcia
Bedford - Jana Lankastra regenta Francji pomiędzy łatami 1422-1435".
Jego kompozycje stanowią luksusowe obrazy pełne różnorodnych kompozy-
cji architektonicznych, zaludnione ruchłiwymi, eleganckimi postaciami.
Godzinki księcia Bedford (Londyn, British Lib. Add. Ms. 18850) powtarzają
schemat kompozycji wzgórz, na których umieścił siedziby monarsze, dwor-
skie, opactwa, a nawet zarysy miast. Obszary te zostały znacznie bardziej
zaludnione licznymi postaciami. Rozwinął także plan środkowy, który zwią-
zany jest kompozycyjnie z pierwszym planem, w którym rozgrywa się wy-
darzenie. Budowa wieży Babel (fol. 17v., il. 8) oddaje szczegóły techniki
budowlanej monumentalnej architektury z wynalazkiem koła, za pomocą któ-
rego możliwe było wciąganie olbrzymich bloków kamiennych na wyższe
kondygnacje. Cały zaludniony teren oddaje klimat prawdziwej „fabryki
budowlanej". W scenie BuBowy ark; Aoego (na fol. 15) miasto i posiadłość
dworska z lewej i prawej strony karty połączone zostały podmiejskim tere-
nem rolniczym, zatłoczonym grupami ludzi i zwierząt spiesznie udających
się do arki. Realia zatem odnoszą się bezpośrednio do tematu na pierwszym
planie, lecz sposób ich przedstawienia nie jest już umownym znakiem tylko
ożywioną akcją, oddającą ówczesne życie miasta z jego przedmieściem.
W Brewiarzu księcia Bedford (zwanym Brewiarzem z BairsBmy, il. 9)
powstałym w latach 1433-1434" wszystkie te dokonania w zakresie budo-
wania tła krajobrazowego stanowią swoistą dotychczasowych do-
świadczeń artystów pracujących od końca XIV do 1. ćwierci XV wieku.
Miasto jako organizm złożony z konkretnych form architektonicznych
ujawniało swoją realną strukturę związaną z kontekstem narracyjnym planu
pierwszego. Obrazy średniowiecznych miast wprowadzały również do swo-
jego obrębu to, co pochodziło spoza obszaru rodzimego. Obserwujemy
asymilację w obrębie życia miasta tego, co „obce". Wtargnięcie tych
elementów wynikało z zainteresowań artystów inną, nie tylko własną sztuką.
Pracownie miniatorstwa paryskiego realizujące fundacje królewskie i dwor-
skie zdołały wykształcić artystów rozpoznających nie tylko najbliższą, ro-
dzimą kulturę i jej tradycję, ale i dokonania malarskie, pochodzące z innych
obszarów, zwłaszcza stale fascynującej Italii. Dlatego też artyści tacy, jak
" Tamże, s. 42L456.
" Tamże, s. 435.
URSZULA M. MAZURCZAK
Dokonania artystyczne tego iluminatora uczestniczącego razem ze swoim
mecenasem w jego podróżach dypiomatycznych, pozostawiły trwałe osiąg-
nięcia w iiuminatorstwie niderłandzkim. Przejął je i rozwinął Mistrz Księcia
Bedford - Jana Lankastra regenta Francji pomiędzy łatami 1422-1435".
Jego kompozycje stanowią luksusowe obrazy pełne różnorodnych kompozy-
cji architektonicznych, zaludnione ruchłiwymi, eleganckimi postaciami.
Godzinki księcia Bedford (Londyn, British Lib. Add. Ms. 18850) powtarzają
schemat kompozycji wzgórz, na których umieścił siedziby monarsze, dwor-
skie, opactwa, a nawet zarysy miast. Obszary te zostały znacznie bardziej
zaludnione licznymi postaciami. Rozwinął także plan środkowy, który zwią-
zany jest kompozycyjnie z pierwszym planem, w którym rozgrywa się wy-
darzenie. Budowa wieży Babel (fol. 17v., il. 8) oddaje szczegóły techniki
budowlanej monumentalnej architektury z wynalazkiem koła, za pomocą któ-
rego możliwe było wciąganie olbrzymich bloków kamiennych na wyższe
kondygnacje. Cały zaludniony teren oddaje klimat prawdziwej „fabryki
budowlanej". W scenie BuBowy ark; Aoego (na fol. 15) miasto i posiadłość
dworska z lewej i prawej strony karty połączone zostały podmiejskim tere-
nem rolniczym, zatłoczonym grupami ludzi i zwierząt spiesznie udających
się do arki. Realia zatem odnoszą się bezpośrednio do tematu na pierwszym
planie, lecz sposób ich przedstawienia nie jest już umownym znakiem tylko
ożywioną akcją, oddającą ówczesne życie miasta z jego przedmieściem.
W Brewiarzu księcia Bedford (zwanym Brewiarzem z BairsBmy, il. 9)
powstałym w latach 1433-1434" wszystkie te dokonania w zakresie budo-
wania tła krajobrazowego stanowią swoistą dotychczasowych do-
świadczeń artystów pracujących od końca XIV do 1. ćwierci XV wieku.
Miasto jako organizm złożony z konkretnych form architektonicznych
ujawniało swoją realną strukturę związaną z kontekstem narracyjnym planu
pierwszego. Obrazy średniowiecznych miast wprowadzały również do swo-
jego obrębu to, co pochodziło spoza obszaru rodzimego. Obserwujemy
asymilację w obrębie życia miasta tego, co „obce". Wtargnięcie tych
elementów wynikało z zainteresowań artystów inną, nie tylko własną sztuką.
Pracownie miniatorstwa paryskiego realizujące fundacje królewskie i dwor-
skie zdołały wykształcić artystów rozpoznających nie tylko najbliższą, ro-
dzimą kulturę i jej tradycję, ale i dokonania malarskie, pochodzące z innych
obszarów, zwłaszcza stale fascynującej Italii. Dlatego też artyści tacy, jak
" Tamże, s. 42L456.
" Tamże, s. 435.