Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Historii Sztuki — 1.1956

DOI Heft:
II. Ze studiów nad sztuką polskiego Oświecenia
DOI Artikel:
Bernhard, Maria Ludwika: Wystawa poświęcona działalności Stanisława Kostki Potockiego 5-12 maja 1953 roku
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12452#0537
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
534

MARIA LUDWIKA BERNHARD

6. Para tancerzy chińskich z brązu polichromowanego, XVIII w.

wieniu swych żądań u cara Aleksandra, który wkrótce potem udzielił dymisji
St. K. Potockiemu ze stanowiska ministra. Wystawiono też „Gazetę War-
szawską" z r. 1820 z tekstem ogłaszającym tę dymisję.

Ilustracją walki przeciwko postępowej działalności St. K. Potockiego była
na wystawie książka Sześcioletnia korespondencja władz duchownych z rządem
świeckim Księstwa Warszawskiego, wydrukowana w 1815 r. Głośna ta w swoim
czasie publikacja, wydana z inicjatywy arcybiskupa Raczyńskiego, stanowiła
atak na rząd Królestwa i jego politykę kościelną jako kontynuatora polityki
z czasów Ks. Warszawskiego. Wystawiony egzemplarz należał do St. Gra-
bowskiego i posiada podpis osławionego ministra „ociemnienia" publicznego,
który objął tekę Oświecenia Publicznego po ustąpieniu Potockiego w 1820 r.

Wystawę zamykała gablota zawierająca wszystkie dzieła St. K. Potoc-
kiego, które ukazały się drukiem, oraz rękopisy rozprawy O języku polskim.
Rozprawa ta, podkreślająca wartości kulturalne i literackie języka polskiego,
stanowi zarazem protest przeciw próbom nieposzanowania mowy ojczystej
przez samych Polaków. Na wystawie znalazł się również autograf rozmyślań
O szczęściu, gdzie autor, krytyczny wobec monarchizmu, występuje jako zwo-
lennik republiki za pełną wolnością człowieka.

Ostatnim akcentem wystawy, obok listu J. Śniadeckiego do St. K. Potoc-
kiego, w którym ten ostatni nazwany jest „księciem pisarzy polskich", była
Pochivala St. К. Potockiego czytana przez Stanisława Staszica w Warszawskim
Towarzystwie Przyjaciół Nauk dnia 7 marca 1824 r.
 
Annotationen