DOI Artikel:
Tomkiewicz, Władysław: Weneckość w obrazach krakowskich Tomasza Dolabelli
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.12453#0131
WENECKOŚĆ W OBRAZACH KRAKOWSKICH T. DOLABELLI
125
Zapewne zespól ten otwierał Anioł I (ryc. 34), dzierżący w ręku emblematy
świętego: koronę, wieniec i lilie, a u stóp mający tarczę herbową z Odrowążem.
Odpowiednikiem jego jest Anioł II (ryc. 35), trzymający w ręku relikwiarz
z głową świętego, sprawiony przez Zygmunta III (ryc. 36), a zachowany w zmie-
nionym stanie do chwili obecnej. Do postaci obu aniołów pozowała zapewne ta
sama modelka, jednakże na malowidle pierwszym twarz jej (ryc. 34) została
dość niefortunnie przemalowana, co zaznacza się zwłaszcza w skrzywieniu ust.
Anioł I ma oliwkową suknię i cynobrowy płaszcz, Anioł II — suknię burszty-
nową, płaszcz szmaragdowy o rdzawej podszewce.
Anioł III (ryc. 37), z relikwiarzem w kształcie ręki, różni się od poprzednich:
w przeciwieństwie do nich nie unosi się w górę, lecz stoi mocno na ziemi; stanowi
też odmienny typ fizjologiczny o bardziej krępej staturze, o odmiennych rysach
36. Tomasz Dolabella. Anioł II, fragment
twarzy, delikatniejszych, bardziej kobiecych. Kolory szat też są inne: spod jasno-
pomarańczowej sukni, przybranej drogimi kamieniami, ukazuje się, zwłaszcza
koło nóg, jaskrawa biel koszuli; przeciwwagę kolorystyczną stanowi płaszcz
jasnobłękitny, zarzucony na lewą rękę.
Dwa pozostałe anioły malowane są na znacznie węższych płótnach, prawdo-
podobnie obciętych i dostosowanych później do szerokości ścian. Oba one trzy-
mają w rękach tuby oplecione gałązkami wawrzynu, są więc jakby alegoriami
chwały św. Jacka. Mimo podobieństwa kompozycyjnego obie postacie znacznie
różnią się między sobą. Anioł IV (ryc. 38), o rysach zbliżonych do Anioła III,
ma oczy wzniesione ku niebu jak Anioł I; jest on najsłabiej potraktowany pod
względem kolorystycznym, gdyż opinają go szaty dość jednostajnie brunatne.
Anioł V (ryc. 39) został chyba najlepiej narysowany; cechuje go smukłość i dłu-
gość nóg od kolan po stopy w przeciwieństwie do krótkonogich sąsiadów. Twarz,
o ładnych, chociaż dość banalnych rysach młodej Włoszki, odznacza się śmiało
ustawionymi oczami, skierowanymi wprost ku widzowi. Szaty stanowią kontrast
błękitu z cynobrową czerwienią.
125
Zapewne zespól ten otwierał Anioł I (ryc. 34), dzierżący w ręku emblematy
świętego: koronę, wieniec i lilie, a u stóp mający tarczę herbową z Odrowążem.
Odpowiednikiem jego jest Anioł II (ryc. 35), trzymający w ręku relikwiarz
z głową świętego, sprawiony przez Zygmunta III (ryc. 36), a zachowany w zmie-
nionym stanie do chwili obecnej. Do postaci obu aniołów pozowała zapewne ta
sama modelka, jednakże na malowidle pierwszym twarz jej (ryc. 34) została
dość niefortunnie przemalowana, co zaznacza się zwłaszcza w skrzywieniu ust.
Anioł I ma oliwkową suknię i cynobrowy płaszcz, Anioł II — suknię burszty-
nową, płaszcz szmaragdowy o rdzawej podszewce.
Anioł III (ryc. 37), z relikwiarzem w kształcie ręki, różni się od poprzednich:
w przeciwieństwie do nich nie unosi się w górę, lecz stoi mocno na ziemi; stanowi
też odmienny typ fizjologiczny o bardziej krępej staturze, o odmiennych rysach
36. Tomasz Dolabella. Anioł II, fragment
twarzy, delikatniejszych, bardziej kobiecych. Kolory szat też są inne: spod jasno-
pomarańczowej sukni, przybranej drogimi kamieniami, ukazuje się, zwłaszcza
koło nóg, jaskrawa biel koszuli; przeciwwagę kolorystyczną stanowi płaszcz
jasnobłękitny, zarzucony na lewą rękę.
Dwa pozostałe anioły malowane są na znacznie węższych płótnach, prawdo-
podobnie obciętych i dostosowanych później do szerokości ścian. Oba one trzy-
mają w rękach tuby oplecione gałązkami wawrzynu, są więc jakby alegoriami
chwały św. Jacka. Mimo podobieństwa kompozycyjnego obie postacie znacznie
różnią się między sobą. Anioł IV (ryc. 38), o rysach zbliżonych do Anioła III,
ma oczy wzniesione ku niebu jak Anioł I; jest on najsłabiej potraktowany pod
względem kolorystycznym, gdyż opinają go szaty dość jednostajnie brunatne.
Anioł V (ryc. 39) został chyba najlepiej narysowany; cechuje go smukłość i dłu-
gość nóg od kolan po stopy w przeciwieństwie do krótkonogich sąsiadów. Twarz,
o ładnych, chociaż dość banalnych rysach młodej Włoszki, odznacza się śmiało
ustawionymi oczami, skierowanymi wprost ku widzowi. Szaty stanowią kontrast
błękitu z cynobrową czerwienią.