DOI Heft:
III: Od kubizmu do konstruktywizmu
DOI Artikel:Zwolanowska, Barbara: Architektura Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu w roku 1929
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14267#0190
ARCHITEKTURA PWK W POZNANIU W ROKU 1929
181
POWZCCHNA MSjrtfiSf* КЯ N# ^9^мГУ POZNAN i V 1
1. Plan zabudowy terenów PWK, sierpień 1927. Arch. autorki
W styczniu 1927 roku utworzono w Poznaniu Tymczasowy Komitet Organizacyjny z byłym wojewodą
pomorskim, Stanisławem Wachowiakiem, na czele. Komitet ten powołał komisje : organizacyjno-prawną i tech-
niczno-budowlaną. W wyniku działalności komisji organizacyjno-prawnej powstało Towarzystwo Powszechna
Wystawa Krajowa w roku 1929. W skład komisji techniczno-budowlanej wchodzili m.in. architekci: Adam
Ballenstedt, Stefan Cybichowski, Stanisław Mieczkowski, Sylwester Pajzderski, Kazimierz Ruciński i Roger
Sławski.
Komisja techniczno-budowlana opracowała projekt zabudowania terenów wystawowych, opiniowała wszy-
stkie rozwiązania architektoniczne, techniczne, dotyczące rozbudowy terenów, konstrukcji pawilonów. Pieczę
nad wszystkimi zagadnieniami budowlanymi i technicznymi sprawował naczelny architekt Pewuki — Roger
Sławski. Rolę doradczą i opiniodawczą w rozwiązywaniu tych problemów pełniły komisje, złożone z miejsco-
wych fachowców. Plany zagospodarowania przestrzennego terenów wystawowych, rozmieszczenia pawilo-
nów były opracowywane przez Rogera Sławskiego i jego zastępcę — głównego kierownika budowy — Jerzego
Mullera. Łączna powierzchnia Powszechnej Wystawy Krajowej obejmowała 600 000 m2. Składało się na nią
391 950 m2 terenów należących do gminy miejskiej, 21 000 m2 terenów Targów Poznańskich oraz 246 360 m2
terenów, które trzeba było wykupić od właścicieli. Były to grunty leżące przede wszystkim w dzielnicy Łazarz.
Wykupywanie ich ciągnęło się przez cały rok 1927 do końca stycznia roku następnego13. Wypływało to z nie-
popularności Wystawy w społeczeństwie i związanej z tym małej liczby zgłoszeń wystawców, stopniowo w wy-
niku akcji propagandowej rosnącej, co nie pozwalało długo ustalić ostatecznej wielkości potrzebnej powierzchni.
Projekt zorganizowania wystawy w niebywałej dotychczas w Polsce skali, wystawy której realizacja wią-
zała się z odpowiednio wysokimi kosztami, nie spotkał się z powszechnym aplauzem. Napotkał raczej opór,
13 Z. Zaleski, Miasto Poznań a P.W.K., [w:] Powszechna Wystawa Krajowa t. 1, s. 549.
181
POWZCCHNA MSjrtfiSf* КЯ N# ^9^мГУ POZNAN i V 1
1. Plan zabudowy terenów PWK, sierpień 1927. Arch. autorki
W styczniu 1927 roku utworzono w Poznaniu Tymczasowy Komitet Organizacyjny z byłym wojewodą
pomorskim, Stanisławem Wachowiakiem, na czele. Komitet ten powołał komisje : organizacyjno-prawną i tech-
niczno-budowlaną. W wyniku działalności komisji organizacyjno-prawnej powstało Towarzystwo Powszechna
Wystawa Krajowa w roku 1929. W skład komisji techniczno-budowlanej wchodzili m.in. architekci: Adam
Ballenstedt, Stefan Cybichowski, Stanisław Mieczkowski, Sylwester Pajzderski, Kazimierz Ruciński i Roger
Sławski.
Komisja techniczno-budowlana opracowała projekt zabudowania terenów wystawowych, opiniowała wszy-
stkie rozwiązania architektoniczne, techniczne, dotyczące rozbudowy terenów, konstrukcji pawilonów. Pieczę
nad wszystkimi zagadnieniami budowlanymi i technicznymi sprawował naczelny architekt Pewuki — Roger
Sławski. Rolę doradczą i opiniodawczą w rozwiązywaniu tych problemów pełniły komisje, złożone z miejsco-
wych fachowców. Plany zagospodarowania przestrzennego terenów wystawowych, rozmieszczenia pawilo-
nów były opracowywane przez Rogera Sławskiego i jego zastępcę — głównego kierownika budowy — Jerzego
Mullera. Łączna powierzchnia Powszechnej Wystawy Krajowej obejmowała 600 000 m2. Składało się na nią
391 950 m2 terenów należących do gminy miejskiej, 21 000 m2 terenów Targów Poznańskich oraz 246 360 m2
terenów, które trzeba było wykupić od właścicieli. Były to grunty leżące przede wszystkim w dzielnicy Łazarz.
Wykupywanie ich ciągnęło się przez cały rok 1927 do końca stycznia roku następnego13. Wypływało to z nie-
popularności Wystawy w społeczeństwie i związanej z tym małej liczby zgłoszeń wystawców, stopniowo w wy-
niku akcji propagandowej rosnącej, co nie pozwalało długo ustalić ostatecznej wielkości potrzebnej powierzchni.
Projekt zorganizowania wystawy w niebywałej dotychczas w Polsce skali, wystawy której realizacja wią-
zała się z odpowiednio wysokimi kosztami, nie spotkał się z powszechnym aplauzem. Napotkał raczej opór,
13 Z. Zaleski, Miasto Poznań a P.W.K., [w:] Powszechna Wystawa Krajowa t. 1, s. 549.