DOI Artikel:
Wojciechowski, Jerzy: Caraglio w Polsce
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14245#0016
10 JERZY WOJCIECHOWSKI
3. G. G. Caraglio, wg Parmigianina, Pokłon pasterzy, miedzioryt, 203 x 237 mm. Gabinet Rycin BUW.
Fot. Pracownia Reprograficzna BUW
Bogów w niszach, datowany przez rytownika na rok 1526 . W sumie Caraglio wydał do spółki z Rossem
31 miedziorytów. Dzieła te, szczególnie oba cykle, spotkały się z entuzjastycznym przyjęciem, nie mają-
cym precedensu na włoskim rynku graficznym. Oryginalne prace, zwłaszcza odbitki pierwszego stanu, należą
dziś do wyjątkowej rzadkości.
Rosso był głównym, ale nie jedynym rysownikiem, z którym Caraglio związał się w Rzymie partner-
ską współpracą. Analogiczną, choć nie na taką skalę co z Rossem, zdołał artysta nawiązać z Francesco
Mazzolą, znanym jako Parmigianino, który przybył do Rzymu w tym samym co Rosso 1524 roku.
Nie wiemy dokładnie, kiedy doszło do spotkania Caraglia z Parmigianinem, ani też, czy i w tym
wypadku doprowadził do ich współpracy Baviera21. Z uwagi na małą liczbę powstałych prac należy przy-
puszczać, że nastąpiło to nie wcześniej niż w 1526 roku, którym Caraglio datuje sygnowany przez siebie
Pokłon pasterzy (il. 3). Bartsch notuje ponadto trzy inne miedzioryty Caraglia według kompozycji Parmi-
gianina22. Jest niemal pewne, że wszystkie one powstały przed złupieniem Rzymu, które przerwało współ-
pracę artystów.
Gian Giacomo był jedynym rytownikiem pracującym dla Parmigianina w Rzymie, dlatego wydaje się
wielce prawdopodobne (choć nie ma co do tego wśród badaczy zgody), że to właśnie Caraglio udzielał mu
lekcji grafiki, którą Parmigianino uprawiał samodzielnie po opuszczeniu Rzymu i przeniesieniu się do Bolonii.
Sacco di Roma w maju 1527 r. znaczy wyrazistą cezurę w życiu i twórczości artystów działających
w Rzymie. Całkowitej likwidacji uległ warsztat Marcantonia Raimondiego, który opuścił Rzym w tym
2,1 Bartsch, 24-43.
21 Vasari nigdzie nie wspomina, by do współpracy między Parmigianinem a Caragliem doszło za sprawą Baviery, co
sugeruje Marabott ini (1969, s. 269, przypis 89). Z kolei Salamon (1972, s. 17, przypis 7) jako pośrednika wymienia Rossa
Fiorentino.
'2 Zaślubiny (Bartsch, 1 ), Męczeństwo św. Piotra i Pawia (Bartsch, 8), Diogenes (Bartsch, 61). С i r i 11 o Archer
(1995, s. 214, 073) dorzuciła ponadto do tej listy Zmartwychwstanie.
3. G. G. Caraglio, wg Parmigianina, Pokłon pasterzy, miedzioryt, 203 x 237 mm. Gabinet Rycin BUW.
Fot. Pracownia Reprograficzna BUW
Bogów w niszach, datowany przez rytownika na rok 1526 . W sumie Caraglio wydał do spółki z Rossem
31 miedziorytów. Dzieła te, szczególnie oba cykle, spotkały się z entuzjastycznym przyjęciem, nie mają-
cym precedensu na włoskim rynku graficznym. Oryginalne prace, zwłaszcza odbitki pierwszego stanu, należą
dziś do wyjątkowej rzadkości.
Rosso był głównym, ale nie jedynym rysownikiem, z którym Caraglio związał się w Rzymie partner-
ską współpracą. Analogiczną, choć nie na taką skalę co z Rossem, zdołał artysta nawiązać z Francesco
Mazzolą, znanym jako Parmigianino, który przybył do Rzymu w tym samym co Rosso 1524 roku.
Nie wiemy dokładnie, kiedy doszło do spotkania Caraglia z Parmigianinem, ani też, czy i w tym
wypadku doprowadził do ich współpracy Baviera21. Z uwagi na małą liczbę powstałych prac należy przy-
puszczać, że nastąpiło to nie wcześniej niż w 1526 roku, którym Caraglio datuje sygnowany przez siebie
Pokłon pasterzy (il. 3). Bartsch notuje ponadto trzy inne miedzioryty Caraglia według kompozycji Parmi-
gianina22. Jest niemal pewne, że wszystkie one powstały przed złupieniem Rzymu, które przerwało współ-
pracę artystów.
Gian Giacomo był jedynym rytownikiem pracującym dla Parmigianina w Rzymie, dlatego wydaje się
wielce prawdopodobne (choć nie ma co do tego wśród badaczy zgody), że to właśnie Caraglio udzielał mu
lekcji grafiki, którą Parmigianino uprawiał samodzielnie po opuszczeniu Rzymu i przeniesieniu się do Bolonii.
Sacco di Roma w maju 1527 r. znaczy wyrazistą cezurę w życiu i twórczości artystów działających
w Rzymie. Całkowitej likwidacji uległ warsztat Marcantonia Raimondiego, który opuścił Rzym w tym
2,1 Bartsch, 24-43.
21 Vasari nigdzie nie wspomina, by do współpracy między Parmigianinem a Caragliem doszło za sprawą Baviery, co
sugeruje Marabott ini (1969, s. 269, przypis 89). Z kolei Salamon (1972, s. 17, przypis 7) jako pośrednika wymienia Rossa
Fiorentino.
'2 Zaślubiny (Bartsch, 1 ), Męczeństwo św. Piotra i Pawia (Bartsch, 8), Diogenes (Bartsch, 61). С i r i 11 o Archer
(1995, s. 214, 073) dorzuciła ponadto do tej listy Zmartwychwstanie.