Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Historii Sztuki — 42.2017

DOI Artikel:
Jurkowlaniec, Grażyna: Geneza i recepcja drzeworytów na kartach tytułowych kazań Lutra o sakramentach z 1519 roku
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.39128#0037
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
GENEZA I RECEPCJA DRZEWORYTÓW NA KARTACH TYTUŁOWYCH KAZAN LUTRA O SAKRAMENTACH...

37


11. Mario Labacco, Chrystus jako źródło siedmiu sakramentów, 1568, Londyn, British Museum, nr inw. 1869,0410.2220,
O Trustees of the British Museum

się drzeworyt ukazujący Męża Boleści jako źródło siedmiu sakramentów, wyraźnie wzorowany na kom-
pozycji znanej z lipskich druków, co, biorąc pod uwagę odległość, nie jest zaskakujące. Sceny tej nie ma
w drugiej edycji śpiewnika, ale powróciła w innym ważnym dziele Leisentritta: Katholisches Pfarrbuch
wydanym u Cholinusa w 1578 r. (il. IO)81.
W tym samym czasie temat zdążył się rozpowszechnić także po południowej stronie Alp, gdzie
powtarzano go w technice miedziorytu. We Włoszech 2. połowy XVI w. można spotkać przedstawienia
Chrystusa jako źródła siedmiu sakramentów w obu wspomnianych wyżej wariantach. Odmiana z krucy-
fiksem pojawiła się w trzech rycinach weneckich (z których najbardziej znana jest ta wydana przez Lukę
Bertellego w 1569 r.), a następnie, za ich pośrednictwem, rozpowszechniła się w wielu krajach, także
pozaeuropejskich82. Odmiana druga pojawiła się niemal w tym samym czasie w Rzymie, gdzie w 1568 r.
przywilej na wydanie ryciny ukazującej sakramenty wypływające z rany Męża Boleści otrzymał Mario
Labacco (rycina sygnowana Marius Lahhaccus Romae 1568 cum privilegio oraz monogramem MAL;
Londyn, British Museum, nr inw. 1869,0410.2220, 35,1 x 28,6 cm) (il. 11). W 1577 r. kompozycję tę
skopiował Giacomo Franco (akwaforta sygnowana monogramem IAF; Madryt, Biblioteca Nacional de

zaczynającą się od słów Groß ist Gottes Barmherzigkeit, nie znalazła się w analogicznym miejscu wydania, które ukazało się w Budzi-
szynie w 1572 r. (VD16: L 1062, fol. CCLXXXIII).
81 Johann Leisentritt, Katholisches Pfarrbuch oder Form und Weise, wie die katholische Seelsolger in Ober- und Niederlausitz
... ihre kranken Eingepfarrten ohne Unterschied besuchen ... sollen, Cöln: Cholinus 1578 (VD16: L 1065 i L 1066), s. 150.
82 Zob. przyp. 46.
 
Annotationen