Museum Narodowe w Krakowie [Hrsg.]: Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie (N.S. 2.2004)

Namiot turecki w zbiorach Działu Tkanin Muzeum Narodowego w Krakowie

19

rody za pośrednictwem florystycznych kompozycji ornamentów namiotu. Ta sama
idea zawarta jest w inskrypcjach, których treść w sposób symboliczny nawiązuje
do sfery niebieskiej i do kwiatów jak gwiazdy. Teksty te nie pochodzą z Koranu
ani nie są tekstami dewocyjnymi. Źródła ich należy szukać w poezji perskiej5.
Odrębnym problemem jest umieszczony wśród inskrypcji napis, który był błędnie
odczytywany jako „959” lub „909” (znak graficzny „zero” w oznaczeniach arab-
skich oznacza bowiem „5”). Na namiocie jednak nie napisano ani „0”, ani „5”,
bowiem tak odczytywany znak, umieszczony w kartuszu na drzwiach namiotu,
ma kształt niewielkiego rombu (il. 11). Autorzy tłumaczeń inskrypcji zgodnie przy-

11. Fragment płotu namiotu; motyw kartusza z inskrypcją ze znakami „909” (fot. Studio ST)

puszczali, iż „959” oznacza datę, ewentualnie stanowi zapis numeru sury z Ko-
ranu. Jeżeli byłaby to data 909 ery muzułmańskiej, oznaczałaby rok 1531 ery
chrześcijańskiej6, a jeżeli byłaby to data 959 ery muzułmańskiej, oznaczałaby rok
1581 ery chrześcijańskiej. Jednak już Swieykowski, na podstawie opinii Kraelitz-
Greifenhorsta, napisał, że nie mamy do czynienia z datą, ale ze znakiem pisarskim.
Potwierdzają to także współcześni specjaliści - filolodzy irańscy - uważając ten
napis za znaki syntaktyczne zmieniające znaczenie słów, a wśród nich pani Haye-

5 A. S c h imm e 1, Calligraphy and Islamie Culture, New York, London 1984.

6 Przybysławski, o.c.