Museum Narodowe w Krakowie [Hrsg.]: Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie (N.S. 3.2010)

88

Ewa Machotka

1. Feliks Jasieński w hełmie
japońskim i kimonie na bal-
konie swego mieszkania, fo-
tografia arch.ok.1902-1904,
MNK-NGI-3411

gadkowy człowiek w kimonie nawołujący Polaków do wzorowania się na Japończykach,
działalność Jasieńskiego odnieść należałoby przede wszystkim do licznie publikowanych
„manifestów” osadzając je w kontekście rozwijających się w końcu wieku XIX ideologii
związanych z dwoma wykluczającymi się kierunkami myślowymi - orientalizmem i na-
cjonalizmem.

Jasieński pojawia się w świadomości zbiorowej jako polemista i animator polskiego ży-
cia kulturalnego w przełomowym roku 1901i * * 4. Wraz z wydaniem tomu Manggha. Prome-
nades a travers le monde, l’art et les idees (Manggha. Wędrówki po świecie, sztuce i ideach) -
który ukazuje się w Paryżu i w Warszawie, będąc rodzajem literackiej podróży estetycznej
po Europie i Bliskim Wschodzie - oraz publikacją w czasopiśmie „Chimera” krytycznego
pośmiertnego wspomnienia o Wojciechu Gersonie (1831-1901 )5, a także wraz z pierwszą
prezentacją zbiorów japonistycznych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warsza-

i przeanalizowały E. Miodońska-Brooks i M. Cieśla-Korytowska (Feliks Jasieński i jego Mang-
gha, Kraków 1992). Koncepcji sztuki narodowej stworzonej przez Jasieńskiego autorka niniejszego opra-

cowania poświęciła niepublikowaną rozprawę magisterską (Koncepcja polskiej sztuki narodowej Feliksa
Mangghi Jasieńskiego: rola sztuki japońskiej. Od idei do realizacji, Instytut Historii Sztuki UJ, 1998).

11 W związku z charakterem niniejszej monografii szczegółowa biografia Jasieńskiego pozostaje poza

zakresem prezentowanych rozważań.

5 E J asieński, W kwestii drobnego nieporozumienia, „Chimera” 1901,1.1, z. 2, s. 354-356.