DOI Artikel:
Krzysztofowicz-Kozakowska, Stefania: Stara, sercu memu bardzo droga bestyo
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.26693#0069
Stefania Krzysztofowicz-Kozakowska
„Stara, sercu memu bardzo droga bestyo”1
Korespondencja kierowana do Feliksa Jasieńskiego stała się odkryciem dla Muzeum Na-
rodowego w Krakowie dopiero w latach pięćdziesiątych, a zatem blisko 30 lat po przejęciu
całej jego kolekcji przez Muzeum. Odnaleziona w przemyślnej skrytce w jednym z se-
kretarzyków Jasieńskiego, zawierała listy, pocztówki, bilety wizytowe, których nadawca-
mi były ważne dla polskiego życia kulturalnego z lat około 1883-1923 persony. Ogromny
zasób korespondencji i przewijających się w niej problemów sprowokował do dokonania
wyboru i ograniczenia jego przeglądu do kilku tematów. Są to:
- Problemy dotyczące środowiska literackiego, do którego z racji swego dorobku za-
liczany jest również Feliks Jasieński. Był on nie tylko autorem niezwykłego dzieła, jakim
była Manggha. Promenades a travers le monde, lart et les idees, lecz także kontrowersyjnym
w swych opiniach krytykiem wypowiadającym się na temat muzyki i sztuki; parał się tak-
że pracą redakcyjną, pełniąc funkcję kierownika artystycznego kwartalnika „Lamus” oraz
wydając teki pt. Sztuka Polska. Malarstwo.
- Budowanie wszechstronnej kolekcji; ingerencje i propozycje artystów; sposoby prze-
prowadzania transakcji finansowych; oceny wartości zbiorów w oczach artystów; relacje
artystów na temat ich twórczości i planów pozaartystycznych.
Styl korespondencji, utrzymany niekiedy w tonie bardzo przyjacielskim i bezpośred-
nim, daje również obraz zainteresowań, konfliktów, problemów, niekiedy dowcipów
i żartów środowiska polskich intelektualistów; jest nieocenionym źródłem informacji
dotyczącym rynku antykwarycznego: metod kolekcjonowania i cen; nade wszystko służy
poszerzeniu wiedzy o niezwykłym człowieku, jakim był Feliks Jasieński - Manggha, Felix,
Globtrotter, Popieracz, Małpa, Przyjaciel, Filidor, Złoty Pan, Mio Caro, Szczęsny Dołęga,
Prometejon, Kochany Wariat, Vieux-Serpent-aux lunettes, Komiwojażer sztuki, Wichro-
waty Pan.
„Mój młody literacie”2
Przez ludzi pióra był Feliks Jasieński uważany - z racji swego dorobku pisarskiego, krytyki
artystycznej, pracy redakcyjnej - za literata. Stąd też rozległa korespondencja zaprzyjaźnio-
nego z nim środowiska literatów, poetów, krytyków, a także muzyków kierowana na jego
ręce.
1 Z listu nie datowanego Konstantego Górskiego, MNK, Rkps 633/20.
2 Z listu Konstantego Górskiego, 27 II 1885, MNK, Rkps 633/20.
„Stara, sercu memu bardzo droga bestyo”1
Korespondencja kierowana do Feliksa Jasieńskiego stała się odkryciem dla Muzeum Na-
rodowego w Krakowie dopiero w latach pięćdziesiątych, a zatem blisko 30 lat po przejęciu
całej jego kolekcji przez Muzeum. Odnaleziona w przemyślnej skrytce w jednym z se-
kretarzyków Jasieńskiego, zawierała listy, pocztówki, bilety wizytowe, których nadawca-
mi były ważne dla polskiego życia kulturalnego z lat około 1883-1923 persony. Ogromny
zasób korespondencji i przewijających się w niej problemów sprowokował do dokonania
wyboru i ograniczenia jego przeglądu do kilku tematów. Są to:
- Problemy dotyczące środowiska literackiego, do którego z racji swego dorobku za-
liczany jest również Feliks Jasieński. Był on nie tylko autorem niezwykłego dzieła, jakim
była Manggha. Promenades a travers le monde, lart et les idees, lecz także kontrowersyjnym
w swych opiniach krytykiem wypowiadającym się na temat muzyki i sztuki; parał się tak-
że pracą redakcyjną, pełniąc funkcję kierownika artystycznego kwartalnika „Lamus” oraz
wydając teki pt. Sztuka Polska. Malarstwo.
- Budowanie wszechstronnej kolekcji; ingerencje i propozycje artystów; sposoby prze-
prowadzania transakcji finansowych; oceny wartości zbiorów w oczach artystów; relacje
artystów na temat ich twórczości i planów pozaartystycznych.
Styl korespondencji, utrzymany niekiedy w tonie bardzo przyjacielskim i bezpośred-
nim, daje również obraz zainteresowań, konfliktów, problemów, niekiedy dowcipów
i żartów środowiska polskich intelektualistów; jest nieocenionym źródłem informacji
dotyczącym rynku antykwarycznego: metod kolekcjonowania i cen; nade wszystko służy
poszerzeniu wiedzy o niezwykłym człowieku, jakim był Feliks Jasieński - Manggha, Felix,
Globtrotter, Popieracz, Małpa, Przyjaciel, Filidor, Złoty Pan, Mio Caro, Szczęsny Dołęga,
Prometejon, Kochany Wariat, Vieux-Serpent-aux lunettes, Komiwojażer sztuki, Wichro-
waty Pan.
„Mój młody literacie”2
Przez ludzi pióra był Feliks Jasieński uważany - z racji swego dorobku pisarskiego, krytyki
artystycznej, pracy redakcyjnej - za literata. Stąd też rozległa korespondencja zaprzyjaźnio-
nego z nim środowiska literatów, poetów, krytyków, a także muzyków kierowana na jego
ręce.
1 Z listu nie datowanego Konstantego Górskiego, MNK, Rkps 633/20.
2 Z listu Konstantego Górskiego, 27 II 1885, MNK, Rkps 633/20.