Museum Narodowe w Krakowie [Hrsg.]: Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie (N.S. 3.2010)

Podstawowe techniki zdobienia tsub japońskich i ich terminologia

121

A

B

8. Fragmenty tsub: A-z dekoracją sumi-
-zógarr, B - z inkrustacją mosiądzem suemon-
-zógan; C - z inkrustacją nunome-zógan

C

- „inkrustacji tuszem”, wykonywanej najczęściej za pomocą shakudó, wprawianego w pły-
tę tsuby wykonanej z shibuichi, następnie dokładnie polerowanej, aż do uzyskania pożąda-
nego efektu. Najpopularniejszym motywem dla sumi-zógan były zaczerpnięte z malarstwa
tuszowego motywy liści bambusa lub lecących ptaków (il. 8A).

Inną nieco metodą, choć pokrewną z taka-zógan, była inkrustacją suemon-zógan, sto-
sowana przy dekoracji wczesnych tsub ze szkoły Ónin (XV-XVI w.), które zdobione były
większymi fragmentami mosiądzu w postaci herbów lub motywów roślinnych, wpra-
wianych we wcześniej wycięte pod dekorację otwory W literaturze można spotkać się
z bardzo rozwiniętą nazwą tej techniki, w zależności od zastosowanego stylu: ónin shin-
chu suemon-zógan i ónin shinchu ten-zógan

Różnica pomiędzy suemon-zógan a stosowaną w okresie późniejszym inkrustacją wypu-
kłą taka-zógan polegała na sposobie wprawiania inkrustowanego materiału w płytę tsuby.
O ile w tej drugiej wklepywano większy kawałek kruszcu w otwór wykonany w płycie,
a następnie usuwając nadmiar naniesionego materiału nadawano mu odpowiedni kształt,
to w przypadku suemon-zógan przygotowywano w mosiądzu gotowe kształty i dopiero
wówczas wprawiano je w płytę tsuby (il. 8B).

Funkcjonowały także w produkcji tsub metody szybsze i łatwiejsze, pozwalające w krót-
szym czasie zapełnić inkrustowanym metalem większą powierzchnię tsuby. Jedną z nich,