Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie — 15,2.1971

DOI issue:
Konserwacja
DOI article:
Johannes; Wodzińska, Maria: Skrzydła kwadryptyku z legendą św. Jana Chrzciciela: zagadnienia i przebieg prac konserwatorskich
DOI Page / Citation link: 
https://doi.org/10.11588/diglit.19555#0286
Overview
loading ...
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
przypuszczalnie na ociosywaniu desek strugiem. Nierówności stąd powstałe widać wyraźnie
pod cienką warstwą zaprawy i farby od strony rewersów.

Awersy pokrywa grubsza, bardziej złożona i staranniej opracowana warstwa malarska, która
znacznie łagodzi nierówności podłoża. Poza zróżnicowaniem technologicznym, polichromia
awersów jest o wiele bogatsza kolorystycznie i formalnie. Kompozycje awersów dzielą na strefy
pasy inskrypcji, a od dołu zamyka je dekoracyjny pas ornamentu. Litery malowane żółtą farbą,
na tle jasnej czerwieni ograniczają od góry i od dołu dwie jasno kremowe linie. Czerwień tła
od pola kompozycji oddzielają czarne paski. Takie same paski oddzielają dolne kompozycje
od malowanego żółtą farbą na ciemno-zielonym tle esowatego ornamentu.

Ponadto ornament podobnie jak i litery ograniczają od góry i od dołu jasnokremowe cienkie
linie. Awersy dwóch szerszych skrzydeł mieszczą obecnie po dwie kompozycje. Trzecia naj-
prawdopodobniej została obcięta przy zmianie formatu skrzydeł z górnym obrzeżeniem
pasów inskrypcji. Na awersie wąskiego skrzydła skróconego od góry o mniejszy odcinek zacho-
wał się fragment trzeciej strefy, której kompozycja zamykała się w formie trójkąta. Tematem
wszystkich przedstawień są sceny z życia św. Jana Chrzciciela. Charakter kompozycji zwięzły,
postacie wypełniają prawie całą wolną przestrzeń. Niewielkie odcinki tła są srebrzone i puncowane
w skośną kratkę z pięcioma wyciskanymi kwiatkami w każdym rombie.

Złocistość tła uzyskano pokrywając srebro werniksem o złotawym zabarwieniu. Ogólna
gama kolorystyczna malowideł opiera się na trzech zasadniczych barwach, czerwonej, niebieskiej
i żółtej, kładzionych czysto lub mieszanych z bielą, czasem nakładanych na siebie dla uinten-
sywnienia koloru, zmiany tonu lub wydobycia światłocienia. Poza trzema zasadniczymi kolorami
użyto również wspomnianą już biel i czerń. Żółtawy werniks pokrywający malowidło ociepla
koloryt całości, nadając zielony ton błękitom. Postacie i przedmioty potraktowano płasko,
linearnie i schematycznie, jedynie fałdy płaszczy i częściowo fałdy szat postaci, oraz fałdy draperii
na stole biesiadnym w scenie Uczty Heroda, modelowane są światłocieniowo przy jednoczesnym
użyciu linii jak w innych płasko traktowanych elementach kompozycji. Cienie zaś wydobywa
artysta ciemniejszymi tonami właściwego koloru tkaniny. Wszystkie elementy przedstawień
obwiedziono dokładnie konturem. Przedmioty rysowane są czarną kreską jednakowej grubości,
natomiast kreska użyta w rysunku postaci jest zróżnicowana grubością i kolorem. Głowy, ręce
i nogi osób rysuje artysta ciepłą czerwienią w odcieniu brązowym, a szaty karminem przyciem-
nionym czernią i ocieplonym żółtym werniksem lub czystą czernią w przypadku szat i draperii
błękitnych. Karnacja ciała wszędzie jest jednakowa i jednolita zielonawo-kremowa, jedynie
twarze zdobią lekkie rumieńce. Długie płaszcze osób drapowane są z pomocą światłocienia
i kreski w szerokie, dość miękko i naturalnie układające się fałdy. Fałdy szat natomiast traktowane
są płasko i linearnie z minimalnym tylko zaznaczeniem światłocienia. Wyjątek stanowi szata
Herodiady, bogato modelowana cieniem.

Rewersy dwóch szerszych skrzydeł zdobi motyw gwiazdek malowanych żółtą farbą, swobod-
nymi pociągnięciami pędzla na jednolitym ciemnoczerwonym tle. Gwiazdki te uszeregowane

282
 
Annotationen