Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (24.1980)

kątną blaszką i nitami o wielkich sferycznych główkach oraz ozdobione wysokimi brązowymi
pręcikami z główkami stożkowatymi. Zachowały się jedynie dwa hippokampy wycięte z płytek
brązowych, umocowane (współcześnie?) w środku dłuższych boków skrzynki paleniska. Także
one typologicznie łączą cechy obydwu wyżej wyodrębnionych grup. Kształtem i ustawieniem nóg
wyrzuconych w przód bez ugięcia w kolanach, zwarciem pyska, kształtem wysokiego, spiczastego
ucha, zbliżają się one do grupy drugiej, kształtem płetwy ogonowej, grubością szyi, wielkością
głowy sugerują związek także z pierwszą.

Niestety nie posiadamy żadnej podstawy do określenia czasu wykonania ,,focolari” przy-
ozdobionymi hippokampami typu drugiego. Z pewnością datowanie zabytku brukselskiego na
pierwszą połowę YI w.p.n.e.42 jest zbyt wysokie. Forma koni morskich nie odpowiada typom
ustalonym w VI w.p.n.e. i znanym z malowideł grobowych43, brązów z Perugii44 czy Vulci45,
przypominając raczej typy z końca VI i z V w.p.n.e., spotykane na stelach boloóskich46 *,

42 Por. odn. 35.

43 Por. odn. 27 i 28.

44 Pięć małych figurek hippokampów: por. odn. 29; dwie większe figurki hippokampów: Perugia 437, Mo-
nachium 25, G i g 1 i o 1 i, jw., tabl. 86,8; Mostra delParte e della civilta etrusca. Milano 1955, s. 54, nr 217—
222; Kunst und Leben, jw., s. 108, nr 232—233. Uchwyty w kształcie hippokampów: Monachium 2,29, Mostra
delbarte, jw., s. 54—5, nr 229—230; Kunst und Leben, jw., s. 108, nr 224—225; Relief brązowy z wyobrażeniem
Gorgo jako Pothnia Theron. Dwa przedstawienia hippokampów w górnych rogach: Petersen, j w., s. 261 i nn;
H. Brunn-Bruckmann, Denkmaler griechischer und rómischer Skulptur. Miinchen 1902, tabl. 588;
A. Furtwangler-P. Walter s, Beschreibung der Glyptothek Kónig Ludwigs I. zu Miinchen. Miinchen
1922, s. 68; W. H a u s e n s t e i n, Die Bildnerei der Etrusker. Miinchen 1922, s. 3; D u c a t i, Storia delParte
etrusca, jw., s. 284; H. M ii h 1 s t e i n, Die Kunst der Etrusker. Berlin 1929, s. 161; G i g 1 i o 1 i, jw., tabl. 87,3;
P a 11 o t i n o - J u c k e r, jw., nr 51; von V a c a n o, jw., s. 94 b; Kunst und Leben, jw., s. 110, nr 253, il. 28;
Brown, jw., s. 81; L. B a n t i, Die Welt der Etrusker. Ziirich 1962, s. 284, tabl. 54; Bianchi Bandinelli-
G i u 1 i a n o, jw., s. 177, il. 205; Relief z przedstawieniem polowania na dzika, bóstwa morskiego i hippokampa:
Petersen, jw., s. 258 i n.; Brunn-Briickmann, jw., tabl. 589; Furtwangler-Walters,
jw., s. 67; H a u s e n s t e i n, jw., tabl. 87, 2; S h e p a r d, jw., s. 32; Pallottino-Jucker, jw., tabl. 50,
Mostra delParte e della civilth etrusca. Milano 1955, s. 46, nr 164; Kunst und Leben, jw., s. 11, nr 254; B a n t i,
jw., s. 91; Brown, jw., s. 81; kolisty talerzyk z fryzem zwierzęcym i hippokampem: P e t e r s e n, jw., s. 309,
nr 57; B e 1 1 u c c i, jw., s. 168, nr 322; G i g 1 i o 1 i, St Etr., t. IV, 1930, s. 115 i nn; B a n t i, St Etr., t. X,
1936, s. 104 i nn; Kunst und Leben der Etrusker. Ziirich 1955, nr 164; Mostra delParte e della civilta etrusca,
jw., s. 50.

45 Uchwyty naczyń brązowych w kształcie dwu hippokampów: Paryż, Bibliotheąue Nationale, E. Babe-
lon-J. A. Blanche t, Catalogue des Bronzes antiąues de la Bibliotheąue Nationale. Paris 1895, s. 381,
nr 1440; s. 382, nr 1445, 1448 (protomy hippokampów ?); Museo Civico di Bolonia, Collezione Palagi, nr 1681,
M. Guarducci, I bronzi di Vulci. St Etr., t. X, 1936, s. 33—34, tabl. X, 1; The Schimmel Collection, nr 47;
D. C. Mitten-S. F. Doeringer, Master Bronzes from Classical World. Mainz on Rhine 1968, s. 191,
nr 197; H. H. Hoffman i inni, The Beauty of Ancient Art. The Fogg Museum, 1964, nr 47.

46 P, D u c a t i, Le pietre funerarie felsinee. MALinc, t. XX, 1910, kol. 442—443, nr 169; kol. 541, nr 105;

kol. 388, nr 44.

91