DOI Heft:
Starożytność
DOI Artikel:Niwiński, Andrzej; Muzeum Narodowe w Warszawie [Mitarb.]: "Domki dusz" i tace ofiarne z Edfu w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19628#0085
b — Podobne nacięcia widnieją m.in. na tacy ofiarnej odkrytej przez R. Monda w Gurna (obec-
nie Muzeum Egipskie w Kairze, nr 48348), czy na dziedzińcu „domku duszy" z Rifa, nr 25
(„Gizeh and Rifeh", tabl. XVI A) (il. 11).
Stan zachowania: Zabytek sklejony z sześciu fragmentów, a w części środkowej, wzdłuż
pęknięcia biegnącego poprzecznie przez całą szerokość tacy, wzmocniony i częściowo uzupeł-
niony gipsem. Brak dużej części obrzeżenia, które zachowało się jedynie w przedniej części,
po obu stronach tacy, a na pozostałym odcinku jest odłamane u nasady. Brak ofiary, która
zajmowała zagłębienie z prawej strony płyty; miseczka z lewej strony płyty zniszczona.
9. TACA OFIARNA TYPU III (il. 12—15), Nr inw. 141475 MN/2816:39 UW
Literatura: Tell Edfou, t. III, nr kat. 979, s. 82, tabl. XL, 1 ; N i w i ń s к i, jw., s. 100—101,
il. 22—23.
Miejsce znalezienia: szyb wejściowy grobu en jour XXVII (sektor N01).
Wymiary: dł. 0,40 m; szer. 0,32 m; wys. 0,10 m (obrzeżenie 0,07 m).
Materiał: glina wypalona koloru czerwonego z domieszką, twarda, porowata; przełom
dwubarwny o ciemnoszarym rdzeniu. Powierzchnia wygładzona i pokryta angobą z białej glinki.
Opis: Płyta owalna o lekko ściętym brzegu, otoczona obrzeżeniem o krawędzi miejscami płasko
ściętej, miejscami zaś zaokrąglonej, obniżającym się ku brzegowi tacy. W głębi, na osi podłuż-
nej znajduje się niewielkie, otwarte w stronę tacy pomieszczenie, którego dwie ściany boczne
i zastępujący ścianę tylną fragment obrzeżenia podtrzymują dach o nieregularnym kształcie
płyty od spodu spłaszczonej, z wierzchu zaś pokrytej kilkoma nierównymi zgrubieniami, po-
chylonej lekko ku przodowi, a zarazem nieznacznie pochylonej w lewo. W przedniej jego części,
nad wejściem, które równa się szerokością całemu pomieszczeniu, wymodelowane jest stylizo-
wane nadproże, posiadające formę niekształtnej figury o płaskiej podstawie i nieregularnej krzy-
wej wieńczącej, której największe odchylenie od podstawy znajduje się nad środkiem wejścia.
Wewnątrz, przy tylnej ścianie stoi tron z wysokim oparciem3 (il. 14). Przed pomieszczeniem,
na powierzchni płyty, leżą wymodelowane ofiary: noga wołu, pęczek jarzyn, 2 chleby: okrągły
i stożkowaty oraz głowa zwierzęcia o szerokim pysku i wyłupiastych, plastycznie wymodelowa-
nych oczachb. Z prawej strony tacy wsparte o obrzeżenie stoją na podłużnej podstawce 3 wysokie
dzbany0. Spływ tacy potraktowany jest odmiennie niż we wszystkich obiektach dotychczas
omówionych. Składa się on z czterech podłużnych, równoległych zagłębień w powierzchni płyty,
rozmieszczonych symetrycznie parami po obu stronach osi podłużnej. Zagłębienia te nie mają
połączenia z brzegiem tacy.
Komentarz:
a — Podobne trony widnieją np. na tacach z Rifa (il. 15), czy Kairu (il. 13).
b — Głowa ta nie przypomina żadnej z głów zwierzęcych, jakie są zwykle przedstawiane na tacach
ofiarnych.
6 Rocznik Muz. Nar. t. XXV, 1981
81
nie Muzeum Egipskie w Kairze, nr 48348), czy na dziedzińcu „domku duszy" z Rifa, nr 25
(„Gizeh and Rifeh", tabl. XVI A) (il. 11).
Stan zachowania: Zabytek sklejony z sześciu fragmentów, a w części środkowej, wzdłuż
pęknięcia biegnącego poprzecznie przez całą szerokość tacy, wzmocniony i częściowo uzupeł-
niony gipsem. Brak dużej części obrzeżenia, które zachowało się jedynie w przedniej części,
po obu stronach tacy, a na pozostałym odcinku jest odłamane u nasady. Brak ofiary, która
zajmowała zagłębienie z prawej strony płyty; miseczka z lewej strony płyty zniszczona.
9. TACA OFIARNA TYPU III (il. 12—15), Nr inw. 141475 MN/2816:39 UW
Literatura: Tell Edfou, t. III, nr kat. 979, s. 82, tabl. XL, 1 ; N i w i ń s к i, jw., s. 100—101,
il. 22—23.
Miejsce znalezienia: szyb wejściowy grobu en jour XXVII (sektor N01).
Wymiary: dł. 0,40 m; szer. 0,32 m; wys. 0,10 m (obrzeżenie 0,07 m).
Materiał: glina wypalona koloru czerwonego z domieszką, twarda, porowata; przełom
dwubarwny o ciemnoszarym rdzeniu. Powierzchnia wygładzona i pokryta angobą z białej glinki.
Opis: Płyta owalna o lekko ściętym brzegu, otoczona obrzeżeniem o krawędzi miejscami płasko
ściętej, miejscami zaś zaokrąglonej, obniżającym się ku brzegowi tacy. W głębi, na osi podłuż-
nej znajduje się niewielkie, otwarte w stronę tacy pomieszczenie, którego dwie ściany boczne
i zastępujący ścianę tylną fragment obrzeżenia podtrzymują dach o nieregularnym kształcie
płyty od spodu spłaszczonej, z wierzchu zaś pokrytej kilkoma nierównymi zgrubieniami, po-
chylonej lekko ku przodowi, a zarazem nieznacznie pochylonej w lewo. W przedniej jego części,
nad wejściem, które równa się szerokością całemu pomieszczeniu, wymodelowane jest stylizo-
wane nadproże, posiadające formę niekształtnej figury o płaskiej podstawie i nieregularnej krzy-
wej wieńczącej, której największe odchylenie od podstawy znajduje się nad środkiem wejścia.
Wewnątrz, przy tylnej ścianie stoi tron z wysokim oparciem3 (il. 14). Przed pomieszczeniem,
na powierzchni płyty, leżą wymodelowane ofiary: noga wołu, pęczek jarzyn, 2 chleby: okrągły
i stożkowaty oraz głowa zwierzęcia o szerokim pysku i wyłupiastych, plastycznie wymodelowa-
nych oczachb. Z prawej strony tacy wsparte o obrzeżenie stoją na podłużnej podstawce 3 wysokie
dzbany0. Spływ tacy potraktowany jest odmiennie niż we wszystkich obiektach dotychczas
omówionych. Składa się on z czterech podłużnych, równoległych zagłębień w powierzchni płyty,
rozmieszczonych symetrycznie parami po obu stronach osi podłużnej. Zagłębienia te nie mają
połączenia z brzegiem tacy.
Komentarz:
a — Podobne trony widnieją np. na tacach z Rifa (il. 15), czy Kairu (il. 13).
b — Głowa ta nie przypomina żadnej z głów zwierzęcych, jakie są zwykle przedstawiane na tacach
ofiarnych.
6 Rocznik Muz. Nar. t. XXV, 1981
81